Nội dung text Bài 5. Tia X.docx
Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/… CHUYÊN ĐỀ 2: MỘT SỐ ỨNG DỤNG VẬT LÍ TRONG CHẨN ĐOÁN Y HỌC BÀI 5: TIA X I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Sau bài học này, HS sẽ: - Nêu được cách tạo ra tia X, cách điều khiển tia X, sự suy giảm tia X. - Thảo luận để đánh giá được vai trò của tia X trong đời sống và trong khoa học. 2. Năng lực Năng lực chung: - Năng lực tự học: Tự chủ và hợp tác, chủ động tìm tòi về cách tạo ra tia X, cách điều khiển tia X, sự suy giảm tia X và ứng dụng tia X. - Năng lực giao tiếp hợp tác: Thảo luận và hỗ trợ các bạn trong quá trình đánh giá vai trò của tia X trong đời sống và trong khoa học. - Năng lực giải quyết vấn đề: Nêu được cách tạo ra tia X, cách điều khiển tia X, sự suy giảm tia X. Năng lực vật lí: - Nêu được cách tạo ra tia X, cách điều khiển tia X, sự suy giảm tia X. - Nêu được vai trò của tia X trong đời sống và trong khoa học. 3. Phẩm chất - Chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm trong học tập và thí nghiệm. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU: 1. Đối với giáo viên: - SGK, SGV Chuyên đề học tập Vật lí 12, Kế hoạch bài dạy.
- Hình ảnh liên quan đến nội dung bài học. - Máy chiếu, máy tính (nếu có). - Phiếu học tập. 2. Đối với học sinh: - HS cả lớp: + SGK Chuyên đề học tập Vật lí 12. + Hình vẽ liên quan đến nội dung bài học và các dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG a. Mục tiêu: Từ ví dụ thực tiễn trong đời sống, giúp HS bước đầu nêu được ứng dụng của tia X trong đời sống. b. Nội dung: GV cho HS thảo luận về nội dung mở đầu trong SGK, HS phát biểu ý kiến của bản thân để xác định được vấn đề của bài học, từ đó GV định hướng HS vào nội dung của bài học. c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS. d. Tổ chức thực hiện: Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS quan sát hình ảnh, thảo luận và trả lời câu hỏi:
Hình ảnh tấm phim chụp X quang về xương. Hình ảnh máy kiểm tra an ninh tại sân bay. Tia X được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, một trong những ứng dụng phổ biến là trong lĩnh vực y học. Vậy bản chất của tia X là gì? Cách tạo ra và cách điều khiến tia X như thế nào? Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS suy nghĩ, thảo luận, trả lời câu hỏi. - GV hỗ trợ, hướng dẫn. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV mời 1 – 2 bạn ngẫu nhiên đứng dậy trình bày câu trả lời của mình. Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập - Sau khi HS trao đổi, phát biểu ý kiến, GV nhận xét và dẫn dắt vào bài mới: Để có được câu trả lời đầy đủ và chính xác, chúng ta cùng tìm hiểu bài học mới: Bài 5: Tia X. B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Hoạt động 1. Bản chất và cách tạo ra tia X a. Mục tiêu: HS nêu được bản chất và cách tạo ra tia X. b. Nội dung: GV hướng dẫn HS thực hiện theo các hoạt động trong SGK để tìm hiểu nội dung bài học. c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS. HS hình thành được kiến thức bài học. HS nêu được bản chất và cách tạo ra tia X. d. Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS tìm hiểu SGK và trả lời các câu hỏi: + Bản chất của tia X là gì? I. Bản chất và cách tạo ra tia X - Tia X có bản chất là sóng điện từ, có bước
Câu hỏi (SGK) 1. Nêu cách tạo ra tia X. 2. Tại sao đối cathode của ống phát tia X lại được làm bằng kim loại có nhiệt độ nóng chảy cao? sóng trong khoảng từ m đến m. Trả lời Câu hỏi (SGK) Câu 1. Nguyên tắc tạo ra tia X: Ống phát tia X là ống thuỷ tinh, trong đó có gắn hai điện cực anode và cathode, áp suất trong ống vào khoảng mmHg. + Cathode được nung nóng bằng nguồn điện, là nguồn phát ra các electron. + Anode là cực dương, đối diện với cathode. Trên bề mặt anode có gắn một tấm kim loại có nguyên tử lượng lớn để chắn chùm electron (điện cực này được gọi là đối cathode). + Hiệu điện thế giữa hai điện cực cathode và anode có độ lớn khoảng 200 kV. - Chùm electron bị bật ra khỏi cathode được tăng tốc trong điện trường mạnh nên có động năng rất lớn. Khi chùm electron đập vào bề mặt đối cathode, nó bị dừng đột ngột và phát ra một bức xạ không nhìn thấy được. Bức xạ đó được gọi là tia X.