Nội dung text ФУҚАРОЛИК ИШЛАРИ БЎЙИЧА.pdf
ФУҚАРОЛИК ИШЛАРИ БЎЙИЧА СУД АМАЛИЁТИ BAKTRIA PRESS Тошкент – 2018
УЎК 347.933.5 КБК 67.410 М31 ФУҚАРОЛИК ИШЛАРИ БЎЙИЧА СУД АМАЛИЁТИ [Матн]: амалий қўлланма / А.Матка- римов. А.Муродов – Тошкент: , 2018. – 228 б. Мамлакатимизда сўнгги йилларда суд-ҳуқуқ соҳасида кўплаб ислоҳотлар амалга оширилмоқда. Бу ислоҳотлардан кўзланган асосий мақсад судни алоҳида ҳокимият сифатидаги ўрнини янада мустаҳкамлаш, юридик ва жисмоний шахсларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини суд орқали ҳимоя қилишдан иборатдир. Ушбу қўлланма аввало фуқаролик ишлари бўйича судларда низоларни ҳал этишда юзага келаётган айрим процессуал ва моддий ҳуқуқ нормаларига оид муаммоли масалаларнинг ечимини топишга, судьялар томонидан йўл қўйилаётган хато ва камчи- ликларни бартараф этишга, ягона суд амалиётини шакллантиришга хизмат қилади. Қўлланмадан судьялар, суд ходимлари, судьялик лавозимига номзодлар, прокурорлар, адвокатлар, ҳуқуқшунослар, талабалар ва фуқаролик суд ишларини юритишнинг бошқа иштирокчилари фойдаланишлари мумкин. НАШР УЧУН МАСЪУЛЛАР: Атабек Маткаримов Ўзбекистон Республикаси Олий суди судьяси Акмал Муродов Ўзбекистон Республикаси Олий суди судьяси НАШР КООРДИНАТОРИ: Собир ХОЛБАЕВ “Ўзбекистонда қонун устуворлиги йўлида ҳамкорлик” қўшма лойиҳаси компонент менеджери Мазкур нашр Ўзбекистон Республикаси Олий суди, АҚШ Халқаро Тараққиёт Агентлиги (USAID) ва БМТ Тараққиёт Дастурининг “Ўзбекистонда қонун устуворлиги йўлида ҳамкорлик” қўшма лойиҳаси доирасида БЕПУЛ ТАРҚАТИШ УЧУН ТАЙЁРЛАНГАН. Нашр мазмуни Ўзбекистон Республикаси Олий суди, АҚШ Халқаро Тараққиёт Агентлиги (USAID) ва БМТ Тараққиёт Дастурининг расмий нуқтаи назарини акс эттирмайди. Қўлланмада Ўзбекистон Республикаси Олий судининг Фуқаролик ишлар бўйича судлов ҳайъати материалларидан фойдаланилди. Қўлланмада келтирилган мисоллар- даги барча номлар, саналар ва далиллар ўзгартирилган. Ҳар қандай мос келишлар тасодифий ҳисобланади. Қўлланманинг электрон нусхаси Ўзбекистон Республикаси Олий судининг www.oliysud.uz ва БМТ Тараққиёт Дастурининг www.uz.undp.org интернет сайтида жойлаштирилган. Ўзбекистон Республикаси Олий суди, Тошкент шаҳри, А. Қодирий кўчаси, 1. Телефон: (+998 71) 239-02-67 ISBN: 978-9943-5095-9-7 © БМТ Тараққиёт Дастури, 2018. © АҚШ Халқаро Тараққиёт Агентлиги (USAID), 2018 © Ўзбекистон Республикаси Олий суди, 2018 © BAKTRIA PRESS, 2018
3 МУНДАРИЖА Кириш. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 1-боб. Битимлар билан боғлиқ ишлар бўйича суд амалиёти. . . . . . 7 2-боб. Болалар тарбияси ва таъминоти билан боғлиқ ишлар бўйича суд амалиёти. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 3-боб. Ер низолари билан боғлиқ ишлар бўйича суд амалиёти. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 4-боб. Етказилган моддий ва маънавий зарарларни ундириш билан боғлиқ ишлар бўйича суд амалиёти. . . . . . . . . . . . . . . 59 5-боб. Ижара, қарз, кредит шартномалари ҳамда ҳакамлик судларининг қарорини бекор қилиш билан боғлиқ ишлар бўйича суд амалиёти. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 6-боб. Фуқароларнинг ҳуқуқлари ва эркинликларини бузадиган хатти-ҳаракат (қарор)лар устидан берилган шикоятлар билан боғлиқ ишлар бўйича суд амалиёти. . . . . . . . . . . . . . . 99 7-боб. Мерос билан боғлиқ ишлар бўйича суд амалиёти. . . . . . . 113 8-боб. Меҳнат низолари билан боғлиқ ишлар бўйича суд амалиёти. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123 9-боб. Мулк ҳуқуқини белгилаш билан боғлиқ ишлар бўйича суд амалиёти. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141 10-боб. Никоҳ ва никоҳ давомида орттирилган мол-мулк билан боғлиқ ишлар бўйича суд амалиёти. . . . . . . . . . . . . . 151 11-боб. Ўзбошимчалик билан қурилган иморатларни бартараф қилиш билан боғлиқ ишлар бўйича суд амалиёти. . . . . . . 169 12-боб. Уй-жойлар, хизмат турар-жойлари билан боғлиқ ишлар бўйича суд амалиёти. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 13-боб. Пенсия таъминоти ва юридик аҳамиятга эга бўлган фактларни белгилаш билан боғлиқ ишлар бўйича суд амалиёти. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217