Tiêu đề [SÓNG] - CHỦ ĐỀ 1 – MÔ TẢ SÓNG (File học sinh).docx ✅

CHUYÊN ĐỀ 2: SÓNG CHỦ ĐỀ 1: MÔ TẢ SÓNG (File học sinh) I. Tóm tắt lý thuyết 2 1. Sóng cơ 2 2. Các đại lượng đặc trưng của sóng 2 3. Phương trình sóng 3 4. Phân loại sóng 3 II. Bài tập ôn lý thuyết 5 A. BÀI TẬP TỰ ĐIỀN KHUYẾT 5 B. BÀI TẬP NỐI CÂU 5 C. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM 5 III. Bài tập phân dạng 9 DẠNG 1. Xác định các đặc trưng của sóng cơ 9 DẠNG 2. Cường độ sóng 16 DẠNG 3. Độ lệch pha giữa hai điểm trên cùng phương truyền 18 DẠNG 4. Bài tập liên quan đến phương trình truyền sóng (BÀI TẬP RIÊNG CHO SÁCH CTST) 23
I. Tóm tắt lý thuyết 1. Sóng cơ - Sóng cơ là những biến dạng cơ lan truyền trong một môi trường đàn hồi. - Nguyên nhân tạo nên sóng truyền trong một môi trường: + Nguồn dao động từ bên ngoài tác dụng lên môi trường tại điểm O. + Lực liên kết giữa các phần tử của môi trường. => Năng lượng sóng được truyền đi theo phương truyền sóng. Quá trình truyền sóng là quá trình truyền năng lượng. - Sự lệch pha giữa các phần tử dao động trên phương truyền sóng tạo nên hình ảnh của sóng. 2. Các đại lượng đặc trưng của sóng Đại lượng Khái niệm Đặc điểm Kí hiệu Công thức Đơn vị
Biên độ sóng Là độ lệch lớn nhất của phần tử sóng khỏi vị trí cân bằng. Sóng có biên độ càng lớn thì phẩn tử sóng dao động càng mạnh. A mét Chu kì sóng Là khoảng thời gian để hai ngọn sóng liên tiếp chạy qua một điểm đang xét. Bằng chu kì dao động của phần tử sóng. T T = giây Tần số sóng Là số các ngọn sóng đi qua một điểm đang xét trong một đơn vị thời gian. Bằng tần số dao động của nguồn sóng. f f = Hz Bước sóng Là khoảng cách giữa hai ngọn sóng liên tiếp. Bằng quãng đường mà sóng truyền được trong một chu kì. λ λ = v.T = mét Tốc độ truyền sóng Là tốc độ lan truyền biến dạng. v v = λ.f m/s Cường độ sóng Là năng lượng sóng được truyền qua một đơn vị diện tích vuông góc với phương truyền sóng trong một đơn vị thời gian. I I = W/m 2 3. Phương trình sóng Giả sử nguồn sóng O dao động điều hòa theo phương vuông góc với trục Ox, có li độ được mô tả bởi phương trình: u o = Acos (ωt) Phương trình sóng truyền theo trục Ox là: u M = Acos (ωt - ) 4. Phân loại sóng a. Sóng ngang  là sóng trong đó các phần tử của môi trường dao động theo phương vuông góc với phương truyền sóng. Trừ trường hợp sóng mặt nước, còn sóng
ngang chỉ truyền được trong chất rắn. Ví dụ: sóng trên mặt nước, sóng trên sợi dây cao su. b. Sóng dọc: là sóng trong đó các phần tử của môi trường dao động theo phương trùng với phương truyền sóng. Sóng dọc truyền được cả trong chất khí, chất lỏng và chất rắn Ví dụ: sóng âm, sóng trên lò xo. Sóng cơ không truyền được trong chân không.