Nội dung text Class Vii Mathametics-1-17.pdf
1 Ƶথম অধƟায় সংখƟাৰ পিৰচয়ঃ অখȉ সংখƟা অনুশীলনী-1.1ৰ Ƶেɬাȑৰ Ƶɬঃ 1.5 আৰু (-13) ৰ মাজত িকমানটা অখȉ সংখƟা আেছ ? উȑৰঃ 5 আৰু (-13) ৰ মাজত 17 টা অখȉ সংখƟা আেছ । Ƶɬঃ 2.13 আৰু (-13) ৰ মাজৰ আঠাইতৈক ডাঙৰ আৰু আটাইতৈক সৰু অখȉ সংখƟা দুটা িলখা । উȑৰঃ 13 আৰু (-13) ৰ মাজৰ আটাইতৈক ডাঙৰ সংখƟােটা 12 আৰু আটাইতৈক সৰু সংখƟােটা (-12) । Ƶɬঃ 3. তলত িদয়া অখȉ সংখƟােবাৰ সংখƟােৰখাত ব˱ওৱা – -6, 4, -10, 5, -1 -6, 4, -10, 5, -1 ক সংখƟােৰখাত ব˱ওৱা হ’ল । Ƶɬঃ 4. -15 তৈক ডাঙৰ 5 টা ঋণাȕক অখȉ সংখƟা িলখা । উȑৰঃ -15 তৈক ডাঙৰ 5 টা ঋণাȕক অখȉ সংখƟাঃ -13, -12, -9, -8, -2 Ƶɬঃ 5. সতƟ ĺন অসতƟ ĺকাৱা- (i) ধণাȕক সংখƟােবাৰক ˰াভািৱক সংখƟা বুিল ĺকাৱা হয় । (ii) আটাইতৈক অখȉ সংখƟাই পূণŪ সংখƟা । (iii) সংখƟােবখাডাল ‘0’ (শূনƟ)ৰ দুেয়াফােল অসীমৈল িবʅািৰত । (iv) ‘0’ আৰু ঋণাȕক অখȉ সংখƟােবােৰেৰ পূণŪ সংখƟাৰ থূপেটা গLJত । (v) যিদ ܽ ܾ ൌ 0, ĺতেȭ ইহঁতৰ এটা আনেটাৰ ĺযাগাȕক িবপৰীত । Dev Library
2 উȑৰঃ (i) সতƟ, (ii) অসতƟ (iii) সতƟ (iv) অসতƟ (v) সতƟ Ƶɬঃ 6. এেযাৰ অখȉ সংখƟা িলখা যাৰ- (i) ĺযাগফল-3 (ii) িবেয়াগফল-5 (iii) ĺযাগফল 0 (iv) িবেয়াগফল 2 উȑৰঃ (i) -8 আৰু 5ৰ ĺযাগফল ൌ ሺെ8ሻ 5 ൌ െ3 ∴ এেযাৰ অখȉ সংখƟা যাৰ ĺযাগফল -3 হ’ল -8 আৰু 5 (ii) -10 আৰু -5 ৰ িবেয়াগফল ൌ െ10 െ ሺെ5ሻ ൌ െ10 5 ൌ െ5 ∴ এেযাৰ অখȉ সংখƟা যাৰ ĺযাগফল -5 হ’ল -10 আৰু -5 (iii) 100 আৰু -100 ৰ ĺযাগফল ൌ 100 ሺെ100ሻ ൌ 100 െ 100 ൌ 0 ∴ এেযাৰ অখȉ সংখƟা যাৰ ĺযাগফল 0 হ’ল -100 আৰু -100 (iv) 9 আৰু 7 ৰ িবেয়াগফল ൌ 9 െ 7 ൌ 2 ∴ এেযাৰ অখȉ সংখƟা যাৰ ĺযাগফল 2 হ’ল 9 আৰু 7 (িবঃƲঃ এেন অখȉ সংখƟাৰ বােব িযেকােনা অখȉ সংখƟা Ļল পাব পািৰ । ) Ƶɬঃ 7. এেযাৰ ঋণাȕক অখȉ সংখƟা িলখা যাৰ িবেয়াগফল 6 । উȑৰঃ -11 আৰু -17 িবেয়াগফল ൌ െ11 െ ሺെ17ሻ ൌ െ11 17 ൌ 6 ∴ এেযাৰ ঋণাȕক অখȉ সংখƟা যাৰ িবেয়াগফল 6 হ’ল -11 আৰু -17 Ƶɬঃ 8. অখȉ সংখƟা a আৰু b িনণŪয় কৰা যােত – (i) ܽ ܾ ধণাȕক ሺ݅݅ሻܽ ് ܾ ሺ݅݅݅ሻܽ െ ܾ ൌ 0
3 উȑৰঃ (i) ܽ ܾ ধণাȕক ধৰা হ’ল, ܽ ൌ 5, ܾ ൌ 3 ∴ ܽ ܾ ൌ 5 3 ൌ 8 ধণাȕক । উȑৰঃ (ii) ܽ ് ܾ ܽ ൌ 5, ܾ ൌ െ2 Ļল পাওঁ, ܽ ് ܾ উȑৰঃ ሺ݅݅݅ሻ ܽ െ ܾ ൌ 0 ܽ ൌ 9 আৰু ܾ ൌ 9 Ļল পাওঁ, ܽ െ ܾ ൌ 9 െ 9 ൌ 0 অথŪাত, ܽ െ ܾ ৰ বােব ܽ െ ܾ ൌ 0 হ’ব । Ƶɬঃ 9. বাকচৰ িভতৰৰ খালী ঠাই পূৰ কৰা – (i) ሺെ15ሻ ሺ4ሻ ൌ ሺെ4ሻ (ii) ሼሺെ7ሻ 8ሽ ൌ ሼ5 ሺെ7ሻሽ 8 (iii) ሺെ23ሻ ൌ െ23 ൌ ሺ23ሻ (iv)ሺെ19ሻ ൌ ሺെ27ሻ (v) ܺ 12 ൌ 0 হ’ĺল ܺ ൌ উȑৰঃ (i) ሺെ15ሻ ሺ4ሻ ൌ ሺെ4ሻ െ15 (ii) 8 ሼሺെ7ሻ 8ሽ ൌ ሼ5 ሺെ7ሻሽ 8 (iii) ሺെ23ሻ 0 ൌ െ23 ൌ ሺ23ሻ 0 (iv)ሺെ19ሻ െ8 ൌ ሺെ27ሻ (v) ܺ 12 ൌ 0 হ’ĺল ܺ ൌ െ12
4 Ƶɬঃ 10.এজন মানুেহ A ʆানৰ পৰা 14 িকেলািমটাৰ পূেব গ’ল । িকˍ আন এজন মানুেহ A ʆানৰ পৰা 6 িকেলািমটাৰ পিɩেম গ’ল । ĺতিতয়া ĺতওঁেলাকৰ দূৰjৰ অȭৰ িক হ’ব ? সমাধানঃ A ʆানৰ পৰা পূবৈল ĺযাৱা দূৰj ൌ 14 িক.িম. A ʆানৰ পৰা পিɩমৈল ĺযাৱা দূৰj ൌ െ6 িক.িম. ∴ ĺতওঁেলাকৰ দূৰjৰ অȭৰ ൌ 14 െ ሺെ6ሻ িক.িম. ൌ 14 6 ൌ 20িকিম. Ƶɬঃ 11.এজন মানুহৰ হাতত 35 টকা জমা আেছ িকˍ আন এজনৰ 40 টকা ধাৰ আেছ । Ƶথমজন মানুহৰ িyতীয়জন মানুহতৈক িকমান চহকী ? সমাধানঃ Ƶথম মানুহজনৰ হাতত জমা আেছ ൌ 35 টকা আনজন মানুহৰ ধাৰ আেছ ൌ 40 টকা ∴ Ƶথমজন িyতীয়জনৈক চহকী হ’ব ൌ 35 െ ሺ40ሻ টকা ൌ ሺ35 40ሻ ൌ 75 টকা । Ƶɬঃ 12. ĺকােনা এটা মঙলবােৰ পুৱা 5 বজাত ʟৱাহা˶ত তাপমাƯা আিছল 250C । িকˍ িবয়িল 2 বজাত 80C তাপমাƯা বািঢ়ল আৰু ৰািত 30C তাপমাƯা কিমল । বুধবােৰ দুপৰীয়া 12 বজাৰ িপছত তাপমাƯা পুনৰ 50C বািঢ়ল । এই সময়ত তাপমাƯা িকমান হ’ল । সমাধানঃ মঙলবােৰ ʟৱাহা˶ৰ তাপমাƯা (5 বজাত) 250C িবয়িল 2 বজাত তাপমাƯা 80C ৰািত 10 বজাত কেম 30C বুধবােৰ তাপমাƯা বােঢ় 50C ∴ বুধবােৰ 12 বজাৰ িপছত তাপমাƯা হ’ব =250C+80C-30C+50C ൌ250C+80C+50C+30C =350C Ƶɬঃ 13. অনুৰাধাই ĺবংকত 3,200 টকা জমা থেল আৰু িপছিদনা তােৰ 2,540 টকা উিলয়াই