Tiêu đề Một vài cảm nhận về "Trắng" của Han Kang ✅

văn tên “Bão tuyết”: “Cô che ô mặc dù vô dụng. Cô thậm chí còn không mở nổi mắt. Băng qua những bông tuyết quật tới tấp vào mặt, vào thân mình, cô tiếp tục bước. Cô không tài nào hiểu nổi. Rốt cuộc thứ này là gì? Thứ vừa lạnh giá vừa đầy thù địch, đồng thời lại yếu ớt, chớp mắt là tan biến và vô cùng đẹp đẽ này?” (tr. 38). Một sự trùng hợp ngẫu nhiên nhưng cũng là lời khẳng định cho cảm thức thẩm mỹ của Adorno về cái đẹp của biến cố, những vẻ đẹp mong manh, không tách rời khỏi thảm họa và bi kịch nhưng đồng thời cũng đẹp đẽ vô cùng. Nhờ có lý thuyết của Adorno khai sáng mà rốt cuộc mình cũng hiểu được vì sao bản thân lại thấy những trang viết ấy thật đẹp và tuyệt diệu, thấy rung động mãnh liệt dẫu vẫn luôn mơ hồ cảm nhận được một dự cảm xót xa và đầy bất an. Ngoài ra, vẫn dựa trên ý niệm của Adorno: “cái đẹp không hoàn toàn loại bỏ được cái khủng khiếp” [5], nó không thể là “thuốc mỡ màu trắng” hay “miếng gạc màu trắng đắp vào vết thương” (tr. 4) như kỳ vọng của nhân vật “tôi” ban đầu. Phải chăng cũng vì nhận ra điều đó mà sau vài ngày nhìn lại, “tôi” đã bắt đầu hoài nghi: “Ghé nhìn vào những từ này liệu có ý nghĩa gì?”, “Liệu tôi có thể đắp miếng gạc trắng và trốn giữa những câu văn ấy?” (tr. 5). Người kể chuyện đã hi vọng ở màu trắng thứ phép màu chữa lành mà lâu nay nó vẫn đại diện nhưng theo dòng ý thức của “tôi”, của Seol trong giả định “tôi” đặt ra rằng cô còn sống, màu trắng hiện lên tuy có thể nói là ẩn chứa niềm hi vọng mong manh, sự cứu rỗi và chuộc tội nhưng cũng không thể phủ nhận bầu không khí lạnh lẽo, tang tóc và tuyệt vọng. Liệu cái đẹp đơn thuần có còn sức mạnh “cứu rỗi thế giới” như Dostoievski từng nói - nếu ta đặt nó trong bối cảnh của “Trắng”, trong bối cảnh của thời đại đầy biến động và phức tạp này? Trong quá trình tìm hiểu về “Trắng” và những lý thuyết văn học xoay quanh nó, chủ yếu là tự sự chấn thương và viết trị liệu, mình đã tìm thấy câu trả lời mà mình cho là tạm thời đáp ứng được mối quan hoài ấy. II. “Trắng” - Tự sự chấn thương & Viết trị liệu Trước khi bàn về chức năng chữa lành của tác phẩm, ta phải thấy rằng “Trắng” là một mô hình tự sự chấn thương. Vậy tự sự chấn thương là gì? Có thể dễ dàng tìm được định nghĩa trên bằng các công cụ tìm kiếm khác nhau. Lý thuyết chấn thương trong văn học tương đối đa dạng và bao trùm nhiều khía cạnh. Tuy nhiên, vì bản thân mình muốn liên kết nó với một khái niệm tâm lý học là “viết trị liệu” (art therapy), xuất phát từ góc nhìn của chủ thể sáng tạo, cho nên mình xin mạn phép trích dẫn, sử dụng khái niệm được thầy Trần Lê