Nội dung text LK00074. BG TƯ PHÁP QUỐC TẾ 2025.pdf
ii LỜI NÓI ĐẦU Tư pháp quốc tế là một ngành luật độc lập và quan trọng trong hệ thống khoa học pháp lý, bao gồm tổng thể các quy phạm pháp luật điều chỉnh các quan hệ pháp luật dân sự, thương mại, hôn nhân và gia đình, lao động và tố tụng dân sự có yếu tố nước ngoài. Bài giảng "Tư pháp quốc tế" được Ban biên soạn xây dựng nhằm cung cấp cho sinh viên cái nhìn toàn diện, sâu sắc tổng quan về Tư pháp quốc tế; việc giải quyết xung đột pháp luật; những vẫn đề liên quan đến tố tung dân sự, thẩm quyền giải quyết tranh chấp và công nhận, thi hành phán quyết của tòa án nước ngoài; trọng tài quốc tế và trong một số lĩnh vực cụ thể liên quan đến quyền sở hữu tài sản, thừa kế, hôn nhân và gia đình trong Tư pháp quốc tế. Với mục tiêu giúp người học không chỉ nắm vững lý luận mà còn vận dụng được kiến thức vào thực tiễn, bài giảng được thiết kế với sự kết hợp hài hòa giữa các khái niệm lý thuyết, phân tích các quy định pháp luật hiện hành của Việt Nam và quốc tế, cùng với các ví dụ minh họa. Bài giảng được kết cấu bao gồm 6 chương: Chương 1: Tổng quan về Tư pháp quốc tế Chương 2: Xung đột pháp luật Chương 3: Chủ thể của Tư pháp quốc tế Chương 4: Tố tụng dân sự quốc tế Chương 5: Trọng tài quốc tế Chương 6: Quyền sở hữu tài sản, thừa kế, hôn nhân và gia đình trong Tư pháp quốc tế Chúng tôi hi vọng bài giảng này sẽ là tài liệu học tập hữu ích, góp phần trang bị cho người học những kiến thức và kỹ năng cần thiết để giải quyết các vấn đề pháp lý phức tạp phát sinh từ các mối quan hệ mang yếu tố nước ngoài, từ đó đóng góp vào sự phát triển của nền tư pháp và hội nhập quốc tế của Việt Nam. Ban biên soan rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của các đồng nghiệp, nhà nghiên cứu, các em sinh viên và bạn đọc để hoàn thiện bài giảng này. Thay mặt Ban biên soạn
iii MỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU................................................................................................................ ii 1.1. Đối tượng điều chỉnh và phương pháp điều chỉnh của Tư pháp quốc tế .................1 1.1.1. Đối tượng điều chỉnh của Tư pháp quốc tế .......................................................1 1.1.2. Phương pháp điều chỉnh của Tư pháp quốc tế..................................................4 1.1.3. Định nghĩa Tư pháp quốc tế ..............................................................................8 1.2. Các nguyên tắc cơ bản của Tư pháp quốc tế tại Việt Nam ....................................10 1.2.1. Nguyên tắc bình đẳng về mặt pháp lý giữa các chế độ sở hữu của các quốc gia khác nhau.............................................................................................................10 1.2.2. Nguyên tắc quyền miễn trừ của quốc gia ........................................................10 1.2.3. Nguyên tắc không phân biệt đối xử trong quan hệ giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài và giữa người nước ngoài với nhau tại Việt Nam .......................12 1.2.4. Nguyên tắc tôn trọng sự thỏa thuận của các bên ............................................12 1.2.5. Nguyên tắc có đi có lại ....................................................................................13 1.3. Nguồn của Tư pháp quốc tế....................................................................................14 1.3.1. Pháp luật quốc gia...........................................................................................14 1.3.2. Điều ước quốc tế..............................................................................................15 1.3.3. Tập quán quốc tế .............................................................................................16 1.3.4. Án lệ và các nguồn khác..................................................................................17 CÂU HỎI ÔN TẬP .......................................................................................................18 CHƯƠNG 2: XUNG ĐỘT PHÁP LUẬT.....................................................................19 2.1. Khái quát về xung đột pháp luật.............................................................................19 2.1.1. Khái niệm xung đột pháp luật .........................................................................19 2.1.2. Nguyên nhân của hiện tượng xung đột pháp luật............................................20 2.1.3. Phạm vi có xung đột pháp luật........................................................................22 2.1.4. Phương pháp giải quyết xung đột pháp luật ...................................................22 2.2. Quy phạm xung đột ................................................................................................25 2.2.1. Khái niệm quy phạm xung đột.........................................................................25 2.2.2. Cơ cấu của quy phạm xung đột .......................................................................26