Tiêu đề BÀI 8+9 THẤU KÍNH. ĐO TIÊU CỰ THẤU KÍNH HỘI TỤ.pdf ✅

KHTN 9. BÀI 8+9: THẤU KÍNH. ĐO TIÊU CỰ THẤU KÍNH HỘI TỤ BÀI TẬP CÂU HỎI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC Dựa vào các thông tin được cung cấp dưới đây để trả lời các câu hỏi từ 1 dến 5: Vào mùa khô ở một số vùng rừng nhiệt đới, hiện tượng cháy rừng có thể xảy ra chỉ từ một chai thủy tinh hoặc chai nhựa đựng nước bị bỏ quên ngoài nắng. Hiện tượng này liên quan trực tiếp đến nguyên lí hội tụ ánh sáng của thấu kính lồi (thấu kính hội tụ). Khi ánh sáng Mặt Trời chiếu qua một vật có dạng cong lồi chứa nước (như đáy chai cong), các tia sáng song song sẽ bị khúc xạ và hội tụ lại tại một điểm gọi là tiêu điểm. Nhiệt độ tại tiêu điểm có thể đạt đến 200–300°C, đủ để làm cháy khô lá cây hoặc giấy. Một thí nghiệm nhỏ có thể chứng minh điều này: dùng một kính lúp có tiêu cự khoảng 8–10 cm, chiếu ánh sáng Mặt Trời lên một mảnh giấy. Sau vài giây, giấy sẽ bắt đầu cháy ở điểm hội tụ – chính là tiêu điểm của kính. Hiện tượng này xảy ra do thấu kính làm hội tụ chùm tia song song thành một chùm tia hội tụ, nơi năng lượng tập trung rất lớn trên một diện tích nhỏ. Trong kỹ thuật, nguyên lý tương tự được áp dụng trong các bếp năng lượng mặt trời và kính hội tụ trong camera. Tuy nhiên, nếu không kiểm soát, đặc biệt trong môi trường khô nóng và có nhiều vật dễ cháy, cơ chế hội tụ ánh sáng này có thể là nguồn khởi phát cháy rừng rất nguy hiểm. Vì vậy, học sinh khi đi dã ngoại, cắm trại cần tránh để các vật liệu như chai thủy tinh hoặc kính lúp dưới ánh nắng trực tiếp. Câu 1: Thấu kính hội tụ là loại thấu kính có đặc điểm gì sau đây? A. Có mép dày hơn tâm và làm phân kỳ tia sáng. B. Có mép mỏng hơn tâm và làm hội tụ tia sáng song song. C. Có hai mặt lồi đều và không làm thay đổi tia sáng. D. Có dạng phẳng hoàn toàn, không khúc xạ ánh sáng. Câu 2: Vì sao một chai nước trong suốt có thể gây cháy rừng khi bị bỏ quên dưới nắng? A. Chai nước cản hoàn toàn ánh sáng nên tích nhiệt bên trong. B. Chai nước hút tia tử ngoại gây phát cháy. C. Dạng cong và nước trong chai tạo hiệu ứng thấu kính hội tụ, làm tập trung năng lượng tại một điểm. D. Nước trong chai chứa hóa chất dễ cháy. Câu 3: Nếu một thấu kính lồi có tiêu cự 10 cm, để thu được điểm sáng rõ nét (tiêu điểm) trên mảnh giấy thì khoảng cách từ kính đến giấy phải là:

B. Tia sáng tới tiêu điểm cách thấu kính 50 mm C. Khoảng cách từ ảnh tới vật là 50 mm D. Chỉ áp dụng khi vật nằm ngoài tiêu cự Câu 3: Vì sao trong một ống kính máy ảnh người ta lại kết hợp cả thấu kính hội tụ và thấu kính phân kì? A. Để giảm giá thành sản xuất B. Để tăng độ sáng toàn khung hình C. Để tạo ảnh thật rõ nét và điều chỉnh quang sai D. Để giảm tiêu cự tổng Câu 4: Một vật đặt cách một thấu kính hội tụ 40 mm. Biết thấu kính có tiêu cự 50 mm. Phát biểu nào sau đây đúng? A. Ảnh là ảnh thật, ngược chiều và lớn hơn vật B. Ảnh là ảnh ảo, cùng chiều và lớn hơn vật C. Ảnh là ảnh thật, cùng chiều và lớn hơn vật D. Ảnh là ảnh ảo, ngược chiều và nhỏ hơn vật Câu 5: Một hệ quang học gồm 2 thấu kính: thấu kính phân kì đặt trước, thấu kính hội tụ đặt sau. Nếu tia sáng đi từ vật ở xa vô cực, ảnh cuối cùng thu được sẽ: A. Luôn là ảnh thật, ngược chiều, lớn hơn vật B. Luôn là ảnh ảo, cùng chiều, nhỏ hơn vật C. Có thể là ảnh thật hoặc ảnh ảo tùy khoảng cách giữa hai thấu kính D. Luôn là ảnh thật, cùng chiều, lớn hơn vật Dựa vào các thông tin được cung cấp dưới đây để trả lời các câu hỏi từ 1 dến 5: Thấu kính hội tụ có khả năng tạo ảnh thật hoặc ảnh ảo tùy thuộc vào vị trí đặt vật so với tiêu cự của nó. Khi đặt vật ngoài khoảng tiêu cự (d > f), thấu kính hội tụ tạo ảnh thật, ngược chiều, có thể hứng được trên màn chắn. Ảnh này có thể lớn hơn hoặc nhỏ hơn vật tùy khoảng cách. Ví dụ, nếu vật cách thấu kính 2 lần tiêu cự (d = 2f), ảnh sẽ ngược chiều, có cùng kích thước và nằm ở vị trí đối xứng qua thấu kính. Nếu đưa vật lại gần tiêu cự, ảnh sẽ lớn dần và cách thấu kính xa hơn. Ngược lại, khi đặt vật trong khoảng tiêu cự (d < f), ảnh tạo thành là ảnh ảo, cùng chiều, lớn hơn vật và không hứng được trên màn chắn – đó là nguyên lý hoạt động của kính lúp. Các thực nghiệm trong phòng học cho thấy rõ: vật đặt ở vị trí cách thấu kính 20 cm với tiêu cự f = 10 cm tạo ảnh thật trên màn; nếu đưa vật về 6 cm (nhỏ hơn tiêu cự), ảnh trên màn biến mất, nhưng mắt người nhìn thấy ảnh ảo lớn hơn phía sau vật. Việc hiểu và điều chỉnh vị trí vật so với thấu kính giúp xác định loại