Tiêu đề Chủ đề 1. Văn minh châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long.doc ✅

2 - HS lần lượt trả lời 5 câu hỏi. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động Trình bày kết quả thảo luận. Bước 4: Kết luận, nhận định. - Từ những thông tin HS trả lời để định hướng nội dung chính của chủ đề B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC TIẾT 1. Hoạt động 1. Quá trình hình thành và phát triển châu thổ sông Hồng. Chế độ nước sông Hồng (...p) a. Mục tiêu - Trình bày được quá trình hình thành và phát triển châu thổ sông Hồng. - Mô tả được chế độ nước của các dòng sông chính của hệ thống sông Hồng. b. Nội dung: Thảo luận nhóm cặp – hoàn thành phiếu bài tập; khai thác kênh hình, kênh chữ. c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời đúng của HS. d. Tổ chức thực hiện Hoạt động của giáo viên và học sinh Dự kiến sản phẩm Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu quá trình hình thành và phát triển châu thổ sông Hồng - Quan sát hình 1.1+ SGK: Xác định vị trí, phạm vi, miêu tả hình dạng, địa hình của châu thổ sông Hồng - HS thảo luận nhóm cặp (3 phút): Hoàn thành phiếu học tập số 1 * Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu chế độ nước sông Hồng - Dựa vào bài 6. Mục 1.b, em hãy cho biết đặc điểm chế độ nước sông Hồng? - Quan sát hình 1.2, em hãy rút ra nhận xét về chế độ nước sông Hồng? Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập - Thảo luận nhóm cặp. Dựa vào thông tin trong SGK để trả lời. - Làm việc cá nhân trả lời câu hỏi. - GV hướng dẫn, giới thiệu biểu đồ để học sinh biết cách đọc biểu đồ và rút ra nhận xét về chế độ nước sông thông qua biểu đồ (H1.2) + Trực tung biểu hiện lưu lượng nước (m2/s). + Trục hoành biểu hiện cho 12 tháng + Đường biểu diễn màu xanh là lưu lượng nước trung bình năm + 3 tháng liên tục trở lên có lưu lượng nước trung bình tháng cao hơn lưu lượng nước trung bình năm là mùa lũ (đường biểu diễn màu xanh nằm trên đường biểu diễn màu đỏ) + 3 tháng liên tục trở lên có lưu lượng nước trung a) Quá trình hình thành và phát triển châu thổ sông Hồng - Khái quát: Rộng khoảng 15.000km2, có dạng tam giác, đỉnh ở Việt Trì (Phú Thọ), đáy là đường bờ biển từ quảng Yên (Quảng Ninh) đến cửa sông Đáy (Ninh Bình). - Quá trình hình thành và phát triển: + Từ quá trình bồi đắp phù sa, kết hợp với tác động của thủy triều và sóng biển + Khi đổ ra biển phù sa được lắng đọng ở cửa sông và hình thành châu thổ, cùng với thời gian ngày càng tiến ra biền, tốc độ hàng chục mét/năm. + Để mở rộng diện tích sản xuất và phòng chống lũ lụt đã xây dựng hệ thống đê dài hàng nghìn ki-lô-mét (1108). b) Chế độ nước sông Hồng - Chế độ nước sông Hồng tương đối đơn giản, trong năm có một mùa lũ và một mùa cạn rõ rệt - Mùa lũ kéo dài 5 tháng (từ tháng 6 đến tháng 10), chiếm 75% lưu lượng dòng chảy cả năm với các đợt lũ lên nhanh và đọt ngột.
3 bình tháng thấp hơn lưu lượng nước trung bình năm là mùa cạn (đường biểu diễn màu xanh nằm dưới đường biểu diễn màu đỏ) Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động - HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. - GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập. Theo dõi quá trình làm việc của HS, hướng dẫn HS tạo ra sản phẩm. Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học - Sau khi HS làm việc và trình bày kết quả, GV nhận xét và chuẩn kiến thức - GV cung cấp thêm hình ảnh hoặc video về mùa lũ và cạn ở châu thổ sông Hồng - Mùa cạn kéo dài 7 tháng (từ tháng 11 đến tháng 5 năm sau), chỉ chiếm khoảng 25 % lưu lượng dòng chảy cả năm, mực nước sông hạ thấp rõ rệt. - Từ khi các hệ thống hồ chứa nước được xây dựng ở thượng lưu hệ thống sông thì chế độ nước sông đã trở nên điều hòa hơn. TIẾT 2 Hoạt động 2. Quá trình hình thành và phát triển sông Cửu Long. Chế độ nước sông Cửu Long (...p) a. Mục tiêu - Trình bày được quá trình hình thành và phát triển châu thổ sông Cửu Long - Mô tả được chế độ nước của các dòng sông chính của hệ thống sông Cửu Long. b. Nội dung: Thảo luận nhóm cặp; khai thác kênh hình, kênh chữ. c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời đúng của HS. d. Tổ chức thực hiện Hoạt động của giáo viên và học sinh Dự kiến sản phẩm
4 Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu quá trình hình thành và phát triển châu thổ sông Hồng - Quan sát hình 1.3+ SGK: Xác định vị trí, phạm vi, miêu tả hình dạng, địa hình của châu thổ sông Cửu Long - HS thảo luận nhóm cặp (3 phút): Trình bày khái quát về quá trình hình thành và phát triển châu thổ sông Cửu Long ? * Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu chế độ nước sông Hồng - Dựa vào bài 6. Mục 1.b, em hãy cho biết đặc điểm chế độ nước sông Mê Công? - Quan sát hình 1.4, em hãy rút ra nhận xét về chế độ nước sông Mê Công? Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập Dựa vào nội dung phần b) mục 1 hệ thống hóa lại kiến thức. - HS đọc thông tin mục b, kết hợp với kiến thức đã học về hệ thống sông Mê Công ở bài 6 phần Địa lí - HS dựa vào số liệu biểu đồ hình 1.4 SGK - GV hướng dẫn, giới thiệu biểu đồ để học sinh biết cách đọc biểu đồ và rút ra nhận xét về chế độ nước sông thông qua biểu đồ (H1.4) + Trục tung biểu hiện lưu lượng nước (m2/s). + Trục hoành biểu hiện cho 12 tháng + Đường biểu diễn màu xanh là lưu lượng nước trung bình năm + 3 tháng liên tục trở lên có lưu lượng nước trung bình tháng cao hơn lưu lượng nước trung bình năm là mùa lũ (đường biểu diễn màu xanh nằm trên đường biểu diễn màu đỏ) + 3 tháng liên tục trở lên có lưu lượng nước trung bình tháng thấp hơn lưu lượng nước trung bình năm là mùa cạn (đường biểu diễn màu xanh nằm dưới đường biểu diễn màu đỏ) Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động - HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. - GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập. Theo dõi quá trình làm việc của HS, hướng dẫn HS tạo ra sản phẩm Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học - Sau khi HS làm việc và trình bày kết quả, GV nhận xét và chuẩn kiến thức. - GV cung cấp thêm hình ảnh hoặc video về mùa lũ và cạn ở châu thổ sông Cửu Long a. Quá trình hình thành và phát triển châu thổ sông Cửu Long - Khái quát: Là đồng bằng châu thổ lớn nhất nước ta, diện tích khoảng 40 nghìn km2, bao gồm phần đất nằm trong phạm vi tác động trực tiếp của sông Tiền, sông Hậu và một phần đất nằm ngoài phạm vi tác động đó nhưng vẫn được cấu tạo bởi phù sa (như bán đảo Cà Mau) - Quá trình hình thành và phát triển: + Do không có hệ thống đê ven sông như ở châu thổ sông Hồng nên khi mùa lũ đến, nước sông Cửu Long dâng tràn ngập một vùng rộng khoảng 10.000 km2 (chủ yếu ở Đồng Tháp mười và tứ giác Long Xuyên), bồi đắp phù sa cho bề mặt châu thổ. + Trước đây, hằng năm châu thổ sông Cửu Long tiến ra biển ở khu vực bán đảo Cà Mau tới hàng trăm mét mỗi năm. Hiện nay,do biến đổi khí hậu, nước biển dang và hàm lượng phù sa trong nước sông giảm nên nhiều nơi ở ven biển của châu thổ bị sạt lở. b. Chế độ nước sông Cửu Long (Mê Công) - Mùa lũ kéo dài 5 tháng (từ tháng 7 đến tháng 11), chiếm 80% lưu lượng dòng chảy cả năm. Lũ khi lên và khi rút đều diễn ra chậm vì lưu vực sông Mê Công dài, có dạng lông chim và được điều tiết bởi hồ Tôn-lê Sáp. - Mùa cạn kéo dài 7 tháng (từ tháng 12 đến tháng 6 năm sau), chiếm khoảng 20 % lưu lượng dòng chảy cả năm, mực nước sông hạ thấp rõ rệt. - Vùng hạ lưu châu thổ chịu tác động rất mạnh của chế độ thủy triều.