Nội dung text Chương 2.pdf
3 2.3. Hội đồng Trung ương chỉ đạo biên soạn giáo trình quốc gia các bộ môn khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh: Giáo trình Kinh tế chính trị Mác - Lênin, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2004. 2.4. Viện Kinh tế chính trị học, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh: Giáo trình Kinh tế chính trị Mác - Lênin, Nxb. Lý luận chính trị, Hà Nội, 2008. 2.5. Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng toàn quốc lần thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2021. C. NỘI DUNG BÀI GIẢNG 1. Lý luận của c. Mác về sản xuất hàng hoá và hàng hoá 1.1. Sản xuất hàng hoá 1.1.1. Khái niệm Sản xuất hàng hoá là sản xuất ra sản phẩm để trao đổi, mua bán. Sản xuất hàng hoá là kiểu tổ chức sản xuất mà trong đó sản phẩm làm ra để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người khác, thông qua việc trao đổi, mua bán. 1.1.2. Điều kiện ra đời của sản xuất hàng hoá + Thứ nhất, có sự phân công lao động xã hội Phân công lao động xã hội là sự chuyên môn hoá sản xuất trên phạm vi xã hội (khác với phân công công việc trong từng đơn vị, cơ quan). Phân công lao động xã hội tạo ra khả năng trao đổi (có sản phẩm dư thừa) và nhu cầu trao đổi (mỗi người sản xuất một hoặc một vài sản phẩm, nhưng để tồn tại con người cần nhiều sản phẩm đa dạng). + Thứ 2, có sự tách biệt về mặt kinh tế giữa các chủ thể sản xuất Khi giữa những người sản xuất có sự tách biệt về mặt kinh tế, để sử dụng sản phẩm của nhau bắt buộc họ phải trao đổi, mua bán. Điều kiện 1 là cơ sở (cần) dẫn đến sự trao đổi hàng hoá, điều kiện 2 là điều kiện quyết định (đủ) sự trao đổi hàng hoá. 1.1.3. Những ưu thế của sản xuất hàng hoá + Tạo ra năng suất lao động xã hội cao hơn.
4 + Hàng hoá không ngừng được nâng lên cả về số lượng, chủng loại và chất lượng. + Mở rộng giao lưu kinh tế, chính trị, văn hoá - xã hội giữa các vùng miền, quốc gia, dân tộc. Từ những ưu thế trên của sản xuất hàng hoá ta thấy: Sản xuất hàng hoá thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển đẩy mạnh phân công lao động trên phạm vi ngày càng rộng lớn (toàn cầu). 1.2. Hàng hoá 1.2.1. Khái niệm và thuộc tính của hàng hóa * Khái niệm hàng hóa Hàng hoá là sản phẩm của lao động, có thể thoả mãn nhu cầu nào đó của con người thông qua trao đổi, mua bán. Có thể phân loại hàng hóa thành hàng hoá hữu hình và hàng hoá vô hình (dịch vụ) hoặc hàng hóa vật thể và hàng hóa phi vật thể. * Thuộc tính của hàng hoá - Giá trị sử dụng của hàng hoá Giá trị sử dụng của hàng hoá là công dụng hay tính có ích của hàng hoá, nó thoả mãn nhu cầu nào đó của con người. Đặc điểm: + Giá trị sử dụng do thuộc tính tự nhiên của vật quy định; + Khoa học - kỹ thuật càng phát triển công dụng của vật phẩm ngày càng được phát hiện nhiều hơn. + Giá trị sử dụng của hàng hoá là giá trị sử dụng cho người khác, cho xã hội thông qua con đường trao đổi, mua bán (sản xuất cái gì, sản xuất bao nhiêu, sản xuất như thế nào... do thị trường quyết định). + Giá trị sử dụng là phạm trù vĩnh viễn. - Giá trị của hàng hoá Để nhận thức được giá trị của hàng hoá chúng ta phải thông qua giá trị trao đổi của hàng hoá.