Nội dung text Bài 6 Chụp x-quang Chụp cắt lớp.pdf
Giáo viên: Cô Nhung Cute – 0972.46.48.52 Lớp dạy: Giáo án Vật lý 12 Kết nối tri thức 1 Ngày soạn: Ngày dạy: Tiết: Chuyên đề 2: Một số ứng dụng vật lí trong chẩn đoán y học BÀI 6: CHỤP X-QUANG. CHỤP CẮT LỚP I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Nêu được nguyên lí chụp X-quang trong y học - Giải thích được tại sao trên phim chụp X-quang lại có màu đậm, nhạt khác nhau - Nêu được một số ưu và nhược điểm của chụp X-quang - Nêu được một số biện pháp rút ngắn thời gian chụp X-quang - Nêu được điều kiện thu được hình ảnh sắc nét khi chụp X-quang - Chỉ ra được các yếu tố cải thiện độ tương phản trong chụp X-quang - Nêu được những ưu điểm của phương pháp chụp cắt lớp với phương pháp chụp X-quang thông thường. - Thực hiện được dự án thiết kế được một mô hình chụp cắt lớp đơn giản. 2. Năng lực a. Năng lực chung - Năng lực tự học và nghiên cứu tài liệu. - Năng lực trình bày và trao đổi thông tin. - Năng lực nêu và giải quyết vấn đề. - Năng lực dự đoán, suy luận lí thuyết, phân tích và khái quát rút ra kết luận khoa học. - Năng lực hoạt động nhóm. b. Năng lực đặc thù môn học - Giải thích được tại sao trên phim chụp X-quang lại có màu đậm, nhạt khác nhau - Giải thích lí do tại sao bệnh nhân có thể được yêu cầu nín thở trong khi chụp cắt lớp - Giải thích lí do tại sao khi chụp não thì chụp cắt lớp lại thích hợp hơn X-quang - Thực hiện được dự án thiết kế được một mô hình chụp cắt lớp đơn giản. 3. Phẩm chất - Có thái độ hứng thú trong học tập môn Vật lý. - Có sự yêu thích tìm hiểu và liên hệ các hiện tượng thực tế liên quan. - Có tác phong làm việc của nhà khoa học. - Có thái độ khách quan trung thực, nghiêm túc học tập. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Giáo viên - Bài giảng powerpoint kèm các hình ảnh và video liên quan đến nội dung bài học - Phiếu học tập PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 Câu hỏi 1: Nêu nguyên lí chụp X - quang trong y học
Giáo viên: Cô Nhung Cute – 0972.46.48.52 Lớp dạy: Giáo án Vật lý 12 Kết nối tri thức 3 Câu hỏi 2: Giải thích lí do tại sao khi chụp não thì chụp cắt lớp lại thích hợp hơn X- quang. 2. Học sinh - Ôn lại kiến thức bài học trước, bài 5: Tia X - Tìm hiểu trước về chụp x-quang, chụp cắt lớp - SGK, vở ghi bài, giấy nháp. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Hoạt động 1: Khởi động a. Mục tiêu: - Ôn tập kiến thức bài cũ, bài 5: Tia x - Kích thích sự tò mò và đặt vấn đề về chụp x-quang, chụp cắt lớp b. Nội dung: - Học sinh tham gia trò chơi: Cánh cụt về nhà để ôn tập kiến thức về tia X - Học sinh nhận thức được vấn đề cần nghiên cứu trong bài học mới: Chụp X-quang. Chụp cắt lớp c. Sản phẩm: - Học sinh nhớ lại kiến thức bài cũ, bài 5: Tia X - Học sinh nhận thức được vấn đề cần nghiên cứu về chụp X-quang. Chụp cắt lớp d. Tổ chức thực hiện Bước thực hiện Nội dung các bước Bước 1 - GV ổn định lớp học - GV tổ chức trò chơi: Cánh cụt vể nhà - GV nêu luật chơi: Có 10 chú chim cánh cụt, học sinh mỗi lượt chọn ngẫu nhiên một chú chim và trả lời câu hỏi tương ứng, nếu trả lời đúng sẽ dành được 5 điểm. trò chơi hoàn thành khi nào thả hết được cả 10 chú chim về nhà. Câu 1: Tia X có bản chất là: Câu 2: Trong ống tia X, phần lớn động năng của các electron khi đến đối catôt Câu 3: Nguyên tắc phát ra tia X trong ống tia X là: Câu 4: Cường độ I của chùm tia X được xác định bằng biểu thức: Câu 5: Đơn vị của hệ số suy giảm tia X là Câu 6: Ai là người đầu tiên phát hiện ra tia X?
Giáo viên: Cô Nhung Cute – 0972.46.48.52 Lớp dạy: Giáo án Vật lý 12 Kết nối tri thức 4 Câu 7: Hiệu điện thế giữa hai điện cực cathode và anode có độ lớn khoảng? Câu 8: Nêu biểu thức sự suy giảm của tia X khi đi qua một vật liệu đồng nhất: Câu 9: Đơn vị của cường độ chùm tia X là: Câu 10: Kể tên một số ví dụ của tia X trong lĩnh vực y học. Bước 2 - Học sinh xung phong tham trò chơi, trả lời câu hỏi - GV gợi ý, điều phối trò chơi Bước 3 - GV chốt đáp án cho từng câu hỏi mà học sinh chọn để trả lời: Câu 1: Tia X có bản chất là: => Đáp án: sóng điện từ có tần số rất lớn Câu 2: Trong ống tia X, phần lớn động năng của các electron khi đến đối catôt => Đáp án: chuyển thành nội năng làm nóng đối catôt. Câu 3: Nguyên tắc phát ra tia X trong ống tia X là: => Đáp án: Cho chùm electron có vận tốc lớn đập vào tấm kim loại có nguyên tử lượng lớn. Câu 4: Cường độ I của chùm tia X được xác định bằng biểu thức: => Đáp án: I = P S Câu 5: Đơn vị của hệ số suy giảm tia X là => Đáp án: m−1 Câu 6: Ai là người đầu tiên phát hiện ra tia X? => Đáp án: Wilhem Conrad Rontgen Câu 7: Hiệu điện thế giữa hai điện cực cathode và anode có độ lớn khoảng? => Đáp án: 200 kV Câu 8: Nêu biểu thức sự suy giảm của tia X khi đi qua một vật liệu đồng nhất: => Đáp án: I = I0. e −μd Câu 9: Đơn vị của cường độ chùm tia X là: => Đáp án: W. m−2 Câu 10: Kể tên một số ví dụ của tia X trong lĩnh vực y học. => Đáp án: Chụp X-quang, chụp cắt lớp, xạ trị,... Bước 4 - GV tổng kết trò chơi và tính điểm cho từng học sinh đã xung phong tham gia trò chơi và tuyên dương những học sinh có thái độ tích cực. - Giáo viên dẫn dắt vào bài: Chụp X - quang, chụp cắt lớp đóng vai trò rất quan trọng trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh. Phương pháp này hỗ trợ bác sĩ quan sát hình ảnh các bộ phận bên trong cơ thể người bệnh mà không cần phải phẫu thuật. Vậy chụp X - quang, chụp cắt lớp được thực hiện như thế nào? Chúng ta vào bài ngày hôm nay: BÀI 6: CHỤP X-QUANG. CHỤP CẮT LỚP Hoạt động 2: Hình thành kiến thức Hoạt động 2.1: Tìm hiểu về nguyên lí chụp X-quang trong chẩn đoán y học