Content text Giáo án theo chuyên đề CTST 10 - CD3_BAI-4_TINH CHAT CHUNG CUA BA DUONG CONIC.docx
1 KẾ HOẠCH BÀI DẠY CHUYÊN ĐỀ: BA ĐƯỜNG CONIC VÀ ỨNG DỤNG TÊN CHỦ ĐỀ/BÀI HỌC: BÀI 4: TÍNH CHẤT CHUNG CỦA BA ĐƯỜNG CONIC Môn học/Hoạt động giáo dục: Toán – Hình học: 10 Thời gian thực hiện: …… tiết I. MỤC TIÊU 1. Năng lực Năng lực tư duy và lập luận toán học: - Nhận biết được đường conic là giao của mặt phẳng với mặt nón. - Nêu được định nghĩa chung của đường conic theo tiêu điểm, đường chuẩn và tâm sai. - Phân loại được đường conic theo giá trị tâm sai. Năng lực mô hình hóa toán học: - Xác định tâm sai và tọa độ một tiêu điểm có mô hình đường conic, hoặc của một vật thể có dạng hình conic. - Lập được phương trình của một đường conic khi biết tọa độ tiêu điểm, phương trình đường chuẩn và giá trị tâm sai. - Giải quyết được bài toán thực tế liên quan. 2. Phẩm chất - Tích cực hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm. - Khách quan, công bằng, đánh giá chính xác bài làm của nhóm mình và nhóm bạn. - Tự giác hoàn thành công việc mà bản thân được phân công, phối hợp với thành viên trong nhóm để hoàn thành nhiệm vụ. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Về phía giáo viên: Thước thẳng có chia khoảng, compa, bảng phụ ghi bài tập, phiếu học tập, máy chiếu, sách giáo khoa, bài soạn... 2. Về phía học sinh: Dụng cụ học tập, sách giáo khoa, sách chuyên đề học tập, chuẩn bị bài trước khi đến lớp... III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: A. GIAO CỦA MẶT PHẲNG VỚI MẶT NÓN TRÒN XOAY 1. Hoạt động 1: Mở đầu a) Mục tiêu: Tạo sự tò mò, gây hứng thú cho học sinh khi tìm hiểu về “ Tính chất của ba đường conic”
2 b) Nội dung: HĐ1. Giáo viên chiếu hình ảnh và nêu câu hỏi: Tại sao người ta gọi elip, hypebol, parabol là ba đường conic? Cách thức: Học sinh quan sát và trả lời. c) Sản phẩm: + Tạo cho học sinh sự tò mò, hứng thú tìm ra câu trả lời. + Học sinh trả lời kết quả theo suy nghĩ của mình (có thể đúng hoặc sai). d) Tổ chức thực hiện: + Giáo viên đặt vấn đề thực tiễn cho học sinh suy nghĩ tìm ra câu trả lời. + Học sinh đứng trả lời nhanh kết quả và giải thích. + Giáo viên ghi nhận kết quả của học sinh và dẫn dắt vào nội dung bài học: 2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới a) Mục tiêu: Nhận diện được ba đường conic là giao của mặt phẳng với mặt nón tròn xoay. b) Nội dung: HĐ2. Đọc hoạt động 1 trong sách chuyên đề trang 60, trả lời câu hỏi: “Nhận xét hình ảnh bạn nhìn thấy trên bức tường”. Giao của một mặt phẳng với một mặt nón tròn xoay (mặt phẳng không đi qua đỉnh của mặt nón) có thể là đường tròn, đường elip, đường hypebol hay đường parabol. c) Sản phẩm: TLHĐ2. Hình c) là đường parabol, hình d) là đường hypebol, hình e) là đường parabol. d) Tổ chức thực hiện
3 Chuyển giao - GV yêu cầu HS đọc sách chuyên đề và nêu nhận xét. Thực hiện - HS thảo luận cặp đôi thực hiện nhiệm vụ. - GV theo dõi, hỗ trợ, hướng dẫn. Báo cáo thảo luận - GV gọi 3HS nêu nhận xét cho ba hình 1c, 1d, 1e. - HS khác theo dõi, nhận xét câu trả lời của bạn. Đánh giá, nhận xét, tổng hợp - GV nhận xét thái độ làm việc, phương án trả lời của học sinh, ghi nhận và tuyên dương học sinh có câu trả lời tốt nhất. Động viên các học sinh còn lại tích cực, cố gắng hơn trong các hoạt động học tiếp theo. - Chốt kiến thức về giao của mặt phẳng với mặt nón tròn xoay. 3. Hoạt động 3: Luyện tập a) Mục tiêu: Vận dụng được lí thuyết vào trả lời câu hỏi thực tế liên quan. b) Nội dung: VD1. Quan sát hình 2, trả lời câu hỏi: Giao của mặt phẳng và mặt nón trong Hình 2b, 2c có dạng đường gì? c) Sản phẩm: TLVD1. Hình 2b: Giao của mặt phẳng với hình nón trên là đường elip, giao của mặt phẳng với hình nón dưới là đường tròn. Hình 2c: Giao của mặt phẳng với hình nón là đường hypebol. d) Tổ chức thực hiện Chuyển giao - GV yêu cầu HS bắt cặp, trả lời câu hỏi cho VD1 Thực hiện - HS thảo luận thực hiện nhiệm vụ. - GV quan sát, theo dõi, hướng dẫn các nhóm thực hiện. Báo cáo thảo luận - GV gọi 2 nhóm trả lời VD1 - Các nhóm còn lại lắng nghe, nhận xét và bổ sung. Đánh giá, nhận xét, tổng hợp - GV nhận xét thái độ làm việc, phương án trả lời của học sinh. - Trên cơ sở câu trả lời của học sinh, GV kết luận.
4 4. Hoạt động 4: Vận dụng a) Mục tiêu: Vận dụng được lí thuyết vào trả lời câu hỏi thực tế liên quan. b) Nội dung: VD2. Khi máy bay bay song song với mặt đất với vận tốc lớn hơn vận tốc của âm thanh sẽ tạo ra các lớp không khi dao dộng có hình mặt nón (nón Mach) (Hình 3) và tạo ra tiếng nổ mạnh, gọi là tiếng nổ siêu thanh. Những người trên mặt đất nếu nghe thấy tiếng nổ này cùng một thời điểm thì vị trí của họ cùng thuộc một đường hypebol. Hãy giải thích điều này. c) Sản phẩm: TLVD2. Các vị trí nghe thấy tiếng nổ thuộc giao của mặt nón Mach và mặt đất, giao tuyến này là một nhánh của đường parabol. d) Tổ chức thực hiện Chuyển giao - GV chia lớp thành 4 nhóm, yêu cầu HS thảo luận trả lời VD2. Thực hiện - HS thảo luận thực hiện nhiệm vụ. - GV quan sát, theo dõi, hướng dẫn các nhóm thực hiện. Báo cáo thảo luận - GV gọi 2 nhóm trả lời VD2. - Các nhóm còn lại lắng nghe, nhận xét và bổ sung. Đánh giá, nhận xét, tổng hợp - GV nhận xét thái độ làm việc, phương án trả lời của học sinh. - Trên cơ sở câu trả lời của học sinh, GV kết luận. B. XÁC ĐỊNH ĐƯỜNG CONIC THEO TÂM SAI, TIÊU ĐIỂM VÀ ĐƯỜNG CHUẨN 1. Hoạt động 1: Mở đầu a) Mục tiêu: Nhắc lại kiến thức liên quan đến tâm sai, tiêu điểm và đường chuẩn của elip, parabol, hypebol. b) Nội dung: HĐ3. Hoàn chỉnh bảng sau Đường Phương trình Tâm sai Tiêu điểm Đường chuẩn Elip Hypebol Parabol