Title CÁC DẠNG BÀI NGHỊ LUẬN XÃ HỘI.docx ✅

1 CHUYÊN ĐỀ: NGHỊ LUẬN XÃ HỘI I. KIỂU BÀI BÀN VỀ QUAN ĐIỂM Ý KIẾN VD: Anh/chị hãy viết một bài văn bàn về ý kiến/quan điểm: Tình thương là hạnh phúc. 1. Mở bài: - Dẫn dắt, giới thiệu vấn đề nghị luận (có 2 cách dẫn trực tiếp hoặc dẫn gián tiếp) - Trích dẫn ý kiến đặt trong ngoặc kép 2. Thân bài: Cần đảm bảo các nội dung sau: a. Giải thích từ ngữ quan trọng => nội dung của ý kiến cần nghị luận b. Phân tích ý kiến: + Ý kiến đó đúng hay sai? Tại sao lại khẳng định như vậy? + Ý kiến có ý nghĩa gì trong cuộc sống (cần dùng hình ảnh so sánh, từ ngữ đắt) c. Chứng minh: lấy dẫn chứng chứng minh lập luận của bản thân. d. Liên hệ và phản đề: - Phản đề: Mở rộng và bàn ngược lại ý kiến vừa trình bày; đặt ra một câu hỏi liên quan đến VĐNL: VD: Có phải lúc nào tình thương cũng mang lại hạnh phúc hay không? Sau đó HS trả lời câu hỏi này vào bài làm. - Liên hệ: Với lứa tuổi và thời đại, rút ra bài học cho bản thân. 3. Kết bài: Sử dụng 1 câu văn để khẳng định tính đúng đắn, tầm quan trọng của vấn đề DÀN Ý MẪU: 1. Mở bài: Dẫn dắt (xem lại các bài trước): một trong số đó là ý kiến “Tình thương là hạnh phúc” 2. Thân bài: Cần đảm bảo các nội dung sau; mỗi phần a, b, c, d viết thành một đoạn. a. Giải thích: - Tình thương là…. - Hạnh phúc là … - Cả câu nói "tình thương là hạnh phúc" được hiểu là… b. Phân tích: - Đây là một ý kiến rất đúng đắn. Quả đúng như vậy, khi được sống trong tình yêu thương con người cảm thấy … Bên cạnh đó, người hạnh phúc nhất là người đem lại tình yêu thương cho nhiều người nhất. Ngược lại, khi không có tình yêu thương, con người cảm thấy… - Ý kiến trên có ý nghĩa rất quan trọng trong cuộc sống. Nó là kim chỉ nam cho một lối sống đẹp, là thước đo đánh giá nhân phẩm, tiêu chí của một cuộc sống hạnh phúc.
2 c. Chứng minh: - Thực tế, đã có nhiều tấm gương chứng minh cho điều này như Ê din son … d. Liên hệ và phản đề: - Càng hiểu được giá trị của tình thương, ta lại càng thấy sợ hãi những kẻ máu lạnh… Chính vì thế, để được hưởng hạnh phúc cần lấy tình thương là lẽ sống, biết cảm thông chia sẻ, biết đặt mình vào vị trí của người khác. …. 3. Kết đoạn: Là người tuổi trẻ em thấy mình … Hỡi các bạn trẻ hãy … B. KIỂU BÀI BÀN VỀ VAI TRÒ/Ý NGHĨA/TẦM QUAN TRỌNG Ví dụ: Anh/chị hãy viết một bài văn bàn về vai trò của đức tính khiêm tốn trong cuộc sống. I. DÀN Ý CƠ BẢN: 1. Mở bài: Dẫn dắt, giới thiệu vấn đề nghị luận: Nêu ý nghĩa tầm quan trọng của vấn đề 2/ Thân bài a. Nêu khái niệm, giải thích rõ vấn đề cần nghị luận. b. Phân tích vai trò ý nghĩa, tầm quan trọng của vấn đề c. Chứng minh: lấy một vài dẫn chứng chứng minh tầm quan trong của vấn đề. d. Bàn luận: - Phản đề: bàn về mặt trái với vấn đề nghị luận. - Liên hệ mở rộng: Từ sự đánh giá trên, rút ra bài học kinh nghiệm trong cuộc sống cũng như trong học tập, trong nhận thức cũng như trong tư tưởng, tình cảm… 3. Kết bài: Khẳng định vấn đề - Khẳng định về tầm quan trọng của vấn đề - Lời nhắn gửi đến mọi người (…) II. DÁN Ý CHI TIẾT CÁCH VIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI, KIỂU BÀI BÀN VỀ VAI TRÒ * Đề bài: Hãy viết đoạn văn khoảng 2/3 trang giấy thi bàn về vai trò của sự sáng tạo. 1. PHẦN MỞ BÀI: - Dẫn dắt: có 2 cách dẫn dắt + Cách 1: Dẫn dắt trực tiếp: Đi thẳng vào vấn đề nghị luận mà không phải qua bất cứ đối tượng trung gian nào. VD: Từ xa xưa đến nay, sự sáng tạo có vai trò vô cùng quan trọng./Trong cuộc sống ngày nay, sự sáng tạo có vai trò vô cùng quan trọng./Con người muốn thành công cần có rất nhiều yếu tố, một trong số đó không thể thiếu đó chính là sự sáng tạo. Hay nói cách khác, sự sáng tạo có vai tró rất quan trọng.
3 + Cách 2: Dẫn dắt gián tiếp: qua hai đối tượng trung gian rồi vào vấn đề nghị luận. VD: Cánh diều muốn bay lên không trung cần có sợi dây nối với mặt đất, con thuyền để không bị lạc lối giữa đại dương bao la cần có ngọn hải đăng, con người để cất cánh bay cao, bay xa cần có sự sáng tạo. Hay nói cách khác, sự sáng tạo có vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc đời mỗi người. 2. PHẦN THÂN BÀI a. Giải thích: Trả lời cho câu hỏi là gì? VD: Sáng tạo là việc dùng kiến thức, kĩ năng để tạo ra những sản phẩm mới có sự cạnh tranh để phục vụ cuộc sống. b. Phân tích: Trả lời cho câu hỏi: VĐNL mang lại lợi ích gì cho bản thân mình, cho gia đình, cho xã hội và đất nước. Khi viết phân tích cần chú ý: - Thật vậy, VĐNL là điều vô cùng quan trọng…/Quả đúng như vậy, VĐNL là điều vô cùng cần thiết. VD: Thật vậy, sự sáng tạo có vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống/Quả đúng như vậy, sự sáng tạo là điều vô cùng cần thiết là yếu tố thúc đẩy sự phát triển của đất nước. - Nhờ có VĐNL, con người đã …, thế giới đã…., lịch sử loài người đã… VD: Nhờ có sự sáng tạo, con người đã thoát khỏi thời kì ăn lông ở lỗ, có những bước tiến nhảy vọt về khoa học, kĩ thuật giúp cho cuộc sống ngày càng văn minh, tiến bộ và phát triển hơn. Lịch sử loài người đã có những bước tiến dài thậm chí là nhảy vọt nhờ có những bộ óc sáng tạo. - VĐNL đem lại lợi ích rất lớn cho mỗi cá nhân như: + Giúp về nhận thức + Về sức khỏe (nếu có) + Về thế giới tinh thần + Về tình cảm của mọi người dành cho mình… + Về mối quan hệ của mình với mọi người trong tập thể, cơ quan, gia đình, xã hội + Về động lực lao động, làm việc, học tập (nếu có) + Về nguồn cảm hứng dành cho mọi người (nếu có) + Về thu nhập… đóng góp cho xã hội và đất nước.  (dùng hình ảnh so sánh). Nếu ai cũng có VĐNL thì… Rõ ràng, nếu có VĐNL chẳng khác nào… VD: Đối với mỗi cá nhân, sự sáng tạo mang lại những lợi ích vô cùng to lớn. Nhờ có sáng tạo con người nhận thức được đầy đủ về bản thân mình, để từ đó lựa chọn nghề nghiệp kiến tạo tương lai. Nhờ có sáng tạo thế giới tinh thần của con người trở nên phong phú hơn, họ sống nhiệt huyết đam mê hơn và có nhiều động lực để sống một cuộc đời thật ý nghĩa. Khi ta trở thành
4 nhà sáng tạo, sẽ được mọi người nhìn nhận bằng ánh mắt yêu quý, sự tôn trọng ngưỡng mộ; mối quan hệ của ta với đồng nghiệp ngày càng tốt đẹp hơn. Sáng tạo chính là bệ phóng cất cánh những chuyến bay thành công, hạnh phúc. Sáng tạo còn tạo ra nguồn cảm hứng dồi dào, ánh hào quang chói lọi để soi sáng cho những người quanh ta, nó có thể giúp cuộc đời của ai đó tìm thấy ánh sáng, niềm hi vọng. Mỗi tấm gương sáng tạo chắc chắn sẽ không chỉ mang lại tiền tài, danh vọng mà còn khẳng định chỗ đứng vững chãi trong cuộc đời, giúp ta sống đẹp, sống có ích và có đóng góp cho xã hội nhiều hơn. Nếu như bông hoa hồng quyến rũ người đời bởi hương thơm ngọt ngào thì sự sáng tạo chính là thứ hương thơm lưu lại ấn tượng sâu đậm trong lòng mọi người. Rõ ràng, nếu có sự sáng tạo chẳng khác nào ta có một cây quyền trượng có sức mạnh vô biên giúp mỗi người sống một cuộc sống tự do, thành công và hạnh phúc. - Nếu ai cũng có VĐNL thì xã hội sẽ ra sao? Đất nước sẽ như thế nào? VD: Nếu ai cũng có tinh thần sáng tạo, nhiệt huyết tìm tòi cái mới, cái tốt đẹp chắc chắn xã hội ngày càng phát triển, văn minh tiến bộ hơn. Đất nước ngày càng phát triển để có những bước tiến nhảy vọt sáng vai với các cường quốc năm châu đứng như lời mong mỏi của Chủ tịch Hồ Chí Minh. c. Chứng minh: Có 2 cách viết chứng minh + Cách 1: Trên thế giới có rất nhiều tấm gương sáng như…(kể tên 3 -4 tên tuổi). Họ đều là những người của tinh thần…(VĐNL). Nhờ vậy, họ đã có một sự nghiệp…, tên tuổi của họ trường. Họ mãi trở thành niềm ngưỡng mộ của người đời. VD: Trên thế giới có rất nhiều tấm gương sáng như Ê đin sơn, New tơn, Anh xtanh... Họ đều là những người của tinh thần sáng tạo vô biên. Nhờ vậy, họ đã có một sự nghiệp rực rỡ, thành công mĩ mãn, tên tuổi của họ trường tồn, bất tử với thời gian. Họ mãi trở thành niềm ngưỡng mộ của người đời. + Cách 2: Đặt ra câu hỏi? Thử hỏi nếu không có VĐNL liệu có …(tên tuổi làm dẫn chứng) với sự nghiệp….(nêu sự nghiệp và thành tích của họ lên)? Thử hỏi nếu không….May thay điều đó không xảy ra. Nhờ có…(VĐNL) họ đã để lại những …(thành tựu) để người đời … VD: Thử hỏi nếu không có sự sáng tạo thế giới loài người sẽ ra sao, nhân loại sẽ như thế nào đây? Nếu không có những phát kiến vĩ đại của Ê đin sơn thì loài người có tìm đến ánh sáng của đèn điện không? Không có thuyết tương đối của Anh xtanh liệu có ai còn đi tìm những điều hoàn hảo tuyệt đối hay không? May thay điều đó không xảy ra. Nhờ có những sáng kiến khoa học, những bộ óc vĩ đại mà họ đã mang đến cho loài người những giá trị vật chất và tinh thần để người đời sau cúi đầu cảm phục. d. Phản đề: + Thế mà hiện nay vẫn còn biết bao nhiêu người sống… (ngược lại với vấn đề nghị luận). Thật buồn biết bao khi cuộc đời của họ sẽ mãi…