Title CHUYÊN ĐỀ 3. TÁCH KIM LOẠI VÀ VIỆC SỬ DỤNG HỢP KIM (File HS).docx ✅

❖ BÀI TẬP TỰ LUẬN ♦ VÍ DỤ MINH HỌA Câu 1. Viết phương trình hóa học xảy ra trong các thí nghiệm sau và cho biết kim loại tạo thành trong mỗi phản ứng bằng phương pháp nào? (a) Điện phân nóng chảy Al 2 O 3 . (b) Điện phân nóng chảy NaCl (sản phẩm là sodium và khí chlorine). (c) Cho CO dư qua Fe 2 O 3 , nung nóng. KIẾN THỨC CẦN NHỚ 3. Một số hợp kim phổ biến Hợp kim Thành phần Tính chất Ứng dụng Gang Chủ yếu là sắt, 2% - 5% carbon và một số nguyên tố khác Có độ cứng và độ bền tương đối cao, dẫn nhiệt tốt. Sản xuất bếp, nồi, chảo, lò hơi, chi tiết máy, ống dẫn nước, nắp cống, … Thép thường (thép carbon) Chủ yếu là sắt, dưới 2% carbon và một lượng nhỏ nguyên tố khác. Dẻo và cứng. Làm vật liệu xây dựng, thiết bị, máy móc, vật dụng, … Inox (thép đặc biệt) Chủ yếu là sắt và một số nguyên tố khác như Cr, Ni, … Khó bị gỉ Dao, kéo, bồn rửa nhà bếp, dụng cụ phẫu thuật, … Đuy – ra (duralumin) Hợp kim của nhôm với Cu, Mg, Mn, … Nhẹ và bền Chế tạo vỏ máy bay, áo giáp, khung xe đạp, … III. Sản xuất gang, thép Sản xuất gang Sản xuất thép ♦ Nguyên liệu: Quặng sắt (thường là hematite: Fe 2 O 3 ), than cốc, chất tạo xỉ CaCO 3 , SiO 2 , … - Các nguyên liệu được xếp thành lớp xen kẽ và được cho vào lò cao qua miệng lò, chuyển dần từ trên xuống tiếp xúc với không khí nóng được thổi từ dưới lên. ♦ Các giai đoạn chính: - Phản ứng tạo thành khí CO: C + O 2 ot  CO 2 C + CO 2 ot  2CO - Khí CO phản ứng với oxide sắt: 3CO + Fe 2 O 3 ot  2Fe + 3CO 2 Sắt nóng chảy hòa tan một lượng nhỏ carbon và một số nguyên tố khác tạo thành gang lỏng - Quá trình tạo xỉ: Đá vôi bị phân hủy thành CaO, CaO kết hợp với SiO 2 tạo thành xỉ. CaCO 3 ot  CaO + CO 2 CaO + SiO 2 ot  CaSiO 3 Xỉ nhẹ nổi lên trên gang lỏng, được đưa ra ngoài qua cửa tháo xỉ. ♦ Nguyên liệu: Gang hoặc thép phế liệu và oxygen. ♦ Oxygen được thổi vào lò đựng gang nóng chảy ở nhiệt độ cao, đốt cháy cac tạp chất (C, S, Si, Mn, …) trong gang. - Các oxide tạo thành ở dạng khí (CO 2 , SO 2 ) sẽ thoát ra ngoài theo khí thải, các oxide còn lại ở dạng rắn (SiO 2 , MnO 2 , …) sẽ tạo xỉ nhẹ, nổi lên trên thép lỏng và được tách ra để thu lấy thép. Sơ đồ lò thổi

Câu 16. [CD - SGK] Phản ứng C + O 2 ot CO 2 đóng vai trò gì trong quá trình sản xuất thép từ gang? Câu 17. [CTST - SGK] Việc thêm đá vôi có mục đích gì trong quá trình sản xuất gang?  BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM 1. Trắc nghiệm nhiều lựa chọn ♦ Mức độ BIẾT Câu 1. (QG.19 - 202) Kim loại nào sau đây được điều chế bằng phương pháp điện phân nóng chảy? A. Fe. B. Na. C. Cu. D. Ag. Câu 2. (QG.17 - 201) Trong công nghiệp, kim loại nào sau đây chỉ được điều chế bằng phương pháp điện phân nóng chảy? A. Fe. B. Cu. C. Mg. D. Ag. Câu 3. [MH1 - 2020] Trong công nghiệp, kim loại nào sau đây được điều chế bằng phương pháp nhiệt luyện?  A. Mg.  B. Fe.  C. Na.  D. Al. Câu 4. (QG.19 - 204) Kim loại nào sau đây điều chế được bằng phương pháp nhiệt luyện với chất khử là H 2 ? A. K. B. Na. C. Fe. D. Ca. Câu 5. [QG.21 - 203] Ở nhiệt độ cao, CO khử được oxide nào sau đây? A. CaO. B. Fe 2 O 3 . C. Na 2 O. D. K 2 O. Câu 6. [QG.20 - 201] Kim loại nào sau đây được điều chế bằng phương pháp thủy luyện? A. Na. B. Ba. C. Mg. D. Ag. Câu 7. [QG.20 - 204] Kim loại nào sau đây được điều chế bằng phương pháp thuỷ luyện? A. Mg. B. Cu. C. Na. D. K. Câu 8. Gang và thép là hợp kim của A. nhôm (aluminium) với đồng (copper). B. sắt (iron) với carbon và một số nguyên tố khác. C. carbon với silicon. D. sắt (iron) với nhôm (aluminium). Câu 9. Trong thành phần của gang, nguyên tố chiếm hàm lượng cao nhất là A. Fe. B. Si. C. Mn. D. S. Câu 10. Gang là hợp kim của sắt (iron) với carbon và một lượng nhỏ các nguyên tố khác như: Si, Mn, S,… trong đó hàm lượng carbon chiếm: A. Từ 2% đến 6%. B. Dưới 2%. C. Từ 2% đến 5%. D. Trên 6%. Câu 11. Thép là hợp kim của sắt (iron) với carbon và một số nguyên tố khác trong đó hàm lượng carbon chiếm: A. Trên 2%. B. Dưới 2%. C. Từ 2% đến 5%. D. Trên 5%. Câu 12. Trong hợp kim đuy-ra, nguyên tố chiếm hàm lượng cao nhất là A. Mg. B. Al. C. Mn. D. Cu. Câu 13. Tính chất đặc trưng của inox là A. nhẹ và bền. B. độ cứng cao. C. khó bị gỉ. D. dẫn điện tốt. Câu 14. Tính chất đặc trưng của đuy-ra là A. nhẹ và bền. B. độ cứng cao. C. khó bị gỉ. D. dẫn điện tốt. Câu 15. Nguyên liệu để sản xuất gang là A. quặng sắt, than cốc, chất tạo xỉ CaCO 3 , SiO 2 , ... B. quặng nhôm, than cốc, chất tạo xỉ.