Title Giáo trình GPB một số bệnh đường mật 190625.pdf ✅

GIẢI PHẪU BỆNH MỘT SỐ BỆNH ĐƯỜNG MẬT Mã bài giảng: LEC23.S2.7.MD Mục tiêu học tập: 1. Trình bày được khái niệm, bệnh học và đặc điểm vi thể của tình trạng ứ mật. 2. Trình bày được đặc điểm giải phẫu bệnh và diễn giải được sự liên hệ với lâm sàng một số bệnh lý đường mật gây ra tình trạng ứ mật. Dịch mật do gan tiết ra giúp hấp thu lipid trong lòng ruột đồng thời giúp đào thải các sản phẩm chuyển hóa dư thừa, độc hại ra khỏi cơ thể. Sự toàn vẹn về cấu trúc, chức năng của tế bào gan và hệ thống đường mật là hai yếu tố quan trọng để hình thành và đảm bảo chức năng dịch mật. Ứ mật có thể hiểu là một loại tình trạng suy giảm chức năng của dịch mật do nhiều nguyên nhân. Trong giới hạn bài này sẽ trình bày bệnh học cơ bản của ứ mật và giới thiệu một số bệnh của đường mật gây ra tình trạng này. I. Ứ MẬT 1.1. Khái niệm ứ mật Ứ mật (Cholestasis) là thuật ngữ cho thấy về mặt sinh lý có tình trạng suy yếu của dòng mật và thất bại trong việc bài tiết ra các thành phần hữu cơ, vô cơ từ gan vào trong dịch mật. Ứ mật kéo dài dẫn đến tổn thương tế bào gan và tiến triển dần tới xơ gan ứ mật. 1.2. Bệnh học ứ mật 1.2.1. Sinh lý học dịch mật Dịch mật do gan ngoại tiết, bao gồm nước và nhiều hợp chất hữu cơ và vô cơ như muối mật, bilirubin, cholesterol, điện giải và các sản phẩm chuyển hóa dư thừa hoặc có hại... Các chất này là hệ quả của quá trình chuyển hóa và vận chuyển phức tạp qua màng của tế bào gan, tế bào biểu mô đường mật (Hình 1). Phần lớn các thành phần trong dịch mật, tiêu biểu như muối mật và bilirubin, do tế bào gan chuyển hóa và bài tiết vào dịch mật. Khoảng 30-40% thế tích dịch mật có nguồn gốc từ tế bào biểu mô đường mật thông qua hoạt động bài tiết, tái hấp thu nước, điện giải, glucose, muối urat, axit mật, các kháng thể IgA, IgM (nhưng không có IgG)...