Title CHỦ ĐỀ 5 . DAO ĐỘNG TẮT DẦN-DAO ĐỘNG CƯỠNG BỨC-HIỆN TƯỢNG CỘNG HƯỞNG - GV.docx ✅

Dao động tắt dần được dùng trong các thiết bị giảm xóc của ô tô, các thiết bị đóng cửa tự động. 2. DAO ĐỘNG DUY TRÌ 2.1. Định nghĩa Dao động duy trì là một dao động tắt dần được cung cấp thêm năng lượng để bù vào sự tiêu hao do ma sát mà không làm thay đổi chu kì riêng của vật dao động. 2.2. Ví dụ dao động duy trì: Dao động của con lắc đồng hồ, bà đu đưa võng cho cháu ngủ 3. DAO ĐỘNG CƯỠNG BỨC 3.1. Dao động cưỡng bức Là dao động chịu tác dụng của một ngoại lực cưỡng bức tuần hoàn, kết quả vật dao động cưỡng bức sẽ dao động với chu kỳ và tần số của lực cưỡng bức. Hình 1.3. Hình ảnh mô tả dao động cưỡng bức 3.2. Đặc điểm của dao động cưỡng bức - Dao động cưỡng bức có biên độ không đổi và có tần số bằng tần số ngoại lực cưỡng bức. f cưỡng bức = f ngoại lực - Biên độ A cb của dao động cưỡng bức vừa phụ thuộc vào biên độ dao động của ngoại lực, vừa phụ thuộc vào độ chênh lệch giữa tần số ngoại lực cưỡng bức f ngoại lực và tần số dao động riêng f o . - Biên độ dao động cưỡng bức không phụ thuộc pha ban đầu của ngoại lực cưỡng bức cũng như pha ban đầu của dao động riêng. 3.3. Đồ thị sự phụ thuộc biên độ dao động cưỡng bức vào tần số. Trong hình 1.4, tần số dao động riêng là f 0 . Khi tần số ngoại lực cưỡng bức f càng gần giá trị f 0 thì biên độ dao động cưỡng bức càng lớn, khi tần số ngoại lực cưỡng bức f càng xa giá trị tần số dao động riêng f 0 thì biên độ dao động cưỡng bức càng nhỏ. 3.3. Biên độ dao động cưỡng bức phụ thuộc vào lực cản của môi trường Nếu lực cản môi trường nhỏ, khi đó biên độ dao động sẽ lớn. Ngược lại khi lực cản môi trường lớn thì biên độ dao động cưỡng bức sẽ nhỏ. Đồ thị sự phụ thuộc biên độ dao động cưỡng bức vào lực cản môi trường được mô tả qua hình 1.5. 3.4.Ví dụ về dao động cưỡng bức Khi xe đi qua các đoạn đường lồi lõm (ổ gà), xe sẽ bị rung (dao động) theo độ lồi lõm của mặt đường. Hình 1.4 Hình 1.5