Title Đề 22 - Phát triển đề tham khảo BGD môn Ngữ Văn năm 2025.docx ✅

ĐỀ THI THỬ CHUẨN CẤU TRÚC ĐỀ 22 (Đề thi có 04 trang) KỲ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2025 MÔN: NGỮ VĂN Thời gian làm bài 120 phút; không kể thời gian phát đề Họ và tên thí sinh:…………………………………. Số báo danh: ………………………………………. I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc đoạn trích sau: Với làng quê Việt Nam, cổng làng và ngõ quê là những kiến trúc lâu đời thật thân thiết gắn bó với ký ức của mỗi người, gắn bó mỗi cá nhân với cộng đồng để làm nên hồn làng, hồn quê, hồn nước. Cổng làng là điều đầu tiên gặp khi đặt chân đến làng, là ranh giới giữa các làng với nhau, giữa làng với không gian bên ngoài. [...] Dù to hay nhỏ, có thể xây bằng gạch hoặc bằng đá, cổng làng thể hiện phần nào cốt cách của người làng. Dù chưa đi vào trong làng, đứng trước cổng làng ta có thể cảm nhận được phần nào nếp sống của người dân. Điều đó còn thể hiện từ những lời răn dạy, nhắc nhở được viết thành câu đối trước cổng làng. [...] Kiến trúc cổng làng truyền thống không cầu kỳ phô trương mà vẫn tôn nghiêm trang trọng, thể hiện sự nề nếp kỷ cương của văn hóa làng xã. [...]. Tôi cũng đã có dịp về thăm làng cổ Đường Lâm cách trung tâm Hà Nội hơn 50km về hướng Tây. Đây là làng cổ nổi tiếng của mảnh đất hai vua (Ngô Quyền và Phùng Hưng). Chiếc cổng cổ xưa nhất vẫn được gìn giữ đến tận bây giờ. Nhà văn Hà Nguyên Huyến - người con của làng Mông Phụ (Đường Lâm) đã cho tôi biết cổng làng được xây từ năm 1833. Phía trên tựa dòng chữ “Thế hữu hưng ngơi đại” nghĩa là thời nào cũng có người tài. Làng có các ngõ khá rộng chạy ngoằn nghèo uốn lượn và thường được lát gạch ở giữa, cánh cổng nhà được xây bằng gạch đá ong màu nâu rất cổ kính. Bất chợt tôi bỗng nhớ đến những câu thơ đậm chất mộc mạc thôn dã của thi sỹ Bàng Bá Lân trong bài thơ “Cổng làng” của phong trào Thơ Mới với cảnh sinh hoạt nông thôn khá sinh động: “Cổng làng mở rộng ồn ào - Nông phu lững thững đi vào nắng mai” và: “Cổng làng các chị gái non - Dừng chân uể oải chờ cơn gió nồm”. Từ cơn gió nồm mát rượi thổi qua cánh đồng rợp vàng lúa chín trải rộng mênh mông mang theo cả hương vị ăm ắp đồng ruộng qua cánh cổng làng để len lỏi lan tỏa vào từng xóm thôn đến từng ngõ quê. Làng quê Việt Nam đều có nét chung, dọc đường làng rất nhiều bóng tre và đan xen vào đó là những ngõ quê, ngõ tre. Ngõ có gì lạ đâu, chỉ là ranh giới để phân biệt nhà này, nhà nọ; tường này, tường kia. Nhưng mỗi cái ngõ của mỗi nhà có một số phận riêng, dáng dấp riêng, một tính cách riêng. Mỗi miền quê, vùng quê, ngõ quê cũng khác. Ngõ quê, ngõ nhà cho ta biết được quá khứ đã qua, hiện tại đang sống. Ngõ quê giống như cái bìa sách cẩm nang đời sống mà mở ra ta sẽ bắt gặp muôn sắc thái, sắc màu của sinh hoạt đời thường, của gia phong ứng xử, của nếp nhà, nết người. Ngõ quê đóng và mở…, có nét thâm trầm bí ẩn tường cao cửa rộng, có nét đơn sơ nhưng không tạm bợ bao giờ. Bởi vì, ở đó, qua khuôn cửa đó định hình một sự vững chãi và mực thước. [...] Hình như trong mỗi con người đều có những kí ức sâu thẳm, nhất là khi đã xa quê. Vùng nhớ ngõ quê vừa có gì thăm thẳm… Nhớ ngõ quê là nhớ bóng gầy của mẹ lưng còng quét lá. Ngõ quê nối nhau giăng mắc vào nhau, ơi ới tiếng mời uống nước chè xanh, ăn củ khoai đầu mùa hôi hổi nóng. Mọi tin tức buồn vui cũng bắt đầu từ ngõ quê, ngõ nhỏ mà lan sang, tràn sang vui buồn với cả xóm, làng… Đời người theo thời gian già đi... Tiếng kẹt cửa đôi lúc làm ta giật mình. Bước qua ngõ quê là bước vào một thế giới bình an ăm ắp kỉ niệm. Chạm vào ngõ quê là chạm vào kí ức. Qua bao biến đổi thăng trầm ngõ quê vẫn còn, mở rộng ra cánh cổng làng vẫn còn. “May còn cánh cửa ngõ quê - Đi đâu rồi cũng nhớ về… mẹ ơi!” [...]. Hà Tĩnh, ngày 19 tháng 3 năm, 2022 (Từ cổng làng đến ngõ quê, Nguyễn Ngọc Phú, http://vanhocnghethuathatinh.org.vn/tuy-but-tu-cong- lang-den-ngo-que-cua-nguyen-ngoc-phu-1651025199.html) Thực hiện các yêu cầu: Câu 1. Chỉ ra các phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn trích trên. Câu 2. Chỉ ra hình tượng trung tâm được khắc họa trong đoạn trích. Câu 3. Trình bày hiệu quả của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong câu văn sau: Ngõ quê giống như cái bìa sách cẩm nang đời sống mà mở ra ta sẽ bắt gặp muôn sắc thái, sắc màu của sinh hoạt đời thường, của gia phong ứng xử, của nếp nhà, nết người. Câu 4. Nhận xét việc sử dụng yếu tố tự sự trong đoạn trích trên. Câu 5. Từ nội dung bài tùy bút, anh/chị hãy nêu suy nghĩ về việc gìn giữ vẻ đẹp truyền thống của quê hương trong bối cảnh hội nhập hiện nay.