Title Han Van Giao Khoa Thu.pdf ✅

VOÕ NHÖ NGUYEÄN NGUYEÃN HOÀNG GIAO NGUYEÃN MINH TIEÁN hie äu ñính HAÙN VAÊN GIAÙO KHOA THÖ TA ÙI BAÛN COÙ SÖ ÛA CHÖ ÕA VA Ø BOÅ SUNG
5 VAØI NEÙT SÔ LÖÔÏC VEÀ CAÙCH CAÁU TA ÏO CHÖ Õ HAÙN SA ÙU PHÖÔNG PHA ÙP TAÏO RA CHÖÕ HA ÙN Chöõ Haùn laø moät trong nhöõng loa ïi chöõ vieát ñaàu tieân cuûa nhaân loaïi, ñöôïc hình thaønh baèng phöông phaùp töôïng hình. Caùch taïo ra chöõ vieát töôïng hình la ø döïa vaøo hình aûnh, chaúng haïn nhö muoán noùi veà ngöôøi thì veõ hình con ngöôøi, muoán noùi con choù, con boø thì veõ hình con choù, con boø... Nhöõng hình veõ ñaàu tieân aáy coù theå röôøm raø laém, nhö veõ con ngöôøi thì coù caû ñaàu, ma ét, chaân tay, nhöng veà sau ñöôïc löôïc giaûn ñi ñeå roài oån ñònh nhö hình thöùc ñôn giaûn nhaát hieän nay. Vôùi nhöõng töø ngöõ coù tính caùch tröøu töôïng khoâng veõ ñöôïc thì ngöôøi ta duøng loái chæ sö ï hay hoäi yù ñeå bieåu ñaït. Nhö muoán hình dung phía treân hay phía döôùi thì duøng nhöõng daáu chaám ñeå chæ phía treân, phía döôùi so vôùi moät maët chuaån.1 Coøn vôùi nhöõng tieáng tröøu töôïng hôn thì duøng phöông phaùp hoäi yù. Nhö muoán dieãn ñaït yù nieäm veà thôøi 1 Veà caùch dieãn ñaït hai khaùi nieäm phía treân (thöôïng) vaø phía döôùi (haï), theo söï giaûi thích ghi chuù trong saùch Dictionnaire eùtymologique (cuûa Leùon Wieger?), chuùng ta ñöôïc bieát nhö sau: Chöõ thöôïng: theå chöõ xöa veõ hình moâ taû moät caây coïc ôû treân maët ñaát, vôùi moät ngang nhoû chæ phía treân. Ngaøy nay ñôn giaûn thaønh ra daïng 上. Chöõ haï: theå chöõ xöa veõ hình moâ taû moät caây coïc ñoùng luùt xuoáng döôùi maët ñaát, vôùi moät ngang nhoû chæ phía döôùi. Ngaøy nay ñôn giaûn thaønh ra daïng 下.
HAÙN VAÊN GIAÙO KHOA THÖ 6 gian laâu xa thì keát hôïp baèng caùch noùi laø ñaõ truyeàn mieäng qua nhieàu ñôøi.1 Tieáp ñeán coøn coù ba phöông phaùp saùng taïo chöõ Haùn khaùc laø haøi thanh, giaû taù vaø chuye ån chuù. Nhöng xeùt cho kyõ thì hai phöông phaùp chuyeån chuù vaø giaû taù chöa pha ûi laø nhöõng phöông phaùp chính thöùc saùng taïo chöõ môùi, ma ø laø döïa vaøo nhöõng hình thöùc saün coù roài thay ñoåi aâm hoaëc nghóa ñi ñoâi chuùt ñeå taïo moät nghóa môùi (chuye ån chuù) hoaëc duøng moät chöõ ñoàng aâm hoaëc coù hình thöùc gaàn gioáng vôùi tieáng hay chöõ mình ñònh vieát ra (giaû taù). Tuy laø khoâng taïo môùi hoaøn toaøn, nhöng ngöôøi ta vaãn xeáp nhöõng caùch taïo chöõ naøy vaøo saùu phöông pha ùp saùng taïo chöõ vieát, ñöôïc xem la ø nguoàn goác cuûa chöõ Haùn vaø goïi laø luïc thö. HA ØI THANH VA Ø BOÄ CUÛA CHÖÕ Trong saùu phöông phaùp treân thì phöông phaùp haøi thanh laø ña ùng chuù yù hôn caû. Theo phöông phaùp naøy, ngöôøi ta möôïn moät aâm coù saün roài theâm moät boä phaän chæ loaïi hay chæ yù hoaëc söï laø coù ñöôïc moät chöõ môùi coù aâm töông ñoàng hoaëc gaàn gioáng vôùi aâm chöõ goác. Ví duï: Ñeå taïo ra chöõ baïn (伴) laø ngöôøi baïn, thay vì taïo ra moät chöõ môùi khaù raéc roái, chæ caàn möôïn aâm chöõ baùn (半) ñaõ coù saün. Chöõ baùn nghóa laø moät nöûa, ñöôïc caáu taïo theo phöông pha ùp vöøa hoäi yù vöøa chæ sö ï: moät vaät ñöôïc chia doïc baèng neùt soå ñöùng (丨) thaønh hai ( 二 ) phaàn, töùc laø 1 Caùch dieãn ñaït yù xa xöa baèng chöõ coå (古) laø goàm hai phaàn: chöõ thaäp (十) laø soá möôøi, yù noùi möôøi ñôøi, vaø chöõ khaåu (口) laø mieäng, yù noùi ñöôïc truyeàn mieäng.
HAØI THANH VAØ BOÄ CUÛA CHÖ Õ 7 coøn moät nöûa, vieát laø (半). Theâm vaøo ñoù chöõ nhaân (人) la ø ngöôøi ñeå chæ loaïi la ø coù ñöôïc chöõ baïn (伴) laø ngöôøi baïn. Nhö vaäy, chöõ baïn (伴) goàm hai phaàn: phaàn goác laø chöõ baùn (半) chæ veà thanh aâm, goïi laø haøi thanh, vaø phaàn theâm vaøo duøng chæ loaïi, goïi laø boä. Moät ví duï khaùc, ñeå taïo ra chöõ baïn (絆) laø raøng buoäc, chæ ca àn möôïn aâm chöõ baùn (半) coù saün vaø theâm vaøo chöõ mòch (糸) laø sôïi tô nhoû ñeå noùi veà y ù raøng buoäc, laø thaønh chöõ baïn (絆) vôùi nghóa laø raøng buoäc. Moät ví duï khaùc nöõa, ñeå coù chöõ ba ïn (叛) laø phaûn boäi, cuõng chæ caàn möôïn aâm chöõ baùn (半) saün coù vaø theâm vaøo chöõ phaûn (反) nghóa laø phaûn laïi, ñeå coù ñöôïc chöõ baïn (叛) vôùi nghóa laø phaûn boäi. Caùc chöõ nhaân (人), mòch (糸) duøng ôû nhieàu tröôøng hôïp ñeå chæ loaïi, neân ñöôïc goïi laø boä cuûa chöõ. Coøn chöõ phaûn (反) chæ duøng trong moät vaøi tröôøng hôïp ñeå chæ veà nghóa cuûa chöõ neân khoâng phaûi ñöôïc xeáp laø boä cuûa chöõ. Ñeå chæ nhieàu loaïi söï vaät, söï vieäc thì caàn coù nhieàu boä khaùc nhau. Chæ veà ngöôøi hay taát caû nhöõng gì coù lieân quan ñeán ngöôøi thì coù boä nhaân (人), chæ veà loaøi caù thì coù boä ngö (魚), chæ veà loaøi chim thì coù boä ñie åu (鳥), noùi veà nhöõng gì thuoäc veà tính tình, tö töôûng thì coù boä taâm (心)... Vì theá, soá boä chöõ luùc xöa coù ra át nhieàu, nhöng veà sau ñöôïc giaûn löôïc, heä thoáng, gheùp chung laïi vôùi nhau chæ coøn 214 bo ä ñöôïc duøng hieän nay. Dó nhieân, do giaûm bôùt soá boä neân cuõng coù nhieàu chöõ phaûi gheùp moät caùch khieân cöôõng vaøo moät boä coù veû nhö khoâng hôïp lyù, vaø cuõng coù nhöõng chöõ khoâng thuoäc veà boä naøo caû! Söï caáu taïo cuûa chöõ Haùn coù veû nhö khoâng ñöôïc tieän lôïi neáu so saùnh vôùi phöông phaùp chöõ gheùp aâm theo maãu töï