Content text Bài 15. Phản ứng oxi hóa - khử - GV.docx
KIẾN THỨC TRỌNG TÂM CHƯƠNG 4. PHẢN ỨNG OXI HÓA – KHỬ 4 Ví dụ 1. Dấu hiệu để nhận biết một phản ứng oxi hoá – khử? A. Sản phẩm có sự tạo thành chất kết tủa. B. Sản phẩm có sự tạo thành chất khí. C. Có sự thay đổi màu sắc của các chất. D. Có sự thay đổi số oxi hoá của một hay một số nguyên tố. Ví dụ 2. Mỗi phát biểu sau đây là đúng hay sai khi nói về phản ứng oxi hóa – khử? a. Trong quá trình oxi hoá, chất khử nhận electron. b. Trong quá trình khử, chất oxi hoá nhường electron. c. Sự oxi hoá là sự nhường electron hay sự làm tăng số oxi hoá. d. Sự khử là sự nhận electron hay là sự làm giảm số oxi hoá. Đáp án: a. S. Trong quá trình oxi hoá, chất khử nhường electron. b. S. Trong quá trình khử, chất oxi hoá nhận electron. c. Đ. d. Đ. Ví dụ 3. Loại phản ứng nào sau đây luôn luôn không phải là phản ứng oxi hóa – khử? A. Phản ứng hóa hợp. B. Phản ứng phân hủy. C. Phản ứng thế trong hóa vô cơ. D. Phản ứng trao đổi. III. LẬP PHƯƠNG TRÌNH HÓA HỌC OXI HÓA – KHỬ: 1. Nguyên tắc cân bằng: Phương pháp này dựa vào sự bảo toàn e : ∑e nhường = ∑e nhận. Các bước thực hiện: Bước 1: Xác định số oxi hoá của các nguyên tử có sự thay đổi số oxi hoá trong phản ứng, từ đó xác định chất oxi hoá, chất khử. Bước 2: Viết quá trình oxi hoá và quá trình khử. Bước 3: Xác định (và nhân) hệ số thích hợp vào các quá trình sao cho ∑e nhường = ∑e nhận. Bước 4: Đặt các hệ số vào sơ đồ phản ứng. Cân bằng số lượng nguyên tử của các nguyên tố còn lại dựa trên các định luật bảo toàn (bảo toàn nguyên tố) và theo trình tự sau: Kim loại (ion dương) gốc acid (ion âm) môi trường (acid, base) nước (cân bằng hydrogen). 2. Một số ví dụ: Ví dụ 1: Cân bằng phương trình phản ứng oxi hóa – khử đơn giản, không có môi trường: o t 2322FeOHFeHO Bước 1 : Xác định số oxi hóa, chất oxi hóa, chất khử o3001 t 2 232FeOHFeHO Chất oxi hóa: 3 Fe (trong Fe 2 O 3 ) Chất khử: 0 2H Bước 2: Viết các quá trình oxi hóa, khử 30 23FeO2.3e2Fe (quá trình khử) 01 22HHO2.1e (quá trình oxi hóa) Chú ý : Khi chất oxi hóa (khử) có chỉ số lớn hơn 1 trong phân tử thì phải thêm hệ số (bằng chỉ số trong phân tử) vào quá trình khử (oxi hóa) tương ứng. Ở ví dụ trên : 3 Fe , 0 H có chỉ số là 2 trong phân tử tương ứng Fe 2 O 3 , H 2 do vậy cần thêm hệ số 2 vào quá trình khử, oxi hóa.