Content text 55. THPT Bình Chiểu - TP Hồ Chí Minh [Tự Luận].docx
Trang 1/4 – Mã đề 020-H12C SỞ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TP HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG THPT BÌNH CHIỂU ĐỀ CHÍNH THỨC (Đề thi có 4 trang) ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI NĂM HỌC 2024-2025 Môn: HOÁ HỌC 12 Thời gian: 120 phút (không tính thời gian phát đề) Mã đề 020- H12C Câu 1: NHẬN DIỆN HỢP CHẤT VÀ ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN 1.1. Cho ba chất (A), (B), (C) có cấu tạo như bên dưới, thực hiện các yêu cầu sau a. Chất nào được sử dụng làm xà phòng? Chất nào được sử dụng làm chất giặt rửa? b. Chất nào không nên sử dụng với nước cứng? Vì sao? c. Chất nào khó bị phân huỷ sinh học, gây ô nhiễm môi trường? Vì sao? 1.2. Biết nhiệt độ sôi của ba chất: allyl acetate, vinyl acetate và ethyl formate là 73°C; 54°C và 103°C (không theo thứ tự). a. Hãy gán giá trị nhiệt độ sôi thích hợp cho từng chất và giải thích. b. Nếu có hỗn hợp đồng nhất của ba chất này, hãy đề xuất phương pháp để tách riêng mỗi chất ra khỏi hỗn hợp và giải thích. 1.3. Cho các chất: HCOOCH 3 , C 2 H 5 OH, HCOOH, CH 3 COOCH 3 , CH 3 COOH. Hãy sắp xếp các chất theo chiều giảm dần độ tan trong nước và giải thích. 1.4. Chất béo trung tính Y chiếm 4% – 30% trong dầu oliu và là một trong hai thành phần của dầu Lorenzo, một loại dầu được sử dụng để điều trị chứng rối loạn di truyền ảnh hưởng đến hệ thần kinh và tuyến thượng thận. Công thức cấu tạo của Y (Hình 1a.) được cho như hình dưới a. Gọi tên của Y và xác định độ bất bão hoà của Y. b. Công thức được cho ở Hình 1a. và Hình 1b. có phải cùng biểu diễn một chất không? Giải thích.
Trang 2/4 – Mã đề 020-H12C c. Y được tạo thành từ acid béo Z, biết Z nằm trong nhóm dưỡng chất có lợi cho sức khoẻ, tuy nhiên lại không thiết yếu phải có trong chế độ ăn uống hàng ngày vì cơ thể chúng ta có thể tự sản xuất được loại acid này. Z thuộc nhóm omega nào? Câu 2: THỰC NGHIỆM VÀ CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH HỮU CƠ 2.1. Tiến hành điều chế ethyl acetate theo các bước như hình sau : Bước 1: cho 10 mL ethanol (D = 0,78 g/cm³) cùng với 10 mL acetic acid (D = 1,05 g/cm³) và vài giọt dung dịch H 2 SO 4 đặc, lắc đều bình cầu rồi lắp lên giá đỡ. Bước 2: đun nóng bình cầu đến khoảng 70°C trong vòng 5 – 6 phút. Bước 3: các chất thu được ở bình hứng được thêm tiếp vào 2 mL dung dịch sodium chloride bão hoà. Hãy thực hiện các yêu cầu sau : a. Viết phương trình phản ứng xảy ra trong bình cầu khi đun nóng. b. Vì sao chỉ đun hỗn hợp phản ứng đến khoảng 70°C mà không đun sôi hỗn hợp? Để kiểm soát nhiệt độ và quá trình sôi đồng đều, hãy đề xuất phương án phù hợp. c. Cho biết vai trò của dung dịch sodium chloride bão hoà. d. Đề xuất phương án thay thế ống sinh hàn, sau đó đánh giá hiệu quả giữa ống sinh hàn và phương án thay thế, giải thích ngắn gọn. e. Ở 70°C phản ứng có Kc = 1. Cho 7,2 gam acetic acid tác dụng với 5,52 gam ethanol. Tính khối lượng ester thu được. 2.2. Phân tích nguyên tố hợp chất A cho kết quả 60%C; 8%H về khối lượng, còn lại là oxygen. Phổ khối lượng (MS) của A được cho như hình dưới với trục hoành là giá trị m/z và trục tung biểu diễn cường độ tương đối (%) của các peak.
Trang 4/4 – Mã đề 020-H12C Tính lượng DEP thu được từ 192 kg naphthalene. Hiệu suất các phản ứng (1), (2) lần lượt là 75% và 60%. 3.2. Một loại chất béo chứa 88,4% triolein về khối lượng còn lại là tạp chất trơ. Thực hiện phản ứng xà phòng hóa chất béo trên bằng dung dịch NaOH thì thu được một loại xà phòng chứa 66,88% muối sodium oleate về khối lượng. Giả thiết các tạp chất trơ được loại bỏ trong quá trình nấu xà phòng, hiệu suất của quá trình là 80%. Quy cách đóng gói mỗi bánh xà phòng có khối lượng tịnh là 100 gam. Để sản xuất được một đơn hàng 100000 bánh xà phòng thì khối lượng chất béo tối thiểu cần sử dụng là bao nhiêu kg ? 3.3. Một triglyceride X có 5 liên kết π trong phân tử. Cho 25,74 gam X tác dụng vừa đủ với 300 mL dung dịch bromine 0,2M. a. Xác định công thức phân tử của X. b. Đề xuất các công thức cấu tạo có thể có của X biết X chỉ chứa gốc acid béo nằm trong nhóm các acid béo sau đây palmitic acid, stearic acid, oleic acid và linoleic acid. Câu 4: CƠ SỞ CỦA NĂNG LƯỢNG VÀ POLYMER 4.1. Tìm các chất A, B, C, D, E, F, G, H tương ứng với sơ đồ các phản ứng sau. Biết F là một polymer thiên nhiên, thuỷ phân không hoàn toàn F thu được dextrin. A + H 2 O (H 2 SO 4 đặc, t°) ⇋ B + C C + O 2 (g) (men giấm) → B + D C (H 2 SO 4 đặc, t°) → E(g) + D CO 2 + D (ánh sáng, chất diệp lục) → F + G F + D (enzyme) → H 4.2. Cấu trúc của một polymer Z như sau a. Z là gì? b. Thuỷ phân hoàn toàn Z thu được monosaccharide Y, trong dung dịch Y tồn tại đồng thời cả dạng mạch hở và mạch vòng. Dạng vòng α, β tồn tại cân bằng α-pyrannose ⇌ β-pyrannose (*) Biết dạng α chiếm 36%, còn lại là dạng β. Xác định hằng số cân bằng của (*). c. Chúng ta đều biết cellulose là thành phần chính trong các nguyên liệu để sản xuất giấy. Tuy nhiên trước đây do nhu cầu giấy tăng cao, nên bột gỗ được thay thế cho vải vụn để làm nguồn cung cấp cellulose. Giấy làm từ bột gỗ rất xốp, các lỗ nhỏ trên bề mặt giấy sẽ hút mực từ máy in, làm mực lan ra một khoảng diện tích lớn hơn dự định và để khắc phục tình trạng này, người ta đã phủ một lớp aluminium sulfate [Al 2 (SO 4 ) 3 ] và nhựa thông để bịt các lỗ nhỏ ấy. Nhưng khi bảo quản trong môi trường có độ ẩm cao,