Title Bài 2. Cân bằng trong dung dịch nước - GV.docx ✅

I. SỰ ĐIỆN LI 1. Hiện tượng điện li: - Quá trình phân li các chất khi tan trong nước thành các ion được gọi là sự điện li. Những chất khi tan trong nước phân li ra ion được gọi là chất điện li. - Hầu hết các acid, base và muối tan được trong nước thuộc loại chất điện li. Hình 2.3. Mô hình biểu diễn sự phân li của NaCI trong nước 2. Chất điện li: a) Chất điện li và chất không điện li: - Các chất tan trong nước phân li ra ion nên chúng là chất điện li. Ví dụ: sodium hydroxide (NaOH), acetic acid (CH 3 COOH)… - Các chất tan trong nước không phân li ra ion nên chúng là chất không điện li. Ví dụ: saccarose (C 12 H 22 O 11 ), ethanol (C 2 H 5 OH)… - Sự phân li một chất thành các ion mang điện tích trái dấu trong dung dịch được biểu diễn bằng phương trình điện li. Ví dụ: NaOH(aq) → Na + (aq) + OH – (aq); HCl → H + (aq) + Cl - (aq) b) Chất điện li mạnh và chất điện li yếu: Chất điện li mạnh Chất điện li yếu Khái niệm Là chất khi tan trong nước, hầu hết các phân tử chất tan đều phân li ra ion. Là chất khi tan trong nước chỉ có một phần số phân tử chất tan phân li ra ion, phần còn lại vẫn tồn tại ở dạng phân tử. (Ví dụ: trong dung dịch CH 3 COOH 0,1M, cứ 1000 phân tử CH 3 COOH hòa tan thì chỉ có 3 phân tử phân li thành ion, còn lại ở dạng phân tử). Phân loại + Acid mạnh: HCl, HNO 3 , H 2 SO 4 , HClO 4 , HI…. + Base mạnh: NaOH, KOH, Ba(OH) 2 , Ca(OH) 2 ….. + Hầu hết các muối. + Acid yếu: H 2 S, H 2 CO 3 , H 2 SO 3 , HClO, HF, CH 3 COOH…. + Base yếu: Mg(OH) 2 , Cu(OH) 2 , Fe(OH) 2 ….. Biểu diễn  ⇀ ↽ Ví dụ 3 344 HClHCl NaPO3NaPO     CH 3 COOH ⇀ ↽ CH 3 COO − + H + Mg(OH) 2 ⇀ ↽ Mg(OH) + + OH − Mg(OH) + ⇀ ↽ Mg 2+ + OH − 3. Phương trình ion rút gọn: a) Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch:


b) KOH → K +  + OH – Ba(OH) 2  → Ba 2+  + 2OH – Cu(OH) 2  ⇌ Cu 2+  + 2OH – c) KNO 3  → K +  + NO 3 – Na 2 SO 4  → 2Na +  + SO 4 2- K 2 HPO 4 → 2K + + HPO 4 2– HPO 4 2– ⇌ H + + PO 4 3– Ví dụ 10. Tính nồng độ mol của các ion trong dung dịch ứng với các trường hợp sau: a) Dung dịch Al(NO 3 ) 3 có nồng độ là 0,1M. b) Hòa tan hết 4 gam NaOH vào 100 mL nước. c) Trộn 100 mL dung dịch HCl 1M với 100 ml dung dịch H 2 SO 4 0,5M. Đáp án: a) [Al 3+ ] = 0,1M ; [NO 3 - ] = 0,3M. b) n NaOH = 0,1 mol  [Na + ] = [OH - ] = . c) Ví dụ 11. Viết phương trình phân tử và ion rút gọn của các phản ứng sau (nếu có) xảy ra trong dung dịch giữa các cặp chất sau: a) AgNO 3 + KBr b) NaOH + HF c) Fe 2 (SO 4 ) 3 + NaOH d) CaCO 3 + HCl Đáp án: Phương trình phân tử Phương trình ion rút gọn a. AgNO 3 + KBr  AgBr + KNO 3 Ag + + Br-  AgBr b. NaOH + HF  NaF + H 2 O OH –  + HF → F – + H 2 O c. Fe 2 (SO 4 ) 3 + 6NaOH  2Fe(OH) 3 + 3Na 2 SO 4 Fe 3+ + 3OH –  Fe(OH) 3 d. CaCO 3 + 2HCl  CaCl 2 + CO 2 + H 2 O CaCO 3 + 2H +  Ca 2+ + CO 2 + H 2 O Ví dụ 12. Cho các phản ứng sau: (a) FeS + 2HCl  FeCl 2 + H 2 S (b) Na 2 S + 2HCl  2NaCl + H 2 S (c) 2AlCl 3 + 3Na 2 S + 6H 2 O  2Al(OH) 3 + 3H 2 S + 6NaCl (d) KHSO 4 + KHS K 2 SO 4 + H 2 S (e) BaS + H 2 SO 4 (loãng)  BaSO 4 + H 2 S Số phản ứng có phương trình ion rút gọn: S 2– + H +  H 2 S là A. 2. B. 3. C. 1. D. 4. Ví dụ 13. Dãy các ion có thể tồn tại trong cùng một dung dịch là A. Fe 2+ , Ag + , NO 3 - , Br - . B. Mg 2+ , Al 3+ , OH - , SO 4 2- . C. Na + , NH 4 + , SO 4 2- , Cl - . D. K + , OH - , Ba 2+ , HCO 3 - . Đáp án: Các ion có thể cùng tồn tại trong một dung dịch khi chúng không kết hợp được với  nhau tạo thành ít nhất một trong các chất sau: Chất kết tủa, chất điện li yếu và chất khí. A. Loại vì có phản ứng: Ag + + Br-  AgBr B. Loại vì có phản ứng: Mg 2+  + 2OH -  → Mg(OH) 2 ↓ và Al 3+  + 3OH -  → Al(OH) 3 ↓ C. Loại vì có phản ứng: OH - + HCO 3 -  CO 3 2- + H 2 O Ba 2+ + CO 3 2-  BaCO 3 ↓ Ví dụ 14. Khả năng dẫn điện của nước vôi trong (dung dịch Ca(OH) 2 trong nước) để trong không khí giảm dần theo thời gian. Hãy giải thích điều này. Đáp án: Nước vôi trong hấp thụ CO 2 trong không khí tạo thành CaCO 3 và H 2 O, làm giảm nồng độ của