Title Báo cáo chuyên đề thực tập: Trách nhiệm bồi thường thiệt hại xuyên biên giới do ô nhiễm không khí: Góc nhìn từ pháp luật quốc tế và gợi mở cho Việt Nam ✅

Trách nhiệm bồi thường thiệt hại xuyên biên giới do ô nhiễm không khí: Góc nhìn từ pháp luật quốc tế và gợi mở cho Việt Nam MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường ngày càng trở thành thách thức toàn cầu, ô nhiễm không khí xuyên biên giới đã và đang gây ra những hệ lụy nghiêm trọng về sức khỏe cộng đồng, kinh tế và quan hệ quốc tế. Trên thế giới, nhiều án lệ như Trail Smelter Case (Canada – Hoa Kỳ, 1938–1941) đã xác lập nguyên tắc chủ quyền quốc gia và trách nghiệm không gây thiệt hại môi trường xuyên biên giới (Principle of sovereignty and responsibility not to cause transboundary environmental damage), nguyên tắc hợp tác quốc tế (International Cooperation Principle) và nguyên tắc “người gây ô nhiễm phải trả” (polluter pays principle), trở thành nền tảng của pháp luật môi trường quốc tế. Tại Việt Nam, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 mới chỉ đề cập chung về trách nhiệm của tổ chức, cá nhân gây ô nhiễm, chưa có quy định chi tiết áp dụng cho trường hợp ô nhiễm không khí vượt ra ngoài lãnh thổ. Trong khi đó, Việt Nam đã tham gia nhiều điều ước quốc tế liên quan như Hiệp định Paris 2015, Nghị định thư Kyoto, UNFCCC – tạo cơ sở pháp lý để nội luật hóa các nguyên tắc quốc tế này. Trong thời gian thực tập tại Vụ Pháp chế – Bộ Nông nghiệp và Môi trường, tôi có cơ hội tìm hiểu sâu hơn về các hoạt động xây dựng chính sách pháp luật, đặc biệt trong lĩnh vực quản lý môi trường và xử lý vi phạm hành chính liên quan đến ô nhiễm. Qua việc hỗ trợ rà soát văn bản quy phạm pháp luật và nghiên cứu các quy định về phân cấp quản lý nhà nước trong bảo vệ môi trường, tôi nhận thấy tính cấp thiết của việc làm rõ cơ sở pháp lý về trách nhiệm bồi thường thiệt hại xuyên biên giới do ô nhiễm không khí – một vấn đề còn chưa được quy định cụ thể trong hệ thống pháp luật Việt Nam hiện nay.