Title CHỦ ĐỀ 1. DNA VÀ SỰ TÁI BẢN DNA - HS.docx ✅

I. DNA 1. Khái niệm - DNA (deoxyribonucleic acid) là vật chất do truyền ở cấp độ phân tử, mang thông tin di truyền quy định mọi hoạt động sống của các loài sinh vật. 2. Cấu tạo hóa học của DNA - DNA là đại phân tử cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, đơn phân là các nucleotide. Có 4 loại đơn phân (nucleotide): Adenine(A), Thymine (T), Guanine(G), Cytosine (C). Mỗi nucleotide cấu tạo gồm 3 thành phần :  + 1 gốc nitrogenous base (A, T, G, C) .  + 1 gốc đường 5C – deoxyribose (C 5 H 10 O 9 ). + 1 gốc phosphate (PO 4 3- ). - Các đơn phân liên tiếp trên mỗi mạch liên kết với nhau bằng liên kết cộng hóa trị được tạo từ gốc đường 5C và gốc phosphate (liên kết phosphodiester). - Các đơn phân trên 2 mạch liên kết với nhau bằng liên kết hydrogen, trong đó A liên kết với T bằng 2 liên kết hydrogen; G liên kết với C bằng 3 liên kết hydrogen. 3. Cấu trúc không gian của DNA - DNA là một chuỗi xoắn kép gồm 2 mạch song song ngược chiều nhau và xoắn đều quanh 1 trục (giả định) theo từ trái sang phải, ngược chiều kim đồng hồ. - Giữa các nucleotide của 2 mạch liên kết với nhau bằng liên kết hydrogen theo nguyên tắc bổ sung A=T; GC và ngược lại. - Mỗi vòng xoắn gồm 10 cặp nucleotide có chiều dài là 34Å, đường kính vòng xoắn là 20Å, 4. Chức năng của DNA Mang thông tin di truyền: - Thành phần, số lượng và trật tự sắp xếp các đơn phân nucleotide trên mạch đơn DNA là thông tin di truyền quyết định tính đặc thù của cá thể. - Các liên kết hóa học giữa các nucleotide giúp DNA bền vững, bảo quản thông tin di truyền ổn định. Truyền thông tin di truyền: - Nucleotide trên hai mạch đơn DNA liên kết nhau bằng liên kết hydrogen theo nguyên tắc bổ sung. Liên kết này yếu, có thể tách nhau trong quá trình tái bản DNA để tạo thành hai mạch khuôn, khi đó các nucleotide mới kết cặp với các nucleotide mạch khuôn theo nguyên tắc bổ sung. Nhờ tái bản, DNA truyền thông tin di truyền qua các thế hệ tế bào và cơ thể. Biểu hiện thông tin di truyền: - Trình tự nucleotide của DNA biểu hiện thành trình tự nucleotide của RNA, từ đó quy định trình tự amino acid của protein → DNA có chức năng biểu hiện thông tin di truyền. BÀI 1 DNA VÀ SỰ TÁI BẢN DNA Khung đường - phosphate Nucleotide Liên kết hydrogen