Content text 37. Sở Thanh Hóa ( Thi thử Tốt Nghiệp THPT 2025 môn Ngữ Văn).docx
SỞ GD VÀ ĐT THANH HÓA KÌ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2025 Bài thi môn: NGỮ VĂN Thời gian: 120 phút (không kể thời gian giao đề) HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT PHẦN I: ĐỌC HIỂU Đọc văn bản: Vườn mẹ mai vàng (1) Ngấn lũ mùa thu in trong ký ức con đi xa, thương mẹ vô chừng! (2) Những cánh đồng van vát miền Trung neo vào Trường Sơn để không trôi ra biển như chúng con neo vào mẹ để còn xứ sở! (3) Mẹ tần tảo trong miền Trung chìm nổi áo nối tay, gieo vớt những mùa màng giọt mồ hôi rơi xèo đất hạn củ sắn, củ khoai vùi bão ngọt bùi. (4) Hạt thóc chín vàng đọng bao nhiêu nỗi mẹ ơi, nỗi nào không đắng đót núi sông núi miền Trung dốc, sông miền Trung ngắn mẹ miền Trung trĩu gánh gập ghềnh. (5) Tết con về quê, vườn mẹ mai vàng như hương sắc cả năm dồn tụ lại miền khắc bạc mùa xuân chừng ngắn ngủi vẫn dâng đầy thơm thảo một miền Trung! (Nguyễn Hữu Quý 1 , Baovannghe.online, Hội nhà văn Việt Nam) Thực hiện các yêu cầu: Câu 1. Chỉ ra dấu hiệu để xác định thể thơ của bài thơ trên. Câu 1: Phương pháp: Vận dụng kiến thức đã học về các thể thơ, phân tích. Cách giải: Số tiếng trong các dòng không bằng nhau là dấu hiệu để xác định thể thơ tự do của đoạn trích
Câu 2. Liệt kê những từ ngữ, hình ảnh miêu tả miền Trung qua đoạn (4) của bài thơ. Câu 2: Phương pháp: Đọc phân tích, tìm và xác định hình ảnh phù hợp. Cách giải: - Từ ngữ, hình ảnh miêu tả miền Trung được sử dụng trong đoạn (4) của bài thơ: thóc chín vàng, núi dốc, sông ngắn, mẹ - trĩu gánh gập ghềnh Câu 3. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ so sánh được tác giả sử dụng trong đoạn thơ sau: Những cảnh đồng van vát miền Trung neo vào Trường Sơn để không trôi ra biển như chúng con neo vào mẹ để còn xứ sở! Câu 3: Phương pháp: Căn cứ bài so sánh, xác định đúng câu thơ có sử dụng biện pháp so sánh. Cách giải: - Tác giả so sánh: miền Trung neo vào Trường Sơn - như - chúng con neo vào mẹ. - Tác dụng của biện pháp tu từ so sánh: + Làm cho câu thơ giàu hình ảnh, sinh động và giàu sức gợi. + Neo vào mẹ - Dựa/tựa vào mẹ. Mẹ an ủi, ấp ôm, che chở, vỗ về. Cách so sánh vừa gợi ra đặc điểm, dáng vẻ địa hình miền Trung (hẹp, lưng tựa vào Trường Sơn để đứng vững, chống chọi, duy trì sự sống); vừa gợi ra vẻ đẹp của quê hương miền Trung hiền hậu, bao dung; Liên tưởng giữa cái hữu hình “neo vào Trường Sơn" với cái vô hình “neo vào mẹ” để thấy được niềm tin vững chắc; điểm tựa tinh thần mà suốt đời mẹ giành cho con. + Qua đó, tác giả gửi gắm tình cảm yêu mến, trân quý với miền Trung, với quê hương, với mẹ. Câu 4. Nêu ý nghĩa của hình ảnh mang tính biểu tượng "mẹ" trong bài thơ. Câu 4: Phương pháp: Căn cứ bài đọc hiểu, nội dung hai câu thơ, phân tích. Cách giải: - Ý nghĩa hình ảnh mang tính biểu tượng “mẹ”: + “Mẹ" không chỉ là người sinh ra “con”, mà còn là biểu tượng cho những người mẹ, người phụ nữ