Title CHUONG 1 HOA 12 NAM 2025-2026. GIAI.DTT.pdf ✅

TRƯỜNG THPT CHUYÊN THỦ KHOA NGHĨA TP. CHÂU ĐỐC – AN GIANG  Ths. DƯƠNG THÀNH TÍNH Tel (Zalo): 0356481353 HÓA HỌC 12 CTGDPT 2018 CHƯƠNG 1: ESTER – LIPID ❖Hệ thống lý thuyết theo các chủ đề (tương ứng bài học). ❖ Hệ thống bài tập theo cấu trúc mới (đề minh họa 2025), bài tập ứng dụng thực tế, PTNL gồm: TNKQ (1 đáp án) + Bài tập trắc nghiệm đúng sai+Bài tập trả lời ngắn +Bài tập tự luận. ❖Đề kiểm tra kiến thức cuối chương theo cấu trúc đề minh họa 2025 Ethyl butyrate và ethyl propionate Triglyceride trong động mạch Quả bồ kết – chất giặt rửa cản trở sự lưu thông máu. tự nhiên Quá trình làm sạch chất bẩn của xà phòng Năm học : 2025 – 2026 LƯU HÀNH NỘI BỘ
ThS. Dương Thành Tính Hóa học 12 – Chương 1: Ester - lipid 202 5-2026 1 MỤC LỤC CHỦ ĐỀ 1: ESTER - LIPID ..................................................................................................................... 2 A. HỆ THỐNG LÝ THUYẾT ............................................................................................................... 2 B. HỆ THỐNG BÀI TẬP THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA 2025................................................ 8 PHẦN 1. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM NHIỀU PHƯƠNG ÁN LỰA CHỌN (CHỌN 1 ĐÁP ÁN)....................................................................................................................................................... 8 MỨC 1: NHẬN BIẾT.................................................................................................................... 8 Dạng 1. Khái niệm, cấu tạo, danh pháp, tính chất vật lí ester...................................................... 8 Dạng 2. Tính chất hóa học, điều chế, ứng dụng ester. ................................................................. 8 Dạng 3. Khái niệm, cấu tạo, đồng phân, danh pháp, tính chất vật lí chất béo............................. 9 Dạng 4. Tính chất hóa học, điều chế, ứng dụng chất béo. ......................................................... 10 MỨC 2: THÔNG HIỂU .............................................................................................................. 11 Dạng 1. Khái niệm, cấu tạo, đồng phân, danh pháp, tính chất vật lí ester................................ 11 Dạng 2. Tính chất hóa học, điều chế, ứng dụng ester. ............................................................... 12 Dạng 3. Khái niệm, cấu tạo đồng phân, danh pháp, tính chất vật lí chất béo............................ 14 Dạng 4. Tính chất hóa học, điều chế, ứng dụng chất béo. ......................................................... 15 MỨC 3: VẬN DỤNG................................................................................................................... 15 PHẦN 2: BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM ĐÚNG SAI........................................................................ 20 PHẦN 3: BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM TRẢ LỜI NGẮN.............................................................. 24 MỨC 2: THÔNG HIỂU .............................................................................................................. 24 MỨC 3: VẬN DỤNG................................................................................................................... 27 PHẦN 4: MỘT SỐ BÀI TẬP TỰ LUẬN....................................................................................... 30 CHỦ ĐỀ 2: XÀ PHÒNG VÀ CHẤT GIẶT RỬA................................................................................. 32 A. HỆ THỐNG LÝ THUYẾT ............................................................................................................. 32 B. HỆ THỐNG BÀI TẬP THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA 2025.............................................. 35 PHẦN 1. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM NHIỀU PHƯƠNG ÁN LỰA CHỌN (CHỌN 1 ĐÁP ÁN)..................................................................................................................................................... 35 MỨC 1: NHẬN BIẾT.................................................................................................................. 35 MỨC 2: THÔNG HIỂU .............................................................................................................. 37 MỨC 3: VẬN DỤNG................................................................................................................... 39 PHẦN 2: BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM ĐÚNG SAI........................................................................ 41 PHẦN 3: BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM TRẢ LỜI NGẮN.............................................................. 45 MỨC 2: THÔNG HIỂU .............................................................................................................. 45 MỨC 3: VẬN DỤNG................................................................................................................... 46 PHẦN 4: MỘT SỐ BÀI TẬP TỰ LUẬN....................................................................................... 50
ThS. Dương Thành Tính Hóa học 12 – Chương 1: Ester - lipid 202 5-2026 2 CHỦ ĐỀ 1: ESTER - LIPID A. HỆ THỐNG LÝ THUYẾT I. ETSER 1.Khái niệm Xét phản ứng sau: R-COOH + R’ -OH + o H ,t R –COO –R’ + H2O =>Khái niệm: Khi thay nhóm OH ở nhóm carboxyl của carboxylic acid (RCOOH) bằng nhóm OR’ thì được ester. 2. Cấu tạo - Ester đơn chức : R –COO–R ’ với R: gốc hydrocarbon, có thể là H. R ’ : gốc hydrocarbon, không thể là H. - Ester no, đơn chức, mạch hở: CnH2nO2 (n ≥ 2) 3. Danh pháp Tên ester = Tên gốc R’ + Tên gốc acid RCOO- (có đuôi ate) Ví dụ: HCOOCH3: Methyl formate (Methyl methanoate). CH3COOC2H5: Ethyl acetate (Ethyl ethanoate). CH3CH2COOCH3: Methyl propionate. CH3COOCH=CH2: Vinyl acetate (Vinyl ethanoate). CH2=CH-COOCH3: Methyl acrylate (methyl propenoate). 4. Đồng phân *số đồng phân ester = 2n - 2 (n <5 ) * Số đồng phân acid = 2 n - 3 (n <5 ) CTPT Số đp ester Số đp acid Số đp đơn chức Ghi chú C2H4O2 (M=60) 1 HCOOCH3 1 CH3COOH 2 1 tạp chức HOCH2CHO C3H6O2 (M=74) 2 HCOOCH2CH3 ; CH3COOCH3 ; 1 CH3CH2COOH 3 1 ester (HCOO-) tráng bạc C4H8O2 (M=88) 4 HCOOCH2CH2CH3; HCOOCH(CH3)CH3; 2 CH3CH2CH2COOH CH3CH(CH3)COOH. 6 2 ester (HCOO-) tráng bạc Tên R’ Tên RCOO- CH3-: methyl CH3CH2- (C2H5-) : ethyl CH3CH2CH2-: propyl CH3 CH CH3 : isopropyl CH2=CH- : vinyl CH2=CH-CH2- : allyl CH3CH2CH2CH2CH2-: amyl CH3 CH CH3 CH2 CH2: isoamyl C6H5CH2-:benzyl C6H5-: phenyl HCOO- : formate (methanoate) CH3COO-: acetate(ethanoate) CH3CH2COO-: propionate (propanoate) CH2=CH-COO-: acrylate (propenoate) CH2=C CH3 COO methacrylate C6H5COO-: Benzoate -OOC-COO-: oxalate
ThS. Dương Thành Tính Hóa học 12 – Chương 1: Ester - lipid 202 5-2026 3 CH3COOCH2CH3; CH3CH2COOCH3 5. Tính chất vật lí - Ester thường là chất lỏng, nhẹ hơn nước, ít tan trong nước. - Nhiệt độ sôi (M gần bằng nhau): carboxylic acid >H2O > alcohol > ester (do giữa các phân tử ester không tạo được liên kết hydrogen với nhau). - Nhiệt độ sôi tăng dần theo phân tử khối. - Một số ester có mùi thơm đặc trưng: Isoamyl acetate: CH3COOCH2CH2CH(CH3)CH3 Mùi chuối chín. Ethyl butyrate và ethyl propionate: CH3CH2COOC2H5 có mùi dứa chín. Benzyl acetate CH3COOCH2C6H5 có mùi hoa nhài. CH3COO[CH2]7CH3 có trong quả cam. CH3 [CH2]14CH3COO [CH2]29CH3 có trong sáp ong. Ethyl acetate (Ethyl ethanoate) tạo mùi thơm nước hoa. 6. Tính chất hóa họca. Phản ứng thuỷ phân ester trong môi trường acid ( H+ ) Thường là phản ứng thuận nghịch => Acid + alcohol (thường) R –COO –R ’ + H2O + o H ,t R –COOH + R’OH CH3COOC2H5 + H2O + o H ,t CH3COOH + C2H5OH Ethyl acetate acetic acid ethyl alcohol Nâng cao: 1.Ester + H2O o t ,H+ ⎯⎯⎯→ carboxylic acid + aldehyde CH3COOCH=CH2 + H2O o t ,H+ ⎯⎯⎯→ CH3COOH + CH3CH=O 2.Ester + H2O o t ,H+ ⎯⎯⎯→ carboxylic acid + ketone CH3COOC(CH3)=CH2 + H2O o t ,H+ ⎯⎯⎯→ CH3COOH + CH3COCH3 3.Ester + H2O o t ,H+ ⎯⎯⎯→ 2 sản phẩm đều tráng gương VD: HCOOCH=CH2 + H2O o t ,H+ ⎯⎯⎯→ HCOOH + CH3CH=O b. Phản ứng thuỷ phân ester trong môi trường base (phản ứng xà phòng hoá). Thường là phản ứng một chiều => thường tạo Muối + alcohol