Title Bài 6. Một số hợp chất của nitrogen với oxygen - HS.docx ✅

KIẾN THỨC TRỌNG TÂM CHƯƠNG 2. NITROGEN – SULFUR 3 - Phân tử nitric acid chứa nguyên tử nitrogen có số oxi hoá cao nhất (+5) nên nitric acid có khả năng nhận electron, thể hiện tính oxi hoá mạnh.  - 3HNO có số oxi hóa +5 có thể bị khử thành: 01243 22243N,NO,NO,NO,NHNO  (tùy theo nồng độ). ♦ Tác dụng với kim loại (trừ Au, Pt) Ví dụ:  0524 33222Cu4HNO(®Æc)Cu(NO)2NO2HO  0531 233328Al30HNO(lo·ng)8Al(NO)3NO15HO Chú ý: Al, Fe, Cr bị thụ động hóa trong dung dịch HNO 3 đặc nguội do tạo ra màng oxide bền bảo vệ kim loại khỏi tác dụng của acid. ♦ Tác dụng với phi kim (C, S, P…) Ví dụ: 0564 32422S6HNOHSO6NO2HO   ♦ Tác dụng với hợp chất Ví dụ: 0534 33223FeO4HNOFeNONO2HO 2502 2323HS2HNO(lo·ng)3S2NO4HO   - Nhiều hợp chất hữu cơ như giấy, vải, dầu thông… bốc cháy khi tiếp xúc với HNO 3 đặc. - Do có tính oxi hoá mạnh, nitric acid thường được sử dụng để phá mẫu quặng trong việc nghiên cứu, xác định hàm lượng các kim loại trong quặng. - Hỗn hợp HNO 3 đặc, HCl đặc có tỉ lệ thể tích 1 : 3 (cũng tương đương tỉ lệ mol 1 : 3) được gọi là dung dịch nước cường toan có khả năng hòa tan platium và gold. Au + HNO 3 + 3HCl ot  AuCl 3 + NO + 2H 2 O  Phản ứng hòa tan vàng, platium được sử dụng phổ biến ở nhiều phòng thí nghiệm, nghiên cứu. Ví dụ 1. Quan sát hình dưới đây, cho biết các liên kết hoá học giữa các nguyên tử trong phân tử HNO 3  thuộc loại liên kết gì. Xác định số oxi hoá của nitrogen trong HNO 3 . Dự đoán vai trò của HNO 3  trong các phản ứng oxi hoá – khử. Ví dụ 2. Tại sao phải bảo quản nitric acid trong các lọ tối màu? Ví dụ 3. Từ đặc điểm cấu tạo, dự đoán tính tan và tính chất hoá học của nitric acid. Ví dụ 4. Viết phương trình hoá học cho các phản ứng của nitric acid với các chất NaOH, NH 3 và CaCO 3 . Cho biết nitric acid thể hiện tính chất gì trong các phản ứng trên. Ví dụ 5. Nitric acid thường được sử dụng để phá mẫu quặng trong việc nghiên cứu, xác định hàm lượng các kim loại trong quặng là do nitric acid có A. tính acid mạnh. B. tính khử mạnh. C. tính oxi hóa mạnh. D. tính base mạnh. Ví dụ 6. Hoàn thành phương trình hóa học của các phản ứng sau: (a) Ag + HNO 3 loãng → …………..… + NO + ……… (b) Al + HNO 3 → …………….... + ….N 2 O + ………….. (c) Mg + HNO 3 → ………….. + NH 4 NO 3 + ……….... (d) S + HNO 3 đặc, nóng ot ………….. + ………….. + H 2 O (e) Fe 3 O 4 + HNO 3 → ………….. + NO + ………….. Ví dụ 7. Nước cường toan trong tiếng Anh là Aqua Regia (nghĩa là nước hoàng gia) – là hợp chất có tính ăn mòn mạnh, ở dạng lỏng, có màu vàng và dễ bay hơi, được sử dụng cho 1 số quy trình hóa học phân
KIẾN THỨC TRỌNG TÂM CHƯƠNG 2. NITROGEN – SULFUR 4 tích và để tinh chế vàng. Hãy nêu thành phần của nước cường toan và viết phản ứng của nước cường toan với vàng. Ví dụ 8. Trình bày phương pháp hóa học phân biệt ba dung dịch: HNO 3 , NaNO 3 , HCl. Ví dụ 9. Sơ đồ quy trình dưới đây mô tả các bước trong quá trình sản xuất phân bón (Z). Hãy xác định các chất X, T, Y, Q, Z và viết các phương trình hóa học xảy ra. III. HIỆN TƯỢNG PHÚ DƯỠNG - Nguyên nhân của hiện tượng phù dưỡng là do sự dư thừa dinh dưỡng đã cung cấp nguồn thức ăn dồi dào cho sinh vật phù du phát triển rất mạnh. - Thông thường, khi hàm lượng nitrogen và phosphorus đạt quá ngưỡng quy định sẽ gây ra hiện tượng phú dưỡng. - Nguyên nhân: do nguồn nước thải nông nghiệp, công nghiệp, sinh hoạt, … chưa được xử lí triệt để thải vào ao hồ. - Tác hại: + Ngăn cản ánh sáng mặt trời, làm giảm sự quang hợp của thực vật thủy sinh. + Thiếu nguồn oxygen trầm trọng cho tôm, cá, … gây mất cân bằng hệ sinh thái. + Gây ô nhiễm môi trường nước, không khí, tạo bùn lắng xuống ao hồ. - Khắc phục: + Xử lí nước thải trước khi cho thải vào môi trường. + Sử dụng phân bón đúng liều lượng, đúng cách, đúng thời điểm. + Khơi thông kênh rạch, ao hồ, lưu thông dòng nước.