Content text Chủ đề 5 DAO ĐỘNG TẮT DẦN - DAO ĐỘNG CƯỠNG BỨC - HIỆN TƯỢNG CỘNG HƯỞNG - HS.docx
DAO ĐỘNG TẮT DẦN DAO ĐỘNG DUY TRÌ DAO ĐỘNG CƯỠNG BỨC ĐỊNH NGHĨA Dao động tắt dần là dao động có biên độ và năng lượng giảm dần theo thời gian. Dao động duy trì là dao động tắt dần được duy trì mà không làm thay đổi chu kỳ riêng của hệ. Dao động cưỡng bức là dao động do tác dụng của ngoại lực biến thiên điều hòa theo thời gian lên vật có biểu thức 00FFcostN. ĐẶC ĐIỂM Li độ, vận tốc, gia tốc, động năng và thế năng vẫn biến đổi theo thời gian (nhưng không điều hòa). Dao đông tắt dần có lúc có lợi, có lúc có hại. Môi trường càng nhớt thì tắt dần càng nhanh. Dao động duy trì chịu tác dụng của một ngoại lực đều đặn sau mỗi chu kì, nhưng ngoại lực đó không liên tục. f vật = f lực và có thể khác f riêng Nếu f lực = f riêng thì xảy ra hiện tượng cộng hưởng Dao động cưỡng bức chịu tác dụng của một ngoại lực liên tục, dao dộng duy trì có lực tác dụng không liên tục. - Để dao động có biên độ lớn nhất thì cần chuyển động với tốc độ s v. T NGUYÊN NHÂN Do lực ma sát và lực cản của môi trường làm tiêu hao cơ năng của con lắc, chuyển hóa dần thành nhiệt năng. Vì thế biên độ của con lắc giảm dần và cuối cùng con lắc dừng lại. Do tác dụng của nội lực tuần hoàn. Do tác dụng của ngoại lực tuần hoàn. CHU KÌ Không có chu kì hoặc tần số do không tuần hoàn. Chu kì không đổi và phụ thuộc đặc tính riêng của hệ, không phụ thuộc các yếu tố bên ngoài. Bằng với chu kì của ngoại lực tác dụng lên hệ. HIỆN TƯỢNG ĐẶT BIỆT Sẽ không dao động khi ma sát quá lớn. Không có Biên độ đạt cực đại khi tần số f n = f 0 BIÊN ĐỘ Giảm dần theo thời gian. - Biên độ không đổi và bằng với biên độ dao động của hệ. Biên độ của dao động cưỡng bức phụ thuộc vào + biên độ của lực cưỡng bức. + lực cản trong hệ: biên độ của I CÁC LOẠI DAO ĐỘNG CHỦ ĐỀ 5 DAO ĐỘNG TẮT DẦN - DAO ĐỘNG CƯỠNG BỨC HIỆN TƯỢNG CỘNG HƯỞNG
lực cưỡng bức càng lớn khi lực cản càng nhỏ. + sự chênh lệch giữa tần số cưỡng bức f và tần số riêng f 0 của hệ: sự chênh lệch càng ít thì biên độ của dao động cưỡng bức càng lớn. ĐỒ THỊ DAO ĐỘNG HÌNH ẢNH ỨNG DỤNG Chế tạo lò xo giảm xóc trong ôtô, xe máy,… Cửa kéo tự động. Chế tạo đồng hồ quả lắc (lên dây cót đồng đồ). Hiện tượng trò chơi xích đu, đánh đu. Đo gia tốc trọng trường của trái đất. Chế tạo khung xe, bệ máy phải có tần số khác xa tần số của máy gắn vào nó. Lên dây đàn, thiết kế xây dựng nhà cao tầng, cầu đường,…. Định nghĩa: II HIỆN TƯỢNG CỘNG HƯỞNG
dao động của tải. Đẩy càng mạnh thì lông càng lệch và lò xo dao động càng dài. Máy chụp cộng hưởng từ sử dụng trong y học để chụp ảnh các cơ quan nội tạng bên trong con người. Máy thu sóng điện từ như radio, tivi sử dụng hiện tượng cộng hưởng để chọn thu và khuếch đại các sóng điện từ có tần số thích hợp.