Title Giáo án sách chuyên đề Vật Lý 10 - KẾT NỐI TRI THỨC - Cả năm - Word (10 bài).Image.Marked.pdf ✅

1 Ngày soạn:.../.../... Ngày dạy:.../.../... CHUYÊN ĐỀ 1: VẬT LÍ TRONG MỘT SỐ NGÀNH NGHỀ (10 tiết) BÀI 1: SƠ LƯỢC VỀ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA VẬT LÍ HỌC (2 TIẾT) I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức Sau bài học này, HS sẽ: • Nêu được sự sơ lược ra đời và những thành tựu ban đầu của vật lí thực nghiệm. • Nêu được sơ lược vai trò của cơ học Newton đối với sự phát triển của Vật lí học. • Liệt kê được một số nhánh nghiên cứu chính của Vật lí cổ điển. • Nêu được sự khủng hoảng của vật lí cuối thế kỉ XIX, tiền đề cho sự ra đời của vật lí hiện đại. • Liệt kê được một số lĩnh vực chính của vật lí hiện đại. 2. Năng lực - Năng lực chung: • Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá • Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm • Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng. - Năng lực riêng: • Nhận thức vật lí: Nêu được sơ lược sự ra đời và những thành tựu ban đầu của vật lí thực nghiệm, vai trò của cơ học Newton đối với sự phát triển của Vật lí học, liệt kê được một số nhánh nghiên cứu chính của Vật lí cổ điển, nêu được
2 sự khủng hoảng của vật lí cuối thế kỉ XIX, tiền đề cho sự ra đời của vật lí hiện đại, liệt kê được một số lĩnh vực chính của vật lí hiện đại. 3. Phẩm chất - Có sự hiểu biết, yêu thích và hứng thú với vật lí học. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Đối với giáo viên - SGK, Sách chuyên đề học tập Vật lí 10, SGV, Kế hoạch bài dạy. - Các đoạn video về thí nghiệm vật lí hoặc các hiện tượng vật lí thú vị, các phát minh, sáng chế lấy trên internet. - Máy tính, máy chiếu (nếu có). 2. Đối với học sinh - Sách chuyên đề học tập Vật lí 10, dụng cụ học tập. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG a. Mục tiêu: Tạo hứng thú, khơi gợi sự kích thích, tò mò của HS. b. Nội dung: GV cho HS xem video clip về sáng chế dựa trên thực nghiệm; HS quan sát video và trả lời câu hỏi. c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về phát minh, sáng chế dựa trên thực nghiệm. d. Tổ chức thực hiện: - GV cho HS tìm hiểu về cối xay gió – một phát minh lợi dụng sức gió trong nông nghiệp. https://www.youtube.com/watch?v=OSwRhQPGy4I - GV đặt vấn đề: Các phát minh dựa trên việc phát hiện vấn đề và giải quyết vấn đề một cách khoa học. Các nhà khoa học nghiên cứu vật lí như thế nào? - HS tiếp nhân, thực hiện nhiệm vụ.
3 - GV dẫn dắt vấn đề: Vật lí học, cũng như các khoa học khác được hình thành và phát triển từ những điều chưa biết đến những điều đã biết, từ hiểu biết chưa đầy đủ và chưa hoàn thiện về thế giới xung quanh đến hiểu biết đầy đủ hơn và hoàn chỉnh hơn về thế giới xung quanh. Vậy vật lí học được hình thành và phát triển như thế nào? Học chuyên đề này, các em sẽ sẽ tìm hiểu các quá trình phát triển của vật lí thực nghiệm, học cách suy nghĩ như một nhà vật lí, biết các thành tựu của vật lí thực nghiệm cũng như các lĩnh vực nghiên cứu của vật lí thực nghiệm. Chúng ta cùng vào Bài 1: Sơ lược về sự phát triển của vật lí học. TIẾT 1 B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Hoạt động 1: Tìm hiểu sự ra đời của vật lí thực nghiệm a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nắm được sự ra đời, phát triển của vật lí thực nghiệm đối với sự phát triển của vật lí học. b. Nội dung: GV tổ chức cho HS làm thí nghiệm, nghiên cứu thông tin, Hình 1.1, 1.2 tr.6, 7 và trả lời câu hỏi. c. Sản phẩm học tập: - HS ghi được vào vở sự ra đời, phát triển của vật lí thực nghiệm đối với sự phát triển của vật lí học. - HS tiến hành thí nghiệm dưới sự hướng dẫn của GV. d. Tổ chức hoạt động: HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH DỰ KIẾN SẢN PHẨM Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS trả lời Câu hỏi 1: I. Sự ra đời và những thành tựu ban đầu của vật lí thực nghiệm 1. Sự ra đời của vật lí thực nghiệm Trả lời Câu hỏi 1:
4 Các nhà triết học tự nhiên Hy Lạp cổ đại đã sử dụng những phương pháp nghiên cứu nào để nghiên cứu thế giới tự nhiên? - GV tổ chức cho HS thí nghiệm đơn giản: Thả một cục tẩy và một tờ giấy đồng thời từ ngang tầm mắt đến sàn nhà. - GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Vật nào rơi xuống sàn nhà trước? - GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Bằng quan sát, Aristotle cho rằng Vật nặng rơi nhanh hơn vật nhẹ. Theo em, Aristotle có đúng không? Em hãy kể về sự kiện và những nhà khoa học chứng minh Aristotle đã sai lầm. (Aristotle không đúng). - GV có thể chiếu lại hình ảnh về thí nghiệm của Galilei: (Galilei đã mang lên tháp nghiêng hai quả cầu kim loại, quả to nặng gấp khoảng 10 lần quả nhỏ và thả hai quả cầu xuống cùng - Các nhà triết học tự nhiên Hy Lạp cổ đại tìm hiểu thế giới tự nhiên dựa trên quan sát và suy luận chủ quan. - Aristotle (384 – 322 trước Công nguyên) là người đầu tiên xây dựng hệ thống tri thức mới không chỉ dựa vào tư duy mà còn dựa vào thí nghiệm, lập ra các quy tắc suy luận, các phương pháp nghiên cứu. Trả lời Câu hỏi: Aristotle từ cảm nhận bằng mắt thường, đi từ những dự kiện đơn lẻ, cụ thể để khái quát tính chất chung của toàn thể tự nhiên. Galilei đề ra lí thuyết mưới từ việc phân tích các thí nghiệm. Trả lời Câu hỏi: - Galilei: nghiên cứu tìm cách thực hiện thí nghiệm để chứng minh vấn đề. Newton: tìm ra một phương pháp khoa học rất tổng quát là phương pháp thực nghiệm. - Sử dụng phương pháp thực nghiệm và định hướng nhằm phát hiện ra các quy luật, các định luật vật lí. Sự tiến triển của Vật lí học thường bước sang chương mới khi các nhà thực nghiệm phát hiện ra những hiện tượng mới, hoặc khi một lí thuyết mới tiên đoán kết quả mà các nhà thực nghiệm có thể thực