Content text Chương 11 Tim thai trong giai đoạn đầu thai kỳ 340-385.pdf
Biên dịch: Bs Nguyễn Chí Phồn Fb: Nguyễn Chí Phồn Zalo: 0982855594 340 Tim thai trong giai đoạn đầu thai kỳ GIỚI THIỆU Việc áp dụng rộng rãi đánh giá nguy cơ di truyền trong giai đoạn đầu thai kỳ dẫn đến sự quan tâm ngày càng tăng đối với siêu âm ba tháng đầu trong việc sàng lọc dị tật thai nhi, bao gồm bệnh tim bẩm sinh (CHD). Sàng lọc độ mờ da gáy (NT) trong ba tháng đầu cho phép phát hiện thai nhi mắc bất thường nhiễm sắc thể có kèm theo dị tật tim (1), và NT mở rộng được phát hiện là yếu tố nguy cơ đối với dị tật tim (1-4). Vào đầu những năm 1990, các chuyên gia đã báo cáo về khả năng phát hiện bất thường tim ở giai đoạn cuối của ba tháng đầu và đầu ba tháng giữa của thai kỳ (5-9), nhưng phương pháp này chỉ giới hạn ở một số ít trung tâm có chuyên môn đáng kể về hình ảnh thai nhi. Khả năng chụp ảnh thai nhi trong ba tháng đầu với độ rõ nét đủ để chẩn đoán vô số dị tật (Hình 11.1), bao gồm cả tim (Hình 11.2), hiện đã trở nên khả thi nhờ sự ra đời của đầu dò âm đạo và đầu dò qua thành bụng có độ phân giải cao và kỹ thuật hiển thị Doppler màu mới. Mặc dù trước đây có sự khác biệt về khung thời gian thai kỳ, điều này đảm bảo cho thuật ngữ kiểm tra tim ở giai đoạn đầu thai kỳ (6,10), nhưng hiện nay người ta đã xác định rằng khung thời gian thai kỳ này áp dụng cho 11 + 0 đến 13 + 6 tuần — cùng khung thời gian để đo NT (2,9,11,12). CHƯƠNG 1 1
Biên dịch: Bs Nguyễn Chí Phồn Fb: Nguyễn Chí Phồn Zalo: 0982855594 341 HÏnh 11.1: Với sự ra đời gần đây của thiết bị siêu âm có độ phân giải cao, việc ứng dụng siêu âm ba tháng đầu đã được mở rộng để bao gồm cả việc đánh giá chi tiết giải phẫu thai nhi. Mặt cắt giữa (A) được sử dụng để hình dung độ mờ da gáy (NT), xương mũi (NB), độ mờ trong sọ (IT), xương hàm trên (mũi tên màu vàng) và xương hàm dưới (mũi tên màu trắng), trong số các cấu trúc khác. Ngoài ra, có thể thực hiện kiểm tra chi tiết từ đầu (B) đến ngón chân (C). Siêu âm 3D của thai nhi 12 tuần tuổi (D) cho thấy đầu, mặt và cánh tay có thể hoàn thành quá trình kiểm tra. Độ phân giải cao của hình ảnh siêu âm trong ba tháng đầu hiện nay cho phép kiểm tra tim ở giai đoạn đầu thai kỳ.
Biên dịch: Bs Nguyễn Chí Phồn Fb: Nguyễn Chí Phồn Zalo: 0982855594 342 HÏnh 11.2: Hình ảnh bốn buồng tim trên trục ngang ở sáu thai nhi bình thường ở tuần thai 9 + 4 (A), 10 + 3 (B), 11 + 2 (C), 12 + 4 (D), 13 + 2 (E) và 14 + 4 (F) được chứng minh bằng siêu âm qua ngả âm đạo (A-D) và qua thành bụng (E, F). Có thể xác định rõ ràng lòng của tâm thất phải (RV) và tâm thất trái (LV) ngăn cách bởi vách liên thất bằng cách chiếu sóng siêu âm từ bên. Từ tuần thứ 11 của thai kỳ trở đi (C), chất lượng hình ảnh trong điều kiện tối ưu trở nên rõ ràng đến mức có thể chẩn đoán một số dạng dị tật tim. Hiện nay đã có đủ dữ liệu về hiệu quả của việc kiểm tra tim thai trong ba tháng đầu và việc kiểm tra này hiện được coi là một phần không thể thiếu trong quy trình theo dõi tim thai tại một số trung tâm có chuyên môn trong lĩnh vực này. Trong cuốn sách này, chúng tôi đã tích hợp trong mỗi chương về dị tật tim một phần về việc phát hiện bất thường tương ứng trong ba tháng đầu. Trong chương này, chúng tôi thảo luận về các chỉ định để kiểm tra tim trong ba tháng đầu và cách tiếp cận để kiểm tra siêu âm cùng với những lợi ích và hạn chế tiềm ẩn của nó. Thông tin chi tiết hơn về các hướng dẫn để kiểm tra siêu âm chi tiết trong ba tháng đầu được trình bày trong Chương 5. Để có được đánh giá toàn diện về chủ đề siêu âm ba tháng đầu, chúng tôi giới thiệu bạn đọc đến cuốn sách của chúng tôi về chủ đề này, có tựa đề Chẩn đoán dị tật thai nhi bằng siêu âm ba tháng đầu (13).
Biên dịch: Bs Nguyễn Chí Phồn Fb: Nguyễn Chí Phồn Zalo: 0982855594 343 CHỈ ĐỊNH ĐỂ KIỂM TRA TIM TRONG BA THÁNG ĐẦU Hầu như tất cả các chỉ định đã biết để siêu âm tim thai trong ba tháng thứ hai và thứ ba đều có thể được áp dụng cho việc kiểm tra tim trong ba tháng đầu. Bảng 11.1 liệt kê các chỉ định phổ biến để kiểm tra tim thai trong ba tháng đầu dựa trên kinh nghiệm của các tác giả và mô hình giới thiệu bệnh nhân đến trung tâm của họ. Nguy cơ dị tật tim có liên quan đến các chỉ định của mẹ được thảo luận chi tiết trong Chương 1. Một số chỉ định phổ biến của thai nhi được thảo luận trong phần này. Bảng 11.1 • Chỉ định để kiểm tra tim trong ba tháng đầu Chỉ định của mẹ Chỉ định siêu âm thai nhi Tăng nguy cơ bất thường số lượng nhiễm sắc thể (bao gồm cả chuyển đoạn cân bằng của mẹ hoặc của bố) Bệnh tiểu đường của mẹ kiểm soát kém Tiếp xúc với thuốc gây quái thai tim của mẹ Trẻ trước đó bị dị tật tim phức tạp Xét nghiệm DNA tự do trong máu mẹ bất thường Độ mờ da gáy dày Trục tim bất thường Dòng chảy ngược bất thường trong ống tĩnh mạch rốn Hở van ba lá Dị tật thai nhi ngoài tim ô