Content text Noi dung Bài 2.doc
3 người với người nói chung, mà là nảy sinh từ những mối quan hệ chính trị của con người (quan hệ của các giai cấp và các nhà nước- mối quan hệ giữa những tập đoàn người có lợi ích cơ bản đối lập nhau). Khác với các hiện tượng chính trị-xã hội khác, đặc trưng cơ bản của chiến tranh được thể hiện dưới một hình thức đặc biệt, sử dụng một công cụ đặc biệt là bạo lực vũ trang. b) Nguồn gốc nảy sinh chiến tranh Trước khi chủ nghĩa Mác ra đời hầu hết những luận giải về đời sống xã hội nói chung và hiện tượng chiến tranh nói riêng đều rơi vào chủ nghĩa duy tâm thần bí. Khi lý giải về nguồn gốc của chiến tranh, họ thường đi tìm ở đâu đó bên ngoài đời sống xã hội, từ lực lượng siêu nhiên (Chúa trời, Thượng đế), hoặc từ những yếu tố thuộc về tự nhiên mang tính bản năng của con người hoặc từ tâm lý chủ quan của những cá nhân. Do đó, những quan điểm trên không thể tránh được những sai lầm, phiến diện. Đứng trên lập trường thế giới duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, đặc biệt là phương pháp luận biện chứng khoa học, Các Mác và Ph. Ăngghen lần đầu tiên trong lịch sử đã giải quyết một cách đúng đắn về nguồn gốc nảy sinh chiến tranh. - Quan điểm Mác - Ănghen: Các ông cho rằng chiến tranh nảy sinh từ hai nguồn gốc cơ bản sau: + Nguồn gốc sâu xa (nguồn gốc kinh tế): Chiến tranh ra đời và gắn liền với sự xuất hiện và tồn tại của chế độ chiếm hữu tư nhân về tư liệu sản xuất (chế độ tư hữu). Đây là nguồn gốc sâu xa, nguồn gốc suy đến cùng dẫn đến sự xuất hiện, tồn tại của chiến tranh. + Nguồn gốc trực tiếp (nguồn gốc xã hội): Chiến tranh ra đời và và tồn tại gắn liền với sự ra đời và tồn tại giai cấp và đối kháng giai cấp. Đây là nguồn gốc trực tiếp, nguồn gốc về mặt xã hội dẫn đến sự xuất hiện, tồn tại của chiến tranh Chủ nghĩa Mác-Lênin không những khẳng định những luận điểm trên mà còn chứng minh nó bằng những luận cứ khoa học. Trong tác phẩm “Nguồn gốc của gia đình, của chế độ tư hữu và nhà nước”, Ph. Ăngghen chỉ rõ: “Trải qua hàng vạn năm trong chế độ cộng sản nguyên thủy, khi chưa có chế độ tư hữu, chưa có giai cấp đối kháng thì chiến tranh với tính cách là một hiện tượng chính trị xã hội cũng chưa xuất hiện. Mặc dù ở thời kì này đã xuất hiện những cuộc xung đột vũ trang, nhưng đó không phải là một cuộc chiến tranh mà chỉ là một dạng “Lao động thời cổ”. Bởi vì: Xét về mặt xã hội: Xã hội công xã nguyên thủy là một xã hội bình đẳng, không có giai cấp, không có tình trạng phân chia thành kẻ giàu, người nghèo, kẻ đi áp bức bóc lột và kẻ bị áp bức bóc lột. Về kinh tế: Không có của cải dư thừa để người này có thể chiếm đoạt của người khác, mục tiêu của các cuộc xung đột đó chỉ là giành các điều kiện tự nhiên thuận lợi để tồn tại.