Content text Đề Thi Olympic Toán Duyên Hải Bắc Bộ 2014-2015 (Khối 11) [Đáp Án].pdf
HỘI CÁC TRƯỜNG CHUYÊN VÙNG DUYÊN HẢI VÀ ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ ĐỀ CHÍNH THỨC ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LẦN THỨ VIII MÔN TOÁN - KHỐI 11 Ngày thi: 18/04/2015 Thời gian làm bài: 180 phút (Đề này có 05 câu; gồm 01 trang) Câu 1( 4 điểm ). Giải hệ phương trình 6 3 2 2 2 3 2 2 2 2 10 ( , ). 4 (2 1) 28 3 2 4( 1) 4 x x y xy x y x y x y y x y xy Câu 2 ( 4 điểm). Cho dãy số 2 1 1 1 2, 1 1 n n n u u n u . Tính giới hạn lim n n u n . Câu 3 ( 4 điểm). Cho hai đường tròn O1 và O2 cắt nhau tại A B, . AX AY , lần lượt là các đường kính của O1 và O2 . Gọi O là trung điểm của XY ; I là điểm thuộc đường phân giác của góc XAY sao cho OI không vuông góc với XY và I không thuộc hai đường tròn. Đường thẳng đi qua A vuông góc với AI lần lượt cắt các đường tròn O1 , O2 tại các điểm E F, khác A. IX cắt đường tròn O1 tại điểm thứ hai K , IY cắt đường tròn O2 tại điểm thứ hai L . 1. Gọi C là giao điểm của EF với IX . Chứng minh rằng OE là tiếp tuyến của đường tròn ngoại tiếp tam giác CEK . 2. Chứng minh rằng ba đường thẳng EK FL , và OI đồng quy. Câu 4 (4 điểm). Tìm tất cả các hàm số f : thỏa mãn: 1 1 ( ( )) ( ) ( ) , , 2 2 f x xy f y f x f y x y . Câu 5 ( 4 điểm). Một bảng ô vuông kích thước 3x3 được gọi là bảng “ 2015- hoàn thiện” nếu tất cả các ô của nó được điền bởi các số nguyên không âm ( không nhất thiết phân biệt ) sao cho tổng các số trên mỗi hàng và mỗi cột đều bằng 2015. Hỏi có tất cả bao nhiêu bảng “ 2015- hoàn thiện” sao cho số nhỏ nhất trong các số ở các ô trên đường chéo chính nằm ở vị trí tâm của bảng ? ( Đường chéo chính của bảng vuông là đường nối ô vuông ở góc trên cùng bên trái với ô vuông ở góc dưới cùng bên phải. ) .................HẾT................. Họ và tên thí sinh ............................. SBD...........................
ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM CHẤM MÔN TOÁN KHỐI 11 ( Hướng dẫn chấm này có 05 trang) Câu Ý Nội dung chính cần đạt Điểm Câu 1 6 3 2 2 2 3 2 2 2 2 10 (1) 4 (2 1) 28 3 2 4( 1) 4 (2) x x y xy x y x y y x y xy Điều kiện : 0 1 2 4 0 0 1 4( 1) 4 0 0 2 2 2 2 2 xy x y xy x y xy xy x y 0,5 Ta có : 2 2 2 2 2 1 1 1 1 4 2 4 2 xy x y xy xy x y ( dấu = xảy ra khi xy = 2 1 ) 0,5 Do đó từ (1) 2 4 20 1 6 3 2 x x y (3) 0,5 Từ (2) và (3) ta suy ra : 8 4 28 4 2 4 20 2 ( 2 ) 4 3 3 2 6 3 2 2 x y x y x x y x y 8 4 2 8 2 2 4 3 6 2 2 x y x y x y 4 2 4 2 4 3 6 2 2 x y x y x y 2 2 2 4 3 2 2 x y x y (4) Ta lại có 2 2 4 2 3 2 2 x y x y 0,5 Do đó (4) 2 0 2 0 3 x y x y 0 0 y x hoặc 2 1 1 y x hoặc 2 1 1 y x 0,5 Thử lại ta thấy chỉ có 2 1 1 y x là nghiệm của hpt. 0,5 Câu 2 Ta chứng minh quy nạp 2 1 , 1 1 n n u n n n 1,0 Rõ ràng khẳng định đã đúng với 1 u . Giả sử đã có 2 1, 1 1 k k u k k k ta chứng minh 2 1 1 2 2 k k u k k . 1,0 Thật vậy 2 2 1 ( 1) 1 1 1 2 k k k k k u k u u k 2 2 2 1 2 2 ( 1) 1 1 2 2 1 1 1 1 1 k k k k k k u u k k k u k k k k 1,0
Vậy ta có 2 1, 1 lim 1 1 n n n n u u n n n n . 1,0 Câu 3 1 1. Không mất tính tổng quát giả sử I là điểm thuộc đường phân giác trong của góc XAY . Ta có tứ giác AO OO 1 2 là hình bình hành nên suy ra OO AY || 1 Lại có EA EO AO AE AF AO EO AY , , , mod || 1 1 2 1 Do đó O O E , , 1 thẳng hàng. Chứng minh tương tự ta có O O F , , 2 thẳng hàng 0,5 Mặt khác , , , , , , mod CE CK AC AK AK CK AC AK O E O K EO EK 1 1 1 2 1 2 2 Do đó OE là tiếp tuyến của đường tròn CEK 0,5 2 2. Ta có AKI ALI 0 90 nên 4 điểm A I K L , , , cùng thuộc đường tròn đường kính AI . Mà EF AI nên suy ra EF là tiếp tuyến của đường tròn đường kính AI . Do đó AE AK LA LK , , mod (1) 0,5 Mặt khác , , , , , mod KE KA XE XA XE EA AE AX AE AX 2 0,5 S C D E F L K O Y X B A O1 O2 I
AY AF AF FY AY AF AY FY LA LF , , , , , mod 2 (2) Từ (1) và (2) suy ra EF EK EA AK AK EK LA LK LF LA LF LK , , , , , , mod Vậy 4 điểm E F L K , , , cùng thuộc một đường tròn. Gọi S là giao điểm của EK và FL Vì 4 điểm E F L K , , , cùng thuộc một đường tròn nên ta có / / . . S CEK S DFL SE SK SF SL P P (3) 0,5 Ta có / / . . I CEK I DFL IC IK ID IL IA P P 2 (4) 0,5 Gọi D là giao điểm của EF với IY Chứng minh tương tự câu 1) ta có OF là tiếp tuyến của đường tròn DFL Mặt khác tứ giác EFYX là hình thang vuông tại E F, và O là trung điểm của XY nên suy ra OE OF . Do đó O CEK O DFL / / P OE OF P 2 2 (5) 0,5 Từ (3), (4), (5) suy ra S O I , , cùng thuộc trục đẳng phương của hai đường tròn CEK DFL , nên S O I , , thẳng hàng. Vậy 3 đường thẳng EK FL OI , , đồng quy tại S. 0,5 *) Chú ý: Nếu HS không sử dụng góc định hướng thì phải xét các trường hợp vị trí của điểm I ( I nằm ngoài các đoạn XK YL , và I nằm trong các đoạn XK YL , ) Câu 4 Dễ thấy hàm f hằng không thỏa mãn. Ta xét f không hằng. 0,5 1 1 ( ( )) ( ) ( ) , , (1) 2 2 f x xy f y f x f y x y Trong (1) cho y=-1 ta được: 1 1 ( ( 1)) ( ) ( 1) , (2) 2 2 f f f x f x Rõ ràng nếu 1 ( 1) 0 2 f thì f là hàm hằng. Do đó: 1 1 ( 1) 0 ( 1) 2 2 f f 0,5 Ta sẽ chứng minh: 1 ( ) 0 1 2 f x x .