Title Chủ đề 14 - TỪ TRƯỜNG - GV.docx ✅

3. Từ phổ - Đường sức từ a. Từ phổ của nam châm b. Đường sức từ Trong từ phổ ta thấy có các đường cong đi từ cực này đến cực kia của nam châm. Những đường đó gọi là đường sức từ.  Đường sức từ luôn khép kín (đường sức điện đã học ở lớp 11 thì không nhất thiết khép kín). Điều này có nghĩa là không thể tồn tại đơn cực từ. Nếu ta bẻ một nam châm ra, hai mảnh sẽ trở thành hai nam châm mới, có đủ cực Bắc và Nam.  Quy ước: đường sức từ bên ngoài nam châm có chiều đi vào cực Nam, ra khỏi cực Bắc.  Các đường sức từ không cắt nhau.  Qua một điểm trong không gian ta chỉ vẽ được một đường sức từ.  Tiếp tuyến với đường sức từ tại bất kì điểm nào, là một vector chỉ hướng cân bằng của một nam châm nhỏ đặt tại đó. Vector này được gọi là vector cảm ứng từ.
c. Từ trường Trái Đất Bản thân Trái Đất cũng có thể được xem như một nam châm khổng lồ vì có từ trường của riêng nó, vì thế các kim nam châm nhỏ trên bề mặt Trái Đất (la bàn) mới luôn nằm cân bằng theo chiều đường sức từ của Trái Đất. Trục cực từ Bắc – cực từ Nam và trục quay Trái đất không trùng nhau, góc giữa chúng có thể thay đổi theo thời gian. 4. Dòng điện cũng sinh ra từ trường a. Lịch sử Hans Christian Orsted 1777-1851 Nhà vật lý học (Đan Mạch) Ngày 21 tháng 4 năm 1820, Orsted đã để ý rằng khi ông đóng, ngắt mạch điện trong một buổi dạy của mình thì chiếc kim la bàn đặt gần đó bị lệch. Như vậy dòng điện đã sinh ra từ trường, từ trường này làm nhiễu loạn trạng thái cân bằng của kim nam châm trong từ trường Trái Đất, làm cho nó lệch đi. Khi tắt dòng điện, nam châm trở về trạng thái cân bằng cũ. Ta biết được từ trường từ các nguồn khác nhau có thể chồng chất.