Title 17 - Lê Thanh Dũng, Trần Đặng Khánh Linh - Hoàn thiện thể chế pháp lý nhằm bảo đảm quyền tự do kinh doanh và phát triển kinh tế tư nhân trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay.docx ✅

2 business and promoting private sector development in Vietnam’s socialist-oriented market economy. Keywords: Legal institutions, private economy, business freedom, market economy 1. Đặt vấn đề Từ khi đổi mới đến nay, quan điểm của Đảng về phát triển kinh tế tư nhân luôn nhất quán và ngày càng được hoàn thiện, góp phần thúc đẩy sự phát triển của khu vực này. Đại hội VI khẳng định: “Cần sửa đổi, bổ sung và công bố rộng rãi chính sách nhất quán đối với các thành phần kinh tế.” 2 . Nghị quyết số 10-NQ/TW ngày 5-4-1988 của Bộ Chính trị khóa VI về đổi mới quản lý kinh tế nông nghiệp xác định hộ nông dân là đơn vị kinh tế tự chủ, từ đó đổi mới cơ bản cách thức quản lý kinh tế, đó là bước khởi đầu quan trọng đối với kinh tế tư nhân nước ta, mở đường cho những bước đột phá sau này về hoàn thiện thể chế pháp lý về kinh tế tư nhân trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Trên cơ sở đánh giá thành tựu, hạn chế và kinh nghiệm sau gần 40 thực hiện đường lối đổi mới toàn diện của Đảng. Nghị quyết số 68-NQ/TW, ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân khẳng định quan điểm: “Trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia, là lực lượng tiên phong thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm, nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh quốc gia, công nghiệp hoá, hiện đại hoá, tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng xanh, tuần hoàn, bền vững” 3 . Trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội hiện nay, quyền tự do kinh doanh và sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân được xem là một trong những động lực then chốt thúc đẩy tăng trưởng bền vững. Thực tiễn tại Việt Nam cho thấy, kể từ sau công cuộc Đổi mới, khung khổ pháp lý điều chỉnh hoạt động kinh doanh đã từng bước được hoàn thiện, góp phần tạo lập môi trường bình đẳng hơn cho các chủ thể tham gia thị trường. Nhiều văn bản pháp luật quan trọng đã được ban hành như Hiến pháp năm 2013, Luật Doanh nghiệp năm 2020 hay Luật Đầu tư năm 2020, khẳng định và cụ thể hóa quyền tự do kinh doanh của công dân. Tuy vậy, bên cạnh những kết quả đạt được, thể chế pháp lý hiện hành vẫn còn bộc lộ một số hạn chế nhất định. Không ít quy định còn chồng chéo, thiếu tính ổn định, khiến doanh nghiệp tư nhân gặp khó khăn trong tiếp cận chính sách và triển khai hoạt động. Tình trạng chi phí không chính thức, thủ tục hành chính phức tạp là rào cản phổ biến đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa, cho thấy sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân chưa thực sự tương xứng với tiềm năng vốn có. Việc nghiên cứu đường lối của Đảng và chính sách của Nhà nước về kinh tế tư nhân nói chung, đồng thời phân tích thực tiễn và những kinh nghiệm quá trình hoàn thiện thể chế pháp lý trong sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân, từ đó nêu lên một 2 Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc thời kỳ đổi mới (khóa VI, VII, VIII, IX, X), Phần I, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2010, tr.58. 3 Ban Chấp hành Trung ương (2025). Nghị quyết số 68-NQ/TW, ngày 04/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, tr. 2