Content text 04 - Tăng Thị Bích Diễm - Thi hành phán quyết trọng tài nước ngoài trong thương mại xuyên biên giới và những kinh nghiệm cho Việt Nam.docx
4 giờ đàm phán sau phán quyết, thì tỷ lệ doanh nghiệp chấp nhận “giảm giá trị” phán quyết ở giai đoạn hậu phán quyết lên tới 57%. Nói cách khác, trong thực tiễn, các bên được hưởng phán quyết có xu hướng lựa chọn dàn xếp nhiều hơn là tiến hành thủ tục thi hành phán quyết trọng tài. 8 Ngoài ra, tỷ lệ doanh nghiệp lựa chọn dàn xếp sau khi có phán quyết còn cao hơn đáng kể trong một số lĩnh vực. Kết quả khảo sát cho thấy, trong các ngành sản xuất công nghiệp, năng lượng, dầu khí và bảo hiểm, tỷ lệ này lần lượt đạt 56%, 50% và 67%. Khảo sát không đưa ra lý giải cụ thể cho hiện tượng này. Tuy nhiên, một cách giải thích hợp lý là do giá trị tranh chấp trong các ngành này thường rất lớn so với các lĩnh vực khác. Khi khoản bồi thường được tuyên có giá trị cao, bên được hưởng phán quyết có thể sẵn sàng chấp nhận mức giảm trừ để nhanh chóng thu hồi một phần đáng kể khoản tiền, thay vì đối mặt với rủi ro và sự không chắc chắn kéo dài của thủ tục thi hành. Điều này gợi ý rằng, giá trị càng lớn thì rủi ro và trở ngại trong thi hành phán quyết càng cao, từ đó làm tăng khả năng các bên đi đến thỏa thuận dàn xếp. 9 1.2 Các nguyên nhân của việc đàm phán dàn xếp giảm giá trị mức bồi thường sau khi có phán quyết trọng tài thương mại Kết quả khảo sát cho thấy một xu hướng đáng chú ý, thậm chí có thể coi là một tập quán đang dần hình thành trong cộng đồng doanh nghiệp: thay vì theo đuổi thủ tục thi hành để thu hồi toàn bộ khoản bồi thường, nhiều doanh nghiệp chấp nhận thỏa thuận dàn xếp với giá trị thấp hơn so với phán quyết trọng tài. Vấn đề đặt ra là cần xác định nguyên nhân của xu hướng này là liệu doanh nghiệp lựa chọn dàn xếp vì lo ngại về hiệu quả của cơ chế thi hành phán quyết trọng tài hiện hành, hay vì những lý do khác không trực tiếp xuất phát từ bản thân hệ thống thi hành phán quyết trọng tài. Nói cách khác, mục tiêu là tìm hiểu liệu việc dàn xếp này chủ yếu nhằm tránh quy trình thi hành phán quyết trọng tài hay không. Kết quả khảo sát cho thấy, lý do chủ yếu khiến các doanh nghiệp lựa chọn đàm phán dàn xếp sau khi có phán quyết trọng tài là nhằm tránh chi phí và tiết kiệm thời gian cho quá trình thi hành phán quyết (chiếm 56%). Bên cạnh đó, 19% số doanh nghiệp được 8 Queen Mary University of London (2006), “International arbitration: Corporate attitudes and practices 2006, tr. 19 9 Gerbay, Remy (2012), “The London Court of International Arbitration (LCIA)”, The World Arbitration Reporter, 2nd Edition, truy cập tại địa chỉ: https://ssrn.com/abstract=2346843, truy cập ngày 15 tháng 8 năm 2025