Title Tiếp cận chẩn đoán và xử trí Ngất 2024.pdf ✅

Tiếp cận chẩn đoán và xử trí Ngất tại Khoa Cấp cứu 2024 Shahriar Lahouti Ths.Bs Phạm Hoàng Thiên Group “Cập nhật Kiến thức Y khoa”
NỘI DUNG • Lời nói đầu • Định nghĩa • Sinh lý bệnh • Nguyên nhân • Đánh giá ngất tại Khoa Cấp cứu o Nguyên tắc o Bệnh sử và khám lâm sàng o Điện tâm đồ o Siêu âm tại giường o Các kiểm tra khác • Chẩn đoán • Phân tầng nguy cơ • Điều trị & Bố trí • Các tình trạng cụ thể • Tìm hiểu sâu hơn Lời nói đầu Ngất là một lý do nhập cấp cứu và nhập viện thường gặp. Mặc dù hầu hết các nguyên nhân ngất thông thường là lành tính, việc xác định các nguyên nhân đe dọa tính mạng liên quan đến ngất đôi khi là một thách thức 1,2 . Các nghiên cứu gần đây và nhiều hướng dẫn đã làm rõ định nghĩa và sinh lý bệnh của ngất vốn gây nhầm lẫn trong quá khứ. Trong phần thảo luận sau đây, ngất ở người lớn được xem xét lại dưới sự soi sáng của những hướng dẫn này. Định nghĩa Ngất được định nghĩa là một triệu chứng biểu hiện bằng “mất ý thức thoáng qua” đột ngột liên quan đến việc không thể duy trì trương lực tư thế, với sự phục hồi nhanh chóng và tự phát và trở lại chức năng thần kinh cơ bản trong vòng vài giây 3 4 . Không nên có các đặc điểm lâm sàng của các nguyên nhân mất ý thức không phải ngất khác, chẳng hạn như co giật, chấn thương đầu trước đó hoặc LOC (Loss Of Consciousness: mất ý thức) rõ ràng (ví dụ giả ngất) Các thuật ngữ và định nghĩa liên quan • Mất ý thức thoáng qua
o Nó được định nghĩa là một tình trạng mất ý thức thực sự hoặc rõ ràng kèm theo mất nhận thức (awareness), đặc trưng bởi chứng mất trí nhớ trong thời gian mất ý thức, kiểm soát vận động bất thường, mất phản ứng và thời gian ngắn (tự giới hạn). • Tiền ngất o Các triệu chứng trước khi ngất. Những triệu chứng này có thể bao gồm cảm giác lâng lâng tột độ; cảm giác thị giác, chẳng hạn như “tầm nhìn hình ống – tunnel vision” hoặc “chuyển sang màu xám – graying out”; và mức độ thay đổi ý thức khác nhau mà không mất ý thức hoàn toàn. Tiền ngất có thể tiến triển thành ngất hoặc có thể ngừng lại mà không có ngất. ▪ Nó nên được coi là một phổ của cùng một triệu chứng và được tiếp cận theo cách tương tự 5 6 . • Giả ngất do tâm lý o Một hội chứng rõ ràng nhưng không thực sự mất ý thức, có thể xảy ra mà không có nguyên nhân về tim, phản xạ, thần kinh hoặc chuyển hóa có thể xác định được Sinh lý bệnh Ý thức có hai lĩnh vực, sự tỉnh thức - wakefulness (arousal) và nhận thức - awareness. Sự tỉnh thức bị chi phối bởi chức năng tổng hợp của các bộ phận khác nhau của hệ thần kinh trung ương bao gồm hệ lưới hoạt hóa (RAS: reticular activating system) nằm ở phần trên và phần sau của thân não, đồi thị và các tế bào thần kinh chính hướng tới bán cầu não hai bên. • Mất ý thức là kết quả của rối loạn chức năng của thân não trên hoặc bán cầu não và đồi thị hai bên. o Nó có thể thoáng qua (là trọng tâm của cuộc thảo luận này) hoặc kéo dài hơn (ví dụ như hôn mê sẽ được thảo luận riêng). • Hai nhóm chính của mất ý thức thoáng qua là “mất ý thức thoáng qua do chấn thương đầu” và ”mất ý thức thoáng qua không do chấn thương” (được đề cập trong phần thảo luận này). Nhóm mất ý thức thoáng qua không do chấn thương được xác định dựa trên sinh lý bệnh là: o Ngất : Tiêu chuẩn đủ điều kiện cho ngất là giảm tưới máu não o Động kinh : Hoạt động não quá mức bất thường o Mất ý thức thoáng qua do tâm lý : Quá trình chuyển đổi tâm lý Ngất • Ngất là một triệu chứng tim mạch . • Bất kể nguyên nhân cơ bản của ngất (hình 2), con đường chung cuối cùng là lưu lượng máu bị gián đoạn trong một khoảng thời gian ngắn (ví dụ 8-10 giây) đến cả vỏ não hoặc đến thân não 'RAS' dẫn đến mất tạm thời ý thức. • Bản chất thoáng qua của triệu chứng này và sự vắng mặt của bất kỳ khiếm khuyết thần kinh nào được đưa vào định nghĩa ngất hầu như làm cho các quá trình bệnh khác (ví dụ TIA, nguyên nhân chuyển hóa như hạ đường huyết, v.v.) rất khó gây ra ngất.
• Phân loại sinh lý bệnh của ngất (tập trung vào việc giảm huyết áp hệ thống và giảm lưu lượng máu não toàn thể) xác định ngất thành ba loại (hình 2): 1. Ngất qua trung gian phản xạ (reflex mediated syncope) 2. Hạ huyết áp thế đứng 3. Ngất do tim Các nguyên nhân