Title CĐ4. ĐẠI CƯƠNG VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ • HYDROCARBON (Tổng ôn hóa 11).docx ✅

nhóm 2CH tạo ra sản phẩm chính: - Phản ứng cracking: Alkane có mạch carbon dài bị cắt thành các hydrocarbon mạch ngắn hơn. - Phản ứng reforming: Xảy ra quá trình sắp xếp lại cấu trúc mạch carbon, tạo thành alkane đồng phân nhiều nhánh hơn hoặc có mạch vòng. - Phản ứng đốt cháy: Alkane là thành phần chính của các nhiên liệu phổ biến như khí thiên nhiên C1C2 , khí dầu mỏ hoá lỏng C3C4 , xăng, dầu hoả. - Phản ứng oxi hoá không hoàn toàn tạo ra các acid béo mạch carbon dài: 2222 5 RCHCHRORCOOHRCOOHHO 2 3. Hydrocarbon không no: a) Cấu tạo, đồng phân Phân tử alkene chứa một liên kết đôi CC (1 liên kết  và 1 liên kết  kém bền); phân tử alkyne chứa một liên kết ba CC (1 liên kết  và 2 liên kết  kém bền). Phân tử ethylene 24CH có các nguyên tử đều nằm trên một mặt phẳng, phân tử acetylene 22CH có các nguyên tử đều nằm trên một đường thẳng: Mô hình phân tử ethylene Mô hình phân tử acetylene Đồng phân hình học: cis-but-2-ene trans-but-2-ene b) Tính chất hoá học - Phản ứng cộng: Hydrocarbon không no có phản ứng cộng với 22HNi,t,Br∘ , nước,... Phản ứng cộng tạo sản phẩm chính tuân theo quy tắc Markovnikov. Ví dụ: CH 2 =CH 2 + Br 2  CH 2 Br–CH 2 Br CHCH + 2H 2 ot,Ni,p CH 3 –CH 3 - Các alk-1-yne có phản ứng với 3AgNO trong dung dịch 3NH , ví dụ: Ví dụ: 3343HCCH2AgNO2NHAgCCAg2NHNO
(màu vàng nhạt) - Các alkene và alkyne có khả năng làm mất màu dung dịch thuốc tím và đều dễ cháy trong oxygen kèm theo toả nhiệt mạnh. Acetylene cháy trong oxygen tạo ra ngọn lửa có nhiệt độ cao (lên tới trên 3000C∘ ). Phản ứng trùng hợp của alkene: là quá trình cộng hợp liên tiếp nhiều phân tử alkene giống nhau hoặc tương tự nhau (gọi là monomer) thành phân tử có phân tử khối lớn (gọi là polymer). 4. Hydrocarbon thơm: a) Cấu tạo, danh pháp Hydrocarbon thơm (còn gọi là arene) là những hydrocarbon trong phân tử có chứa một hay nhiều vòng benzene. Phân tử benzene có 6 nguyên tử carbon tạo thành hình lục giác đều và tất cả các nguyên tử carbon và hydrogen đều nằm trên cùng một mặt phẳng. Tên gọi của một số arene thông dụng: toluene o-xylene m-xylene p-xylene b) Tính chất hóa học - Phản ứng thế vào nhân thơm: Hydrocarbon thơm có phản ứng thế nguyên tử H ở vòng benzene như phản ứng halogen hoá, nitro hoá,... Quy tắc thế: Các alkylbenzene tham gia phản ứng thế nguyên tử hydrogen ở vòng benzene dễ dàng hơn so với benzene và ưu tiên thế vào vị trí carbon số 2 (ortho) hoặc số 4 (para). Ví dụ: Phản ứng thế cửa toluene: - Phản ứng oxi hoá nhóm alkyl: các alkylbenzene bị oxi hoá bởi các tác nhân oxi hoá như dung dịch 4KMnO . Ví dụ: Phản ứng oxi hoá toluene bằng dung dịch 4KMnO : t 65346522CHCH2KMnOCHCOOK2MnOKOHHO∘