Content text Phan tich dich bang Y4 - Bs Uyen.pdf
1 PHÂN TÍCH KẾT QUẢ DỊCH BÁNG ThS. Võ Phạm Phương Uyên, TS. Võ Thị Mỹ Dung MỤC TIÊU HỌC TẬP Kiến thức 1. Nêu được chỉ định, chống chỉ định và biến chứng của thủ thuật chọc dò màng bụng. 2. Nêu được kỹ thuật chọc dò dịch màng bụng. Kỹ Năng 1. Thực hiện đúng kỹ thuật chọc dò màng bụng. 2. Biện luận kết quả dịch báng theo trình tự để đưa ra hướng chẩn đoán. Thái độ 1. Tôn trọng đồng nghiệp. 2. Tuân thủ quy định, nội quy của khoa phòng, bệnh viện. 3. Tôn trọng, lắng nghe và thấu hiểu với bệnh nhân. TÌNH HUỐNG LÂM SÀNG: Bệnh nhân nam, 40 tuổi nhập viện vì bụng to. Bệnh sử: 1 tháng nay, bệnh nhân thấy bụng to tăng dần, tự ý mua thuốc uống nhưng triệu chứng không giảm. 5 ngày nay, bệnh nhân đau âm ỉ khắp bụng, không lan, kèm sốt 390C lạnh run, bụng to nhanh, không ho, tiêu phân vàng sệt 2 lần, tiểu 1 lít/ngày → nhập cấp cứu bệnh viện tỉnh, được siêu âm thấy dịch ổ bụng lượng trung bình. Tiền căn: Viêm gan siêu vi B mạn cách đây 2 năm, điều trị thuốc nam. Uống nhiều rượu. Câu hỏi 1: Bệnh nhân có chỉ định chọc dịch màng bụng không? Mục đích của chọc dò dịch màng bụng là gì? NỘI DUNG BÀI GIẢNG Chọc dò màng bụng là một thủ thuật đơn giản, có thể thực hiện tại giường, ít tai biến, nhưng có thể đem lại những lợi ích sau: - Giúp xác định nguyên nhân của báng bụng. - Phát hiện những trường hợp nhiễm trùng dịch báng. - Giúp hướng dẫn cho việc điều trị được hiệu quả thông qua xét nghiệm cấy dịch báng và làm kháng sinh đồ. CHỈ ĐỊNH: a. Chẩn đoán: - Báng bụng mới khởi phát.
4 Hình 1: Vị trí chọc dò và vị trí động mạch thượng vị dưới (Nguồn: Uptodate 2019) d. Các bước chọc dò: - Tuân thủ nguyên tắc vô trùng và thao tác nhẹ nhàng. - Xác định điểm chọc dò. - Sát trùng rộng vùng chọc dò. - Rửa tay → mang găng tay vô khuẩn → trải champ → sát trùng lại. - Gây tê. - Tiến hành chọc dò: kỹ thuật chọc dò đường Z (hình 2) ngăn vùng chọc dò trên da và vùng chọc dò trong khoang phúc mạc chồng lên nhau, hạn chế nguy cơ rỉ dịch sau thủ thuật. - Sau chọc dò: dùng gạc băng kín vùng chọc dò. - Đánh giá tình trạng bệnh nhân, ghi hồ sơ. TÌNH HUỐNG LÂM SÀNG: Sau thủ thuật, bệnh nhân không đau bụng, tiểu nhiều, sinh hiệu ổn, vùng chọc dò chảy dịch vàng. Câu hỏi 3: Biến chứng sau chọc dò ở bệnh nhân này là gì? Câu hỏi 4: Cần thực hiện những xét nghiệm đầu tiên nào để chẩn đoán nguyên nhân báng bụng? Gai chậu trước trên Động mạch thượng vị dưới