Title Зүйр цэцэн үгийн сэтгэл зүйн тайлбар-2019-Г.САРАНТУЯА.pdf ✅

4 ЗҮЙР ЦЭЦЭН ҮГИЙН СЭТГЭЛ ЗҮЙН ТАЙЛБАР ӨМНӨХ ҮГ “Зүйр цэиэн үгийн сэтгэл зүйн тайлбар" номын Тэргүүн лэвтэр 2018 онл хэвлэглсэн юм. Зөвхөн нэг номын агуулгын хүрээнл монгол ардын хязгааргүй олон зүйр цэцэн үгийг сэтгэл зүйн шинжлэх ухааны үүлнээс тайлбарлах боломжгүй учир цувралаар хэвлэглэх энэхүү номын Хоёрлугаар лэвтэр Уншигч таны гарч хүрч байна. Нэгдүгээр лэвтрийг хэвлэгдэн гарсаны лараагаар тухайн номын талаар санал сэтгэгллээ хэлж, бүтээлч шүүмжийг өгсөн эрдэмтэн судлаачид, мэргэжил нэгтнүүл, найз нөхөл болон өргөн олон уншигч Та бүхэнлээ туйлын ихээр талархаж байна. Та бүхний лэвшүүлсэн үнэтэй санал, шүүмжийг “Зүйр цэцэн үгийн сэтгэл зүйн тайлбар" номын Хоёрлугаар лэвтрийг туурвих явцдаа тусгахыг хичээсэн билээ. Улс орон бүрт өөр өөрийн зүйр цэцэн үг хэрэглэгллэг. Зүйр цэцэн үг тухайн арл түмний соёл, уламжлал, түүх, сэтгэлгээ, зан заншилтай холбоотой зохиогддог ажээ. Монгол ардын зүйр цэцэн үг бусал орны зүйр цэцэн үгтэй алилаар амьлралын ухаан, туршлага, сургамжийг агуулдаг ч түлхүү байгалийн үзэгдэл, газар орон, цаг уур, мал аж ахуй, хүний хөгжил, төлөвшил, хүүхлийн хүмүүжил, эрлэм ном, хөлөлмөр, аав, ээж, ах дүүгийн барилллага, сайн муугийн асуудлыг хамарлаг. Хүний тухай сэтгэл зүйн мэллэг илэрлэг эх сурвалж болох зүйр цэцэн үг урт улаан хугацааны туршил ард түмний хуримтлуулсан туршлага, мэллэг лээр тулгуурлан хүний тухай, хүний сэтгэл зүйн өргөн хүрээтэй асууллыг хөнлөн зохиогджээ. Өөрөөр хэлбэл, зүйр цэцэн үг нь амьлрал ахуйн сэтгэл зүйн мэллэгээс улбаатай. Аливаа мэдлэгийг ахуйн ба шинжлэх ухааны гэж хуваалаг. Сэтгэл суллал 19 дүгээр зууны дунл үеэс л бие лаасан шинжлэх ухаан болж чалсан юм. Харьцангуй хожуу бие лаасан ч сэтгэл суллалын шинжлэх ухаан элүгээ туйлын хурлацтайгаар хөгжиж одоогийн байдлаар лотроо хэдэн зуун салбар шинжлэх ухаантай болжээ. Монголчуудын сэтгэл зүйн ахуйн мэллэг лээр тулгуурлан зохиоглсон зүйр цэцэн үгийг сэтгэл судлалын шинжлэх ухааны онол, үзэл баримтлал, туршлага, сулалгаатай холбон тайлбарлах нь ихээхэн сонирхолтой бөгөөл монгол хүний сэтгэл зүйн гүн гүнзгий, өргөн хүрээтэй мэллэг, туршлагыг илэрхийлэхэл чухал ач холбоглолтой юм. Гэхлээ зүйр