Title 6.4. Thực hành TV (Đảo ngữ, câu hỏi tu từ).docx ✅

TUẦN ….: Ngày dạy: …….. / … / 202… Tiết…. : THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT (Đảo ngữ: Đặc điểm và tác dụng; Câu hỏi tu từ: Đặc điểm và tác dụng) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Nhận biết được đặc điểm, tác dụng của biện pháp tu từ đảo ngữ và câu hỏi tu từ. 2. Năng lực a. Năng lực chung: Tự chủ và tự học, giao tiếp và hợp tác, giải quyết vấn đề, sáng tạo... b. Năng lực riêng biệt: - Năng lực ngôn ngữ (đọc – viết – nói và nghe) - Năng lực văn học 3. Phẩm chất - Biết giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt. - HS có ý thức vận dụng bài học vào giao tiếp, tạo lập văn bản. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Thiết bị: - Máy vi tính, máy chiếu đa năng... 2. Học liệu: - Sgk, kế hoạch bài dạy, sách tham khảo, .... - Tranh, ảnh, video liên quan. - Phiếu học tập Phiếu học tập số 1 Chỉ ra điểm khác nhau của 2 câu trong từng VD. Nêu tác dụng trong cách diễn đạt của câu a2 và b2? Ví dụ Đặc điểm Tác dụng a a1. Một cành củi khô lạc mấy dòng a2. Củi một cành khô lạc mấy dòng (Huy Cận – Tràng Giang) b b1. Mái tóc người cha bạc phơ b2. Bạc phơ mái tóc người cha Ba mươi năm Đảng nở hoa tặng Người (Tố Hữu - Ba mươi năm đời ta có Đảng)
Phiếu học tập số 2 Chỉ ra điểm giống nhau về mặt hình thức và điểm khác nhau về mục đích của 2 câu trong từng VD. Nêu tác dụng trong cách diễn đạt của câu a2 và b2? Ví dụ Giống Khác a a1. Bạn có thể rời mẹ để đi chơi cùng chúng mình không? a2. “Mẹ mình đang đợi mình ở nhà” – con bảo – “làm sao có thể rời mẹ mà đến được”? (Ra-bin-đờ-ra-nát Ta- go, Mây và Sóng) b b1. Em là học sinh trường nào? b2. “Em là ai? Cô gái hay nàng tiên?” (Tố Hữu - Người con gái Việt Nam) III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1. HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG a. Mục tiêu: Kết nối – tạo hứng thú cho học sinh, chuẩn bị tâm thế tiếp cận kiến thức mới. b. Nội dung: HS tham gia trò chơi học tập. c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS và phần giới thiệu của GV d. Tổ chức thực hiện: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ GV tổ chức trò chơi: AI NHANH HƠN. Luật chơi: Xếp các từ sau thành câu theo các cách khác nhau: chim, trên, hót, ríu rít, cây. HS nào sắp xếp được thành nhiều câu có nghĩa nhất là người chiến thắng. Thời gian: 3 phút. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ HS làm việc cá nhân, sắp xếp các từ thành nhiều câu có nghĩa nhất. Bước 3: Báo cáo, thảo luận GV thống kê xem HS nào viết được nhiều câu nhất. GV yêu cầu HS viết được nhiều câu lên bảng ghi lại các câu mình đã viết HS còn lại đối chiếu, nhận xét, bổ sung các đáp án khác. Bước 4: Kết luận, nhận định Dự kiến sản phẩm: - Chim hót ríu rít trên cây. - Chim trên cây hót ríu rít. - Chim ríu rít hót trên cây. - Chim trên cây ríu rít hót. - Trên cây chim hót ríu rít. - Ríu rít trên cây chim hót.  GV kết nối, dẫn vào bài mới: Qua trò chơi ở phần Khởi động chúng ta đã biết có nhiều cách sắp xếp từ. Mỗi một cách sắp xếp có thể tạo thành 1 câu. Vậy trong các câu đó,
câu nào là câu sử dụng biện pháp tu từ đảo ngữ. Chúng ta sẽ có được câu trả lời qua bài học ngày hôm nay. Hơn nữa, qua bài học ngày hôm nay chúng ta còn biết thêm kiến thức về câu hỏi tu từ. 2. HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC A. Tri thức tiếng Việt a) Mục tiêu: Nhận biết được đặc điểm, tác dụng của biện pháp tu từ đảo ngữ và câu hỏi tu từ. b) Nội dung: HS thảo luận cặp đôi để hoàn thành PHT. c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS d) Tổ chức thực hiện: HĐ CỦA GV VÀ HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) GV yêu cầu HS hoàn thành PHT số 1 ? Qua PHT số 1, em hãy tóm tắt đặc điểm và tác dụng của biện pháp tu từ đảo ngữ bằng 1 sơ đồ tư duy? Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ HS suy nghĩ và làm việc cá nhân -> trao đổi cặp đôi để hoàn thiện PHT số 1 Bước 3: Báo cáo, thảo luận  Đại diện HS trả lời miệng, trình bày kết quả.   Các HS khác nhận xét, bổ sung. Bước 4: Kết luận, nhận định GV nhận xét, chuẩn kiến thức GV yêu cầu HS hoàn thiện sơ đồ tư duy vào vở A. TRI THỨC TIẾNG VIỆT 1. Đảo ngữ: Đặc điểm và tác dụng Đảo ngữ Đặc điểm Thay đổi vị trí thành phần trong cụm từ thành phần trong câu Tác dụng Nhấn mạnh ý nghĩa Làm sự diễn đạt thêm Sinh độngGợi cảmGiàu âm hưởng Phiếu học tập số 1 Ví dụ Đặc điểm Tác dụng a a1. Một cành củi khô lạc mấy dòng a2. Củi một cành khô lạc mấy dòng a1. Cách diễn đạt thông thường a2. Thay đổi vị trí thành phần trong cụm từ - Nhấn mạnh hình ảnh - Làm cho cách diễn đạt thêm gợi cảm và giàu âm hưởng b b1. Mái tóc người cha bạc phơ b2. Bạc phơ mái tóc người cha Ba mươi năm Đảng nở hoa tặng Người (Tố Hữu) b1. Cách diễn đạt thông thường b2. Thay đổi vị trí thành phần trong câu (VN-CN) HĐ CỦA GV VÀ HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ 2. Câu hỏi tu từ: Đặc điểm và tác dụng
GV yêu cầu HS hoàn thành PHT số 2 ? Qua PHT số 2, em hãy tóm tắt đặc điểm và tác dụng của câu hỏi tu từ bằng 1 sơ đồ tư duy? Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ HS suy nghĩ và làm việc cá nhân -> trao đổi cặp đôi để hoàn thiện PHT số 2 Bước 3: Báo cáo, thảo luận  Đại diện HS trả lời miệng, trình bày kết quả.   Các HS khác nhận xét, bổ sung. Bước 4: Kết luận, nhận định GV nhận xét, chuẩn kiến thức GV yêu cầu HS hoàn thiện sơ đồ tư duy vào vở Câu hỏi tu từ Đặc điểm Giống câu hỏi thông thường (Kết thúc bằng dấu chấm hỏi) Tác dụng Nhấn mạnh nội dung Phiếu học tập số 2 Ví dụ Giống nhau Khác nhau a a1. Bạn có thể rời mẹ để đi chơi cùng chúng mình không? a2. “Mẹ mình đang đợi mình ở nhà” – con bảo – “làm sao có thể rời mẹ mà đến được”? (Ra-bin-đờ-ra-nát Ta- go, Mây và Sóng) Hình thức: câu hỏi (Kết thúc bằng dấu chấm hỏi) Mục đích: - a1, b1: hỏi thông tin nhằm mục đích làm sáng tỏ một nội dung nào đó mà người hỏi chờ đợi câu trả lời từ người được hỏi. - a2: Nhấn mạnh tình cảm yêu thương và sự gắn bó của em bé dành cho mẹ. b2: Cảm thán, khẳng định vẻ đẹp của cô gái -> Nhấn mạnh nội dung người nói, người viết muốn gửi gắm b b1. Em là học sinh trường nào? b2. “Em là ai? Cô gái hay nàng tiên?” (Tố Hữu - Người con gái Việt Nam) 3. HOẠT ĐỘNG 3: LUYỆN TẬP B. Thực hành tiếng Việt a) Mục tiêu: Học sinh vận dụng những kiến thức đã học về đảo ngữ và câu hỏi tu từ vào việc hoàn thành các bài tập. b) Nội dung: GV hướng dẫn HS thực hiện các bài tập trong SGK c) Sản phẩm: Câu trả lời và bài tập đã hoàn thiện của HS. d) Tổ chức thực hiện: HĐ CỦA GV VÀ HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM B. THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT