Title (KHTN 7 cả năm) Những câu hỏi mở rộng bài học.docx ✅

Những câu hỏi mở rộng kiến thức gây “Sốc” cho học sinh MÔN KHOA HỌC TỰ NHIÊN 7 Sách Chân Trời Sáng Tạo – Chủ đề 3 – Tốc độ Sách Kết Nối Tri Thức – Chương 3 – Tốc độ Sách Cánh Diều - Chủ đề 4 – Tốc độ Câu 1. Vì sao báo cheetah lại là loài động vật chạy nhanh nhất trên cạn? Câu 2. Vì sao tàu siêu tốc Shinkansen lại chạy nhanh mà vẫn rất êm ái? Câu 3. Vì sao ánh sáng lại là thứ có tốc độ nhanh nhất trong vũ trụ? Câu 4. Vì sao tàu vũ trụ phải bay với tốc độ cực cao để thoát khỏi Trái Đất? Câu 5. Vì sao một số loài cá mập có thể bơi cực nhanh dù thân hình rất lớn? Câu 6. Vì sao tàu lượn siêu tốc có thể đạt vận tốc hơn 150 km/h mà không cần động cơ? Câu 7. Vì sao sét lại đánh cực nhanh dù chỉ diễn ra trong tích tắc? Câu 8. Vì sao cơ thể con người có giới hạn về tốc độ chạy? Câu 9. Vì sao muỗi vỗ cánh cực nhanh mà ta vẫn nghe được tiếng vo ve? Câu 10. Vì sao tế bào thần kinh truyền tín hiệu nhanh đến vậy? Câu 11. Vì sao lửa lan truyền nhanh trong rừng khô? Câu 12. Vì sao các hạt proton trong máy gia tốc có thể đạt gần tốc độ ánh sáng? Câu 13. Vì sao tàu cao tốc phải tính chính xác từng giây để đảm bảo an toàn? Câu 14. Vì sao vận động viên điền kinh phải giữ tốc độ đều từ đầu đến cuối? Câu 15. Vì sao máy bay phải tính tốc độ bay trung bình để đến nơi đúng giờ? Câu 16. Vì sao khi xây cầu qua sông phải đo tốc độ nước chảy? Câu 17. Vì sao phải giảm tốc độ khi lái xe vào khúc cua? Câu 18. Vì sao tàu chở hàng phải đi đúng tốc độ để kịp cập cảng? Câu 19. Vì sao tàu ngầm di chuyển chậm hơn tàu thủy trên mặt nước? Câu 20. Vì sao loài rùa biển dù chậm nhưng vẫn có thể đi xa hàng trăm kilomet? Câu 21. Vì sao dòng sông chảy chậm vẫn có thể cuốn trôi người? Câu 22. Vì sao tàu vũ trụ mất nhiều thời gian để bay đến sao Hỏa dù tốc độ rất cao? ---CÒN TIẾP---
Câu 1. Vì sao báo cheetah lại là loài động vật chạy nhanh nhất trên cạn? Báo gêpa (cheetah – Acinonyx jubatus) là loài thú chạy nhanh nhất trên cạn, có thể đạt tốc độ lên đến 112 km/h, tuy nhiên thực tế thường duy trì khoảng 95–100 km/h và chỉ kéo dài 20–30 giây. Để đạt tốc độ ấn tượng đó, báo gêpa có thân hình mảnh mai, cột sống dẻo như lò xo, chân dài có cơ bắp phát triển, móng vuốt không co rút giúp tăng độ bám đất. Tuy nhiên, quá trình tăng tốc làm nhiệt độ cơ thể tăng nhanh, dễ gây sốc nhiệt nếu không dừng lại kịp thời. Nhờ khả năng bứt tốc, chúng có thể đuổi kịp con mồi nhanh như linh dương gazelle (tốc độ ~80 km/h), nhưng do giới hạn thể lực, báo gêpa chỉ thành công nếu bắt được mồi trong vài trăm mét đầu tiên. Câu 2. Vì sao tàu siêu tốc Shinkansen lại chạy nhanh mà vẫn rất êm ái? Tàu Shinkansen của Nhật Bản nổi tiếng với khả năng vận hành ở tốc độ cao (đến 300 km/h) mà vẫn cực kỳ êm ái. Điều này nhờ thiết kế khí động học đặc biệt: mũi tàu mô phỏng mỏ chim bói cá giúp giảm tiếng ồn khi đi qua hầm. Hệ thống cảm biến rung và cơ cấu treo chủ động cho phép điều chỉnh độ giảm xóc theo thời gian thực. Ngoài ra, đường ray được thi công chính xác gần như tuyệt đối với sai số dưới ±1 mm (tại khe hở hoặc mối ghép ray) và cách ly hoàn toàn khỏi giao thông khác. Các toa tàu còn có động cơ riêng, giúp phân phối lực kéo đều và ổn định. Nhờ đó, Shinkansen chạy nhanh nhưng vẫn cực kỳ mượt và chính xác từng giây. Câu 3. Vì sao ánh sáng lại là thứ có tốc độ nhanh nhất trong vũ trụ? Trong chân không, ánh sáng di chuyển với tốc độ cực đại là 299.792.458 m/s, tương đương ~1,08 tỷ km/h. Đây là giới hạn tốc độ không thể vượt qua theo thuyết tương đối hẹp của Einstein (1905). Khi vật chất chuyển động càng gần tốc độ ánh sáng, khối lượng tương đối tính sẽ tăng dần, cần năng lượng vô hạn để tiếp tục gia tốc – điều không khả thi. Vì vậy, không có vật thể có khối lượng nào có thể đạt hay vượt ánh sáng. Ngoài ra, mọi tín hiệu truyền qua sóng điện từ (radio, truyền hình, internet, GPS…) đều phụ thuộc vào tốc độ ánh sáng. Thậm chí, khi quan sát các vì sao, ta đang thấy ánh sáng phát ra từ hàng triệu năm trước, vì ánh sáng dù nhanh vẫn cần thời gian để đi qua vũ trụ rộng lớn. Câu 4. Vì sao tàu vũ trụ phải bay với tốc độ cực cao để thoát khỏi Trái Đất? Để vượt qua lực hút hấp dẫn của Trái Đất và không rơi trở lại, tàu vũ trụ cần đạt vận tốc tối thiểu gọi là vận tốc thoát ly. Vận tốc này khoảng 11,2 km/s (tức 40.320 km/h) nếu phóng trực tiếp ra khỏi Trái Đất. Tuy nhiên, trong thực tế, tàu thường đạt vận tốc cấp một khoảng 7,9 km/s để vào quỹ đạo trước khi tăng tốc tiếp. Ví dụ, tàu Apollo 11 đã đạt hơn 39.000 km/h sau khi rời tầng khí quyển để hành trình tới Mặt Trăng. Nếu tốc độ không đủ lớn, trọng lực sẽ kéo vật thể quay lại Trái Đất. Vì thế, việc tính toán tốc độ phóng chính xác là yếu tố then chốt của các sứ mệnh vũ trụ. Câu 5. Vì sao một số loài cá mập có thể bơi cực nhanh dù thân hình rất lớn? Cá mập mako vây ngắn (Isurus oxyrinchus) là loài cá mập bơi nhanh nhất, đạt tốc độ tới 74 km/h dù dài tới 4 mét và nặng hơn 500 kg. Nhờ hệ cơ đặc biệt gọi là “cơ đỏ trung tâm”, chúng có thể bơi liên tục mà không mệt. Toàn thân chúng phủ lớp vảy răng siêu nhỏ (dermal denticles), giúp giảm lực cản nước – giống công nghệ áo bơi hiện đại. Ngoài ra, thân thuôn dài, đầu nhọn, vây lưng lớn và đuôi hình liềm giúp tối ưu lực đẩy. Nhờ đó, cá mập mako trở thành thợ săn siêu tốc chuyên đuổi theo cá ngừ, cá thu giữa đại dương. Câu 6. Vì sao tàu lượn siêu tốc có thể đạt vận tốc hơn 150 km/h mà không cần động cơ? Tàu lượn siêu tốc (roller coaster) hoạt động chủ yếu nhờ vào nguyên lý chuyển hóa thế năng thành động năng. Khi tàu được kéo lên đỉnh bằng xích hoặc động cơ, nó tích lũy thế năng do độ cao. Khi thả xuống, năng lượng này biến thành động năng, giúp tàu đạt vận tốc cực cao – ví dụ: