Content text CHỦ ĐỀ TÁC DỤNG LÀM QUAY CỦA LỰC HDG.docx
HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN 8 – VẬT LÍ Trang | 1 Chủ đề: TÁC DỤNG LÀM QUAY CỦA LỰC A. LÍ THUYẾT TRỌNG TÂM 1. Moment lực. Công thức tính moment lực: M = F.d Trong đó: + M là moment lực (N.m); + F là độ lớn của lực tác dụng lên điểm đặt (N); + d là khoảng cách từ trục đến điểm đặt (cánh tay đòn) (m). *Điều kiện cân bằng của một vật có trục quay cố định (hay quy tắc moment lực): Muốn cho một vật có trục quay cố định ở trạng thái cân bằng thì tổng các moment lực có xu hướng làm vật quay theo chiều kim đồng hồ phải bằng tổng các moment lực có xu hướng làm vật quay ngược chiều kim đồng hồ. 2. Điều kiện cân bằng của đòn bẩy: F 1 .l 1 = F 2 .l 2 Trong đó: + F 1 ; F 2 là các lực tác dụng lên đòn bẩy. + l 1 ; l 2 là các tay đòn của lực hay khoảng cách từ giá của các lực đến trục quay. Khoảng cách giữa điểm tựa O và phương của lực gọi là cánh tay đòn của lực. *Lưu ý: Trường hợp có nhiều lực tác dụng thì điều kiện cân bằng của đòn bẩy ta có thể biểu diễn: F 1 .l 1 + F 2 .l 2 + ….+F n .l n = F ’ 1 .l ’ 1 + F ’ 2 .l ’ 2 + … + F ’ n .l ’ n Trong đó: + F 1 , F 2 , …., F n là các lực tác dụng làm đòn bẩy quay theo chiều kim đồng hồ. + F ’ 1 , F ’ 2 , …, F ’ n là các lực tác dụng làm đòn bẩy quay ngược chiều kim đồng hồ. + l 1 , l 2 , …, l n và l ’ 1 , l ’ 2 , …, l ’ n là cánh tay đòn của các lực tương ứng. B. BÀI TẬP Dạng 1. Bài tập định tính Câu 1. Vì sao khi ốc quá chặt, người thợ thường dùng thêm một đoạn ống thép để nối dài thêm cán của cờ-lê. Hướng dẫn giải: Vì khi nối dài thêm thì khoảng cánh từ trục quay đến điểm đặt của lực tay sẽ tăng nên tác dụng làm quay của lực tăng dễ dàng vặn được ốc. Câu 2. Trong các trường hợp dưới đây trường hợp nào khi lực tác dụng lên cánh cửa sẽ làm quay cánh cửa? Giải thích. Trường hợp 1: Học sinh A tác dụng lực lên nắm tay theo hướng vuông góc với mặt phẳng cửa. Trường hợp 2: Học sinh B tác dụng lực lên nắm tay hướng vào bản lề cửa và song song với mặt phẳng cửa. Trường hợp 3: Học sinh C tác dụng lực lên nắm tay hướng từ bản lề ra ngoài và song song với mặt phẳng cửa