Title GA_SinhHoc12_CTST_ C1- Bài 3. Điều hoà biểu hiện gene.docx ✅

1 Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/… BÀI 3: ĐIỀU HÒA BIỂU HIỆN GENE I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Sau bài học này, HS sẽ: - Nêu được khái niệm điều hòa biểu hiện gene. - Trình bày được thí nghiệm trên operon Lac của E.coli. - Phân tích được ý nghĩa của điều hòa biểu hiện gene trong tế bào và trong quá trình phát triển cá thể. - Nêu được ứng dụng của điều hòa biểu hiện gene. 2. Năng lực Năng lực chung: - Năng lực tự chủ và tự học: Xác định được hướng phát triển phù hợp sau bậc Trung học phổ thông; lập được kế hoạch, lựa chọn học các môn học phù hợp với định hướng nghề nghiệp liên quan đến Di truyền học. - Năng lực giao tiếp và hợp tác: Sử dụng ngôn ngữ khoa học kết hợp các loại phương tiện để trình bày những vấn đề liên quan đến điều hòa biểu hiện gene; ý tưởng và thảo luận các vấn đề trong sinh học phù hợp với khả năng và định hướng nghề nghiệp trong tương lai. Năng lực sinh học: - Năng lực nhận thức sinh học: ○ Nêu được khái niệm điều hòa biểu hiện gene. ○ Trình bày được thí nghiệm trên operon Lac của E.coli. ○ Phân tích được ý nghĩa của điều hòa biểu hiện gene trong tế bào và trong quá trình phát triển cá thể. ○ Nêu được ứng dụng của điều hòa biểu hiện gene. - Năng lực tìm hiểu thế giới sống: Trình bày được thí nghiệm phát hiện hiện tượng điều hòa quá trình chuyển hóa trong tế bào.
2 - Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng hiểu biết về điều hòa biểu hiện gene để giải thích một số vấn đề thực tiễn. 3. Phẩm chất - Chăm chỉ: tích cực học tập, rèn luyện để chuẩn bị cho nghề nghiệp tương lai. - Trách nhiệm: nghiêm túc trong học tập, rèn luyện và hoàn thành nội dung được giao. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Đối với giáo viên - SGK, SGV, kế hoạch bài dạy môn Sinh học 12 - Chân trời sáng tạo. - Hình ảnh 3.1 - 3.6 và các hình ảnh liên quan. - Video về điều hòa biểu hiện gene: https://youtu.be/A9bX_sC1mGc. - Máy tính, máy chiếu. - Phiếu học tập. 2. Đối với học sinh - SGK, SBT Sinh học 12 - Chân trời sáng tạo. - Nghiên cứu bài video về cơ chế điều hòa biểu hiện gene và tìm hiểu về ứng dụng của điều hòa biểu hiện gene trong thực tiễn. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG a. Mục tiêu: HS xác định được nhiệm vụ học tập và có tâm thế, mong muốn khám phá các kiến thức mới của bài học. b. Nội dung: GV dẫn dắt, đặt vấn đề; HS vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học để giải quyết vấn đề. c. Sản phẩm học tập: - Câu trả lời của HS. - Tâm thế hứng khởi, sẵn sàng, mong muốn khám phá kiến thức mới của HS. d. Tổ chức thực hiện: Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
3 - GV đặt vấn đề: Nếu trong quá trình chuyển hóa của cơ thể mà một phản ứng nào đó không diễn ra thì hậu quả sẽ thế nào? - GV chiếu một số hình ảnh về hậu quả của rối loạn chuyển hóa: Bệnh bạch tạng U xơ tuyến vú - GV yêu cầu HS vận dụng kiến thức đã học trả lời câu hỏi: Tại sao lại xuất hiện các kiểu hình khác thường mà chúng ta đang quan sát? Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS quan sát hình ảnh, vận dụng kiến thức, kĩ năng của bản thân để trả lời câu hỏi. - GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - HS xung phong trả lời câu hỏi: Sự rối loạn trong biểu hiện gene dẫn đến xuất hiện các kiểu hình khác thường ví dụ như bệnh bạch tạng hay ung thư,... - GV mời HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung. Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập - GV ghi nhận các câu trả lời của HS, chốt đáp án. - GV bổ sung thông tin: Hiện nay, việc sử dụng tế bào gốc trong y học là một trọng trong việc điều trị các bệnh di truyền ở người ví dụ như điều trị bệnh ung thư, bạch tạng,... Tế bào gốc được sử dụng để thay thế các tế bào, mô bị tổn thương trong cơ thể bệnh nhân.
4 - GV dẫn dắt gợi mở cho HS: Vậy bằng cách nào mà tế bào gốc có thể trở thành các loại tế bào khác nhau trong cơ thể? Để có câu trả lời chính xác và đầy đủ nhất, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu - Bài 3. Điều hòa biểu hiện gene. B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Hoạt động 1: Tìm hiểu thí nghiệm xác định cơ chế điều hòa biểu hiện gene của operon Lac a. Mục tiêu: - Nêu được khái niệm điều hòa biểu hiện gene. - Trình bày được thí nghiệm phát hiện ra operon Lac của E.coli. b. Nội dung: GV đặt vấn đề, nêu nhiệm vụ; HS đọc nội dung mục I.1, quan sát Hình 3.1 SGK tr.17 - 18, tìm hiểu về Thí nghiệm trên operon lac của E.coli. c. Sản phẩm học tập: Thí nghiệm trên operon Lac của E.coli và cấu trúc operon Lac. d. Tổ chức hoạt động: HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV cho một số ví dụ: (1) Gene mã hóa cho hormone insulin được biểu hiện ở tế bào β của tuyến tụy nhưng lại không biểu hiện ở các loại tế bào khác; (2) Gene mã hóa cho hormone prolactin chỉ biểu hiện mạnh ở phụ nữ trong thời kì mang thai và - Điều hòa biểu hiện gene là kiểm soát quá trình tạo ra sản phẩm của gene. I. THÍ NGHIỆM XÁC ĐỊNH CƠ CHẾ ĐIỀU HÒA BIỂU HIỆN GENE CỦA OPERON LAC 1. Thí nghiệm trên operon Lac của