Title CHUYÊN ĐỀ 2. MỘT SỐ NHIÊN LIỆU VÀ AN NINH NĂNG LƯỢNG (File HS).pdf ✅

CHUYÊN ĐỀ 2. MỘT SỐ NHIÊN LIỆU VÀ AN NINH NĂNG LƯỢNG I. Khái niệm về nhiên liệu ♦ Nhiên liệu (chất đốt) là những chất cháy được và khi cháy tỏa nhiều nhiệt. ♦ Dựa vào trạng thái, nhiên liệu chia thành ba loại: Nhiên liệu rắn Nhiên liệu lỏng Nhiên liệu khí Than Gỗ Xăng dầu Cồn Gas Khí thiên nhiên II. Tính chất và ứng dụng của nhiên liệu Nhiên liệu Tính chất Ứng dụng Than đá - Chất rắn, cháy tỏa nhiều nhiệt. - Khi cháy sinh nhiều chất độc hại đặc biệt là khí carbon monoxide (CO) Không sử dụng than trong phòng kín. - Đun nấu, sưởi ấm, nhiên liệu trong công nghiệp. Xăng, dầu - Chất lỏng, cháy tỏa nhiều nhiệt. - Từ dầu mỏ người ta tạo ra xăng dầu, khí hóa lỏng, ... - Đun nấu, chạy động cơ, ... III. Sử dụng nhiên liệu an toàn và hiệu quả Lợi ích sử dụng nhiên liệu an toàn, hiệu quả Biện pháp sử dụng nhiên liệu an toàn, hiệu quả ● Tránh cháy nổ gây nguy hiểm đến con người và tài sản. ● Giảm thiểu ô nhiễm môi trường. ● Làm nhiên liệu cháy hoàn toàn và tận dụng hiệu quả lượng nhiệt do quá trình cháy tạo ra. ● Cung cấp đủ oxygen cho quá trình cháy. ● Tăng diện tích tiếp xúc giữa không khí và nhiên liệu. ● Điều chỉnh nhiên liệu để duy trì sự cháy ở mức độ cần thiết, phù hợp với nhu cầu sử dụng. IV. Sơ lược về an ninh năng lượng ♦ An ninh năng lượng là sự đảm bảo đầy đủ năng lượng dưới nhiều dạng khác nhau, ưu tiên các nguồn năng lượng sạch và giá thành rẻ. ♦ Giải pháp: Sử dụng các nhiên liệu tái tạo như nhiên liệu sinh học, nhiên liệu xanh, thủy điện, năng lượng mặt trời, năng lượng gió, ... thay thế cho nguồn năng lượng không tái tạo (than đá, dầu mỏ, khí thiên nhiên). Xăng sinh học Năng lượng mặt trời Năng lượng gió  KIẾN THỨC CẦN NHỚ
❖ BÀI TẬP TỰ LUẬN ♦ VÍ DỤ MINH HỌA Câu 1. [KNTT - SBT] Em hãy kể tên các nhiên liệu được dùng trong dưới đây Hướng dẫn giải Nhiên liệu đã dùng lần lượt là xăng (dầu diesel), khí gas, dầu hỏa và gỗ. Câu 2. [KNTT - SGK] Hãy cho biết ứng dụng của các nhiên liệu: dầu hỏa, gỗ (gỗ vụn, mùn cưa, cành cây khô), xăng, than đá, khí thiên nhiên. Câu 3. [KNTT - SGV] Em hãy cho biết các biểu tượng trong hình dưới đây chỉ loại nhiên liệu nào? (a) (b) (c) (d) (e) (g) Câu 4. [KNTT - SGK] Hãy kể tên các nhiên liệu thường dùng trong việc đun nấu và nêu cách dùng nhiên liệu đó an toàn, tiết kiệm. Câu 5. [CD - SBT] Các việc làm dưới đây có thể có nhược điểm hoặc tác hại gì? (a) Đun nấu để ngọn lửa quá to, không phù hợp với mục đích sử dụng. (b) Đun bếp than trong phòng kín. Câu 6. [CTST - SGK] Giải thích tác dụng của các việc làm sau đây: (a) Chẻ nhỏ củi khi đun nấu. (b) Tạo các lỗ trong viên than tổ ong. (c) Quạt gió vào bếp lò khi nhóm lửa. (d) Đậy bớt của lò khi ủ bếp. Câu 7. [CTST - SBT] Gas là một chất rất dễ cháy, khi gas trộn lẫn oxygen trong không khí nó sẽ trở thành một hỗn hợp dễ nổ. Hỗn hợp này sẽ bốc cháy và nỗ rất mạnh khi có tia lửa điện hoặc đánh lửa từ bật gas, bếp gas. (a) Chúng ta nên làm gì sau khi sử dụng bếp gas để đảm bảo an toàn? (b) Tại sao nên để bình gas ở nơi thoáng khí? (c) Trong trường hợp đang nấu ăn mà vòi dẫn gas bị hở và gas phun ra, cháy mạnh thì ta nên làm thế nào? (d) Khi ta đi học về, mở cửa nhà ra mà ngửi thấy mùi gas thì em nên làm gì? Câu 8. [CTST - SGK] Tại sao phải sử dụng các nhiên liệu tái tạo thay thế dần cho các nguồn nhiên liệu hóa thạch? Câu 9. [CD - SBT] Đọc đoạn thông tin sau và trả lời các câu hỏi. MỘT SỐ LOẠI NHIÊN LIỆU CỦA TƯƠNG LAI Trong những năm tới, rất có thể bạn sẽ thường xuyên thấy những chiếc ô tô chạy bằng những loại nhiên liệu dưới đây. Hydrogen Các nhà sản xuất đang lên kế hoạch nạp hydrogen vào ô tô như các loại xăng dầu thông thương. Khi đó hydrogen sẽ chuyển hóa năng lượng hóa học thành điện và cung cấp cho hoạt động của chiếc xe. Tất cả những gì xe thải ra ttrong quá trình vận hành sẽ chỉ là nước. Dầu diesel sinh học
Diesel sinh học là loại nhiên liệu được sản xuất từ dầu thực vật hay mỡ động vật để trở thành nhiên liệu cho xe. Nó được đánh giá là một nhiên liệu sạch với mức khí thải thấp hơn nhiều so với các loại nhiên liệu thông thường. Hơn nữa, vì được sản xuất từ các nguyên liệu rẻ, sẵn có như đậu tương nên diesel sinh học giúp các quốc gia giảm sự phụ thuộc vào nguồn dầu nhập khẩu. Nhiên liệu pha ethanol Thông thường, ethanol được sản xuất từ quá trình lên men của ngũ cốc như ngô. Đây là một nguồn nhiên liệu sạch và sản sinh khí nhà kính thấp hơn so với các loại khác nhau. Ethanol được đưa vào xe sau khi đã pha trộn với xăng tùy theo từng nồng độ khác nhau. Nhiều quốc gia hiện nay đang sử dụng E85 với tỉ lệ pha trộn 85% ethanol và 15% xăng về thể tích. (Theo http://mt.gov.vn/) (a) Vì sao hydrogen được coi là nhiên liệu không gây ô nhiễm môi trường? (b) Sử dụng các nhiên liệu như hydrogen, dầu diesel sinh học,... có lợi gì đối với an ninh năng lượng của mỗi quốc gia? (c)* Xăng E90 có tỷ lệ 90% ethanol và 10% xăng về thể tích. Người ta phải thêm bao nhiêu lít ethanol vào 1 lít xăng E85 để có xăng E90? (Giả sử không có hao hụt thể tích khi pha trộn) ♦ BÀI TẬP TỰ LUYỆN Câu 10. [KNTT - SBT] Em hãy cho biết nhiên liệu có thể tồn tại ở những thể nào, lấy ví dụ minh họa. Câu 11. [CD - SBT] Nêu ba việc nên làm và ba việc nên tránh để sử dụng các nhiên liệu an toàn, hiệu quả, phòng tránh nguy cơ cháy nổ ở gia đình em. Câu 12. [CTST - SBT] Tại sao khi gió thổi mạnh vào đống lửa to thì nó càng cháy mạnh còn thổi vào ngọn nến thì nó tắt ngay? Câu 13. [KNTT - SBT] Em hãy tìm hiểu và nêu cách sử dụng khí gas/ xăng trong sinh hoạt gia đình (để đun nấu, nhiên liệu chạy xe máy, ô tô,...) an toàn, tiết kiệm. Câu 14. [CTST - SBT] Bạn Linh lấy 2 chiếc đèn trong phòng thí nghiệm rồi cho dầu hỏa vào đèn 1, cồn ethanol vào đèn 2. Dùng bật lửa gas thắp cả 2 đèn lên rồi lấy hai tấm kính trắng che phía trên ngọn lửa của 2 đèn. Kết quả bạn thấy tấm kính trên ngọn lửa đèn dầu bị đen (có muội than), còn tấm trên ngọn lửa đèn cồn thì không bị đen. (a) Tại sao phòng thí nghiệm chỉ sử dụng đèn cồn mà không sử dụng đèn dầu hỏa? (b) Tại sao tấm kính che trên ngọn đèn dầu bị đen còn tấm che trên ngọn đèn cồn không bị đen? (c) Tại sao khi thắp đèn dầu mà ta vặn bấc càng cao lên thì trên chụp đèn càng nhanh đen? Câu 15. [CTST - SBT] Ở nhiều vùng nông thôn, người ta xây dựng hầm biogas để thu gom chất thải động vật. Chất thải được gom vào hầm sẽ phân hủy, theo thời gian tạo ra biogas. Biogas chủ yếu là khí methane, ngoài ra còn một lượng nhỏ các khí như ammonia, hydrogen sulfide, sulpur dioxide ... Biogas tạo ra sẽ được thu lại và dẫn lên để làm nhiên liệu khí phục vụ cho đun nấu hoặc chạy máy phát điện. (a) Theo em, việc xây hầm thu chất thải sản xuất biogas đem lại những lại ích gì? (b) Nếu sử dụng trực tiếp biogas thường sẽ có mùi hôi của các khí như ammonia, hydrogen sulfide, ... Em hãy tìm hiểu thông tin trên internet để đề xuất biện pháp giảm thiểu mùi hôi đó. Câu 16. [KNTT - SBT] Em hãy tìm hiểu và thảo luận về các nguồn nhiên liệu hóa thạch của Việt Nam.
❖ BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM 1. Mức độ nhận biết Câu 1. [CTST - SBT] Nhiên liệu là A. một số chất hoặc hỗn hợp chất được dùng làm nguyên liệu đầu vào cho các quá trình sản xuất hoặc chế tạo. B. những chất được oxi hóa để cung cấp năng lượng cho hoạt động của cơ thể sống. C. những vật liệu dùng trong quá trình xây dựng. D. những chất cháy được để cung cấp năng lượng dạng nhiệt hoặc ánh sáng nhằm phục vụ mục đích sử dụng của con người. Câu 2. [CD - SBT] Loại nhiên liệu nào dưới đây là nhiên liệu rắn? A. Than đá. B. Dầu hỏa. C. Dầu diesel. D. Xăng. Câu 3. Loại nhiên liệu nào dưới đây là nhiên liệu lỏng? A. Than đá. B. Dầu hỏa. C. Nến. D. Gas. Câu 4. Loại nhiên liệu nào dưới đây là nhiên liệu khí? A. Xăng. B. Dầu hỏa. C. Nến. D. Gas. Câu 5. [CD - SBT] Tính chất nào dưới đây là tính chất chung của nhiên liệu? A. Nhẹ hơn nước. B. Tan trong nước. C. Cháy được. D. Là chất rắn. Câu 6. [CTST - SGK] Để sử dụng nhiên liệu tiết kiệm và hiệu quả cần phải cung cấp một lượng không khí hoặc oxygen A. vừa đủ. B. thiếu. C. dư. D. tùy ý. Câu 7. [KNTT - SBT] Nhiên liệu hóa thạch A. là nguồn nhiên liệu tái tạo. B. là đá chứa ít nhất 50% xác động và thực vật. C. chỉ bao gồm dầu mỏ, than đá. D. là nhiên liệu hình thành từ xác sinh vật bị chôn vùi và biến đổi hàng triệu năm trước. Câu 8. Nhiên liệu nào sau đây là nhiên liệu hóa thạch? A. Gỗ. B. Dầu mỏ. C. Hydrogen. D. Ethanol (cồn). Câu 9. An ninh năng lượng là A. sự đảm bảo đầy đủ năng lượng dưới dạng các nguồn năng lượng hóa thạch. B.sự đảm bảo đầy đủ năng lượng dưới dạng các nguồn năng lượng sạch. C.sự đảm bảo đầy đủ năng lượng dưới nhiều dạng khác nhau, ưu tiên các nguồn năng lượng sạch và giá thành rẻ. D. sự đảm bảo đầy đủ năng lượng dưới nhiều dạng khác nhau, ưu tiên các nguồn năng lượng sẵn có và giá thành đắt. Câu 10. [CTST - SBT] Nhiên liệu nào sau đây không phải nhiên liệu hóa thạch? A. Than đá. B. Dầu mỏ. C. Khí tự nhiên. D. Ethanol (cồn). 2. Mức độ thông hiểu Câu 11. [CD - SBT] Việc làm nào có thể bảo đảm an toàn khi sử dụng xăng? A. Vận chuyển xăng trong các thiết bị chuyên dụng. B. Để xăng gần nguồn nhiệt. C. Sử dụng điện thoại tại các trạm xăng. D. Lưu trữ xăng trong các chai nhựa để tiện sử dụng. Câu 12. [CD - SBT] Để sử dụng nhiên liệu tiết kiệm và hiệu quả, cần điều chỉnh lượng gas khi đun nấu A. không thay đổi trong suốt quá trình sử dụng.