Title Đề 17 - Phát triển đề tham khảo BGD môn Ngữ Văn năm 2025.doc ✅

2 (Trích Một làng chết, Thanh Tịnh(1), theo https://vanhoc.quehuong.org/viewtruyen.php?cat=13&ID=6828) Chú thích: (1) Thanh Tịnh (1911 – 1988) là nhà thơ, nhà văn tiêu biểu của xứ Huế. Sáng tác của Thanh Tịnh nhìn chung đều toát lên vẻ đẹp đằm thắm, tình cảm êm dịu, trong trẻo, đậm đà tình quê hương.  Thực hiện các yêu cầu:  Câu 1. Chỉ ra dấu hiệu xác định ngôi kể được sử dụng trong đoạn trích.  Câu 2. Tìm những từ ngữ diễn tả thái độ của Tâm khi vừa qua khỏi cổng làng.  Câu 3. Trình bày tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong câu văn: Trên con đường dốc lên ga, Tâm đạp đùa trên những ngọn lá bàng khô nghe rôm rốp. Tâm nghi ngờ như tiếng vỡ của chính lòng Tâm. Câu 4. Nhận xét nghệ thuật trần thuật theo điểm nhìn của nhân vật Tâm được tác giả thể hiện trong đoạn trích  Câu 5. Từ chi tiết cái đình được đặc tả trong đoạn trích, gợi cho anh/ chị suy nghĩ gì về sự tác động của bối cảnh thời đại với việc giữ gìn các giá trị văn hóa (Trả lời 5-7 dòng)  II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)  Câu 1. (2,0 điểm)    Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích chủ đề trong đoạn trích truyện Một làng chết của nhà văn Thanh Tịnh ở phần Đọc hiểu.  Câu 2. (4,0 điểm)  Tiếng Việt của chúng ta rất giàu. Tiếng Việt của chúng ta rất đẹp. Giàu bởi kinh nghiệm đấu tranh của nhân dân ta lâu đời và phong phú. Đẹp bởi tâm hồn của người Việt Nam ta rất đẹp (Cố Thủ Tướng Phạm Văn Đồng)  Từ góc nhìn của giới trẻ, anh/chị hãy viết bài văn nghị luận (600 chữ) về chủ đề: Trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt.
3 HƯỚNG DẪN CHẤM Phần  Câu  Nội dung  Điểm I  ĐỌC HIỂU  4,0 1  - Ngôi kể: ngôi thứ ba  - Dấu hiệu: người kể chuyện không trực tiếp xuất hiện trong văn bản; các  nhân vật của truyện được gọi bằng tên riêng (Tâm) hoặc danh từ (cụ già). 0,5 2  Những từ ngữ diễn tả thái độ của Tâm khi vừa qua khỏi cổng làng: giật mình, hơi ngạc nhiên, không tin ở cặp mắt mình. 0,5 3  - Biện pháp tu từ so sánh: Tâm đạp đùa trên những lá bàng khô nghe rôm rốp… như tiếng vỡ của chính lòng Tâm.  - Tác dụng:  + Làm tăng sức gợi hình gợi cảm khiến lời văn thêm sinh động, hấp dẫn + Gợi hình dung rõ nét về tiếng lòng đầy xót xa, vỡ vụn của nhân vật Tâm khi rời quê ngoại.  + Thể hiện sự thấu hiểu, cảm thông sâu sắc của tác giả với nhân vật 1,0 4  - Truyện được kể theo điểm nhìn của nhân vật Tâm khi về quê ngoại bắt đầu từ khi về đến lúc ra đi.  - Nhận xét   + Đặt điểm nhìn ở nhân vật Tâm, nhân vật chính của truyện, giúp người đọc thấy được những biến chuyển tinh tế, sâu sắc diễn ra trong tâm hồn Tâm khi về quê ngoại.  + Tạo nên tính hấp dẫn cho câu chuyện được kể.  + Thể hiện tài năng, phong cách riêng của nhà văn. 1,0 5    - Hình thức: khoảng 5-7 dòng  - Nội dung:   + Chi tiết cái đình hư hỏng do thời gian, hoàn cảnh biểu tượng cho sự phôi pha của những giá trị văn hóa.  + Bối cảnh thời đại có mối quan hệ chặt chẽ với việc gìn giữ các giá trị văn hóa truyền thống. 1,0 II  LÀM VĂN  6,0  1 Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích chủ đề trong đoạn trích truyện Một làng chết của nhà văn Thanh Tịnh ở phần Đọc hiểu. 2,0 a. Xác định được yêu cầu về hình thức và dung lượng của đoạn văn Bảo đảm yêu cầu về hình thức và dung lượng của đoạn văn (khoảng 200 chữ). Thí sinh có thể triển khai đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng phân hợp, móc xích, song hành.  0,25 b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: chủ đề của đoạn trích Một làng chết  0,25
4 c. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu  Lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp, kết hợp chặt chẽ lí lẽ và dẫn chứng trên cơ sở đảm bảo các nội dung sau:   - Nêu chủ đề: nỗi buồn, tiếc nhớ, xót xa trước cảnh làng quê tàn tạ, hiu hắt, u buồn. - Sự thể hiện chủ đề trong đoạn trích: sự đối lập giữa khung cảnh làng quê  trong quá khứ và hiện tại (quá khứ phồn thịnh, tươi tốt; hiện tại: các hình  ảnh thiên nhiên, không gian sinh hoạt,… đều gợi sự hoang tàn đổ nát, con  người vắng bóng); nỗi hoài niệm của con người về quá khứ, xót xa trước hiện thực tàn phai những vẻ đẹp xưa cũ,… 1.0 d. Diễn đạt: Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn 0,25 e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.  0,25 2 Tiếng Việt của chúng ta rất giàu. Tiếng Việt của chúng ta rất đẹp. Giàu bởi kinh nghiệm đấu tranh của nhân dân ta lâu đời và phong phú.  Đẹp bởi tâm hồn của người Việt Nam ta rất đẹp (Cố Thủ Tướng Phạm Văn Đồng)  Từ góc nhìn của giới trẻ, anh/chị hãy viết bài văn nghị luận (600  chữ) về chủ đề: Trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc giữ gìn sự trong  sáng của Tiếng Việt. 4,0 a. Đảm bảo bố cục và dung lượng bài văn nghị luận xã hội Bảo đảm yêu cầu về bố cục và dung lượng (600 chữ) của bài văn 0,25 b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận  Trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt. 0,5