Content text Bản Học Sinh.KNTT.Chủ đề 5.Điện.pdf
3 ▲ Câu hỏi đánh giá năng lực Dựa vào các thông tin được cung cấp dưới đây để trả lời các câu hỏi từ 1 dến 5: Hiện tượng nhiễm điện do cọ xát là một quá trình phổ biến trong tự nhiên và cuộc sống hàng ngày. Khi hai vật liệu như nhựa, len, giấy hoặc vải khô được cọ xát với nhau, các electron có thể dịch chuyển từ vật này sang vật khác, khiến chúng mang điện tích âm hoặc dương. Ví dụ, khi cọ xát một chiếc lược nhựa vào tóc khô, lược sẽ hút được các sợi tóc nhỏ do nhiễm điện âm. Một ứng dụng thực tiễn rõ ràng của hiện tượng này là sự hình thành sét trong các cơn giông: sự cọ xát giữa những giọt nước và tinh thể băng trong mây tích điện, dẫn đến hiện tượng phóng tia lửa điện giữa các đám mây trái dấu hoặc giữa mây và mặt đất. Ngoài ra, trong công nghiệp, kỹ thuật sơn tĩnh điện cũng vận dụng nguyên lý này: vật liệu sơn mang điện tích trái dấu với bề mặt cần phủ, giúp lớp sơn bám chặt và mịn đều. Tính chất nhiễm điện còn phụ thuộc vào loại vật liệu: nhựa, cao su, thủy tinh dễ nhiễm điện do cọ xát, trong khi kim loại khó bị nhiễm vì electron tự do di chuyển dễ dàng. Việc hiểu rõ cơ chế nhiễm điện do cọ xát giúp chúng ta giải thích nhiều hiện tượng trong cuộc sống và khai thác ứng dụng hiệu quả trong sản xuất công nghiệp. Câu 1: Hiện tượng nhiễm điện do cọ xát xảy ra khi: A. Vật bị nung nóng đến nhiệt độ cao. B. Hai vật va chạm mạnh mà không cọ xát. C. Hai vật cọ xát làm electron dịch chuyển giữa chúng. D. Một vật bị nhúng vào nước. Câu 2: Vì sao sau khi chải tóc bằng lược nhựa trong ngày hanh khô, tóc thường bị hút dính vào lược? A. Lược bị nóng lên khi chải tóc. B. Tóc bay do luồng gió nhỏ. C. Lược và tóc nhiễm điện trái dấu hút nhau.D. Sợi tóc nặng bị lược kéo lên. Câu 3: Một thanh nhựa được cọ xát vào vải khô và đưa gần các vụn giấy nhỏ. Hiện tượng nào sau đây có thể xảy ra? A. Các vụn giấy bị thanh nhựa đẩy ra xa. B. Các vụn giấy bay lên không trung.
4 C. Các vụn giấy bị hút dính vào thanh nhựa. D. Không có hiện tượng gì xảy ra. Câu 4: Trong hiện tượng hình thành sét, sự tích điện trái dấu giữa các phần của đám mây chủ yếu do: A. Ánh sáng mặt trời chiếu vào mây. B. Cọ xát giữa các giọt nước và tinh thể băng trong đám mây. C. Tốc độ gió quá lớn làm nén đám mây. D. Mây va chạm với núi cao. Câu 5: Một chiếc lược nhựa sau khi cọ xát vào vải khô có thể hút được những vật nhỏ như mảnh giấy, giọt nước. Nếu muốn kiểm tra chiếc lược đó nhiễm điện âm hay dương, ta nên: A. Cọ thêm lược vào tóc rồi thử hút vật khác. B. Dùng bút thử điện kiểm tra ngay. C. Dùng một vật đã biết tính chất điện tích (ví dụ ống nhựa hoặc thanh thủy tinh đã được cọ xát với vải hoặc lụa) để đưa lại gần và quan sát lực hút hoặc đẩy. D. Thả lược vào nước và xem hướng nổi. Dựa vào các thông tin được cung cấp dưới đây để trả lời các câu hỏi từ 1 dến 5: Sét là một hiện tượng tự nhiên đặc trưng cho sự phóng điện trong khí quyển, xảy ra chủ yếu trong các đám mây dông. Quá trình hình thành sét bắt nguồn từ hiện tượng nhiễm điện do cọ xát giữa các hạt nước và tinh thể băng trong đám mây. Trong một đám mây dông, các dòng khí đối lưu mạnh khiến các hạt băng nhỏ và giọt nước va chạm, cọ xát với nhau liên tục. Quá trình này dẫn đến sự phân bố lại electron: tinh thể băng nhỏ thường mất electron (nhiễm điện dương), trong khi các hạt lớn hơn và giọt nước nhận electron (nhiễm điện âm). Kết quả là phần đáy mây tích điện âm, còn phần trên tích điện dương.