Content text Bài 5. TÍNH THEO PHƯƠNG TRÌNH HOÁ HỌC - HS.docx
BÀI 5. TÍNH THEO PHƯƠNG TRÌNH HOÁ HỌC I. TÍNH THEO PHƯƠNG TRÌNH HÓA HỌC 1. Tìm hiểu khái niệm chất thiếu và chất dư trong phản ứng hoá học Xét phản ứng xảy ra hoàn toàn: H 2 + Cl 2 2HCl Bảng. Kết quả thí nghiệm sử dụng tỉ lệ mol khác nhau của các chất tham gia phản ứng TN Lượng chất tham gia phản ứng Lượng chất sau phản ứng H 2 Cl 2 HCl H 2 Cl 2 (1) 1 1 2 0 0 (2) 2 1 2 1 0 (3) 1 2 2 0 1 − Một phản ứng hoàn toàn khi có ít nhất một chất tham gia phản ứng hết sau khi kết thúc phản ứng. − Chất tham gia phản ứng nào hết trước được gọi là chất thiếu và chất tham gia phản ứng nào vẫn còn lại sau phản ứng sẽ gọi là chất dư. − Một phản ứng không hoàn toàn thì các chất tham gia phản ứng đều chưa hết. − Trong trường hợp các chất tham gia phản ứng đều hết, ta nói phản ứng vừa đủ.
2. Tính khối lượng chất tham gia và sản phẩm - Để tính khối lượng chất tham gia và sản phẩm, ta tiến hành theo các bước sau: + Bước 1: Viết phương trình hoá học và xác định tỉ lệ số mol các chất trong phản ứng. + Bước 2: Tìm số mol CaCO 3 phản ứng. + Bước 3: Dựa vào phương trình hoá học tìm số mol CaO tạo thành. + Bước 4: Chuyển đổi số mol thành khối lượng. − Ví dụ: Nung nóng để phân huỷ hoàn toàn 25 gam CaCO 3 (thành phần chính của đá vôi), tạo thành vôi sống (CaO) và khí carbon dioxide (CO 2 ). Hãy tính khối lượng vôi sống thu được sau khi nung. 1 : 1 : 1 Theo phản ứng, tỉ lệ mol giữa các chất bằng nhau nên số mol các chất cũng bằng nhau: m CaO = n CaO x M CaO = 0,25 x 56 = 14 (g) 3. Tính thể tích chất khí tham gia và sản phẩm - Để tính thể tích chất khí tham gia và sản phẩm, ta thực hiện theo các bước sau: + Bước 1: Viết phương trình hoá học và xác định tỉ lệ số mol các chất trong phản ứng. + Bước 2: Tìm số mol AlCl 3 tạo thành sau phản ứng + Bước 3: Dựa vào phương trình hoá học tìm số mol khí chlorine tham gia. + Bước 4: Chuyển đổi số mol chất thành thể tích. − Ví dụ: Đốt cháy hoàn toàn một sợi dây bằng nhôm (aluminium, Al) trong bình chứa khí chlorine, sau phản ứng thu được 26,7 gam aluminium chloride (AlCl 3 ). Tính thể tích khí chlorine đã tham gia cho phản ứng trên (đkc). 2 : 3 : 2 Theo tỉ lệ mol của phản ứng, ta có: