Content text CHỦ ĐỀ 1. KHÁI QUÁT VỀ CƠ THỂ NGƯỜI.docx
Chủ đề bồi dưỡng HSG Sinh học 8 – chương trình mới CHỦ ĐỀ 1. KHÁI QUÁT VỀ CƠ THỂ NGƯỜI A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM I. Khái quát về cơ thể người - Cơ thể người gồm các phần: đầu, cổ, thân, tay và chân. Toàn bộ cơ thể được bao bọc bên ngoài bởi một lớp da, dưới da là lớp mỡ, dưới lớp mỡ là cơ và xương - Trong cơ thể người có các hệ cơ quan : II. Vai trò của các cơ quan và hệ cơ quan trong cơ thể người Các hệ cơ quan trong cơ thể người gồm hệ vận động, hệ tuần hoàn, hệ hô hấp, hệ tiêu hóa, hệ bài tiết, hệ thần kinh và các giác quan, hệ nội tiết, hệ sinh dục. - Một hệ cơ quan gồm nhiều cơ quan cùng phối hợp hoạt động thực hiện một chức năng nhất định. Hệ cơ quan Tên cơ quan Chức năng chính Hệ vận động Xương Nâng đỡ, tạo hình dáng, vận động Cơ vân Tạo hình dáng, vận động Hệ tiêu hóa Ống tiêu hóa Tiêu hóa và vận chuyển thức ăn, hấp thu chất dinh dưỡng Tuyến tiêu hóa Tiết enzyme, dịch tiêu hóa Hệ tuần hoàn Tim Co bóp, hút và đẩy máu Hệ mạch máu Vận chuyển máu Hệ hô hấp Phổi Thực hiện trao đổi khí Đường dẫn khí gồm khoang mũi, Sưởi ấm, làm ẩm và sạch không khí
Chủ đề bồi dưỡng HSG Sinh học 8 – chương trình mới thanh quản, khí quản, phế quản hít vào, dẫn khí Hệ Bài tiết Da Bài tiết mồ hôi Gan Phân giải chất độc, thải sản phẩm phân giải hồng cầu Phổi và đường dẫn khí Thải CO 2 Thận. ống dẫn nước tiểu, bóng đái, ống đái Bài tiết nước tiểu Hệ thần kinh Dây thần kinh Dẫn truyền xung thần kinh Não bộ, tủy sống Lưu trữ, xử lí thông tin Hệ nội tiết Gồm các tuyến nội tiết: tuyến tùng, vùng dưới đồi, tuyến yên, tuyến giáp, tuyến ức, tuyến tụy, tuyến trên thận, tinh hoàn, buồng trứng Tiết hormone Hệ sinh dục Ở nữ: buồng trứng, ống dẫn trứng, tử cung, âm đạo, âm hộ Tạo trứng, nuôi dưỡng thai nhi, hình thành đặc điểm sinh dục thứ phát ở nữ Ở nam: tinh hoàn, ống dẫn tinh, tuyến tiền liệt, tuyến hành, dương vật Tạo tinh trùng, hình thành đặc điểm sinh dục thứ phát ở nam * Khi chúng ta ngủ, túi mật, gan và phổi hoạt động mạnh nhất để loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể. Trong khi đó, tim, ruột non và bàng quang sẽ hoạt động ở mức thấp nhất. Mỗi cơ quan trong cơ thể sẽ làm việc với “công suất” lớn nhất vào một khoảng thời gian nhất định và có một khung giờ khác để nghỉ ngơi. Do đó, cần có kế hoạch làm việc, ăn uống và nghỉ ngơi khoa học để cơ thể khỏe mạnh. KẾT LUẬN - Cơ thể người gồm các phần: đầu, cổ, thân, tay và chân. - Các hệ cơ quan trong cơ thể người gồm hệ vận động, hệ tuần hoàn, hệ hô hấp, hệ tiêu hóa, hệ bài tiết, hệ thần kinh và các giác quan, hệ nội tiết, hệ sinh dục. - Mỗi cơ quan, hệ cơ quan có một vai trò nhất định và có mối liên quan chặt chẽ với các cơ quan, hệ cơ quan khác. B. CÂU HỎI VẬN DỤNG I. CÂU HỎI TỰ LUẬN Câu 1. Mỗi người đều có một đặc điểm riêng để phân biệt với người khác như màu da, chiều cao, nhóm máu,… Ngoài sự khác nhau đó, cấu tạo cơ thể người có những đặc điểm chung nào? Trả lời: Cấu tạo cơ thể người có những đặc điểm chung là: - Cơ thể người được cấu tạo gồm các phần: đầu, cổ, thân, hai tay và hai chân. Toàn bộ cơ thể được bao bọc bên ngoài bởi một lớp da, dưới da là lớp mỡ, dưới lớp mỡ là cơ và xương. - Các hệ cơ quan trong cơ thể người gồm: hệ vận động, hệ tuần hoàn, hệ hô hấp, hệ tiêu hóa, hệ bài tiết, hệ thần kinh và các giác quan, hệ nội tiết, hệ sinh dục. Mỗi hệ cơ quan lại được cấu tạo bởi các cơ quan và thực hiện các vai trò nhất định.
Chủ đề bồi dưỡng HSG Sinh học 8 – chương trình mới Câu 2. Cơ thể người gồm mấy phần, là những phần nào? Phần thân chứa những cơ quan nào? Lời giải – Cơ thể người gồm 3 phần: phần đầu, phần thân và phần chi (tay, chân). – Phần thân gồm khoang ngực và khoang bụng được ngăn cách bởi cơ hoành. + Khoang ngực chứa tim, phổi. + Khoang bụng chứa gan, ruột, dạ dày, thận, bóng đái và cơ quan sinh sản. Câu 3. Khi chúng ta bơi cật lực, hệ cơ quan nào dưới đây sẽ tăng cường độ hoạt động? Lời giải Khi bơi, hệ vận động làm việc với cường độ lớn. Cùng lúc đó các hệ cơ quan khác cũng tăng cường hoạt động: nhịp tim tăng, mạch máu giãn (hệ tuần hoàn), hít thở sâu để duy trì lượng oxygen cần thiết cho cơ thể (hệ hô hấp). Câu 4 : Mỗi người đều có những đặc điểm riêng để phân biệt với người khác như màu da, chiều cao, nhóm máu,… Ngoài sự khác nhau đó, cấu tạo cơ thể người có những đặc điểm chung nào? Lời giải Cấu tạo cơ thể người có những đặc điểm chung là: - Cơ thể người được cấu tạo gồm các phần: đầu, cổ, thân, hai tay và hai chân. Toàn bộ cơ thể được bao bọc bên ngoài bởi một lớp da, dưới da là lớp mỡ, dưới lớp mỡ là cơ và xương. - Các hệ cơ quan trong cơ thể người gồm: hệ vận động, hệ tuần hoàn, hệ hô hấp, hệ tiêu hóa, hệ Bài tiết, hệ thần kinh và các giác quan, hệ nội tiết, hệ sinh dục. Mỗi hệ cơ quan lại được cấu tạo bởi các cơ quan và thực hiện các vai trò nhất định. Câu 5. Trình bày chức năng của hệ sinh dục ở cả nam và nữ. Lời giải - Các cơ quan sinh dục nam có chức năng sản xuất tinh trùng và tiết hormone sinh dục nam (testosterone). - Các cơ quan sinh dục nữ có chức năng sản xuất trứng; là nơi diễn ra quá trình thụ tinh, thụ thai, nuôi dưỡng thai và sinh con; sản xuất hormone điều hòa quá trình sinh trứng. Câu 6. Cơ thể người bao gồm hệ thống các tế bào, mô, cơ quan, hệ cơ quan. Chúng có sự phối hợp chặt chẽ với nhau để cùng thực hiện các hoạt động sống. Trong cơ thể người có những cơ quan và hệ cơ quan nào? Chúng có vai trò gì đối với cơ thể người?
Chủ đề bồi dưỡng HSG Sinh học 8 – chương trình mới Lời giải Các cơ quan, hệ cơ quan và vai trò của chúng đối với cơ thể người: Hệ cơ quan Tên cơ quan Chức năng chính của các cơ quan Chức năng của hệ cơ quan Hệ vận động Xương Nâng đỡ, tạo hình dáng, vận động Định hình cơ thể, bảo vệ nội quan, giúp cơ thể cử động và di chuyển. Cơ vân Tạo hình dáng, vận động Hệ tiêu hóa Ống tiêu hóa: Khoang miệng, hầu, thực quản, dạ dày, ruột non, ruột già, hậu môn Tiêu hóa thức ăn, vận chuyển thức ăn, hấp thu chất dinh dưỡng Biến đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể hấp thụ được và thải chất bã ra ngoài. Tuyến tiêu hóa: Tuyến nước bọt, tuyến vị, tuyến gan, tuyến tụy, tuyến ruột Tiết enzyme, dịch tiêu hóa Hệ tuần hoàn Tim Co bóp hút và đẩy máu Vận chuyển chất dinh dưỡng, oxygen, hormone,… đến các tế bào và vận chuyển các chất thải từ tế bào đến các cơ quan bài tiết để thải ra ngoài. Hệ mạch: Động mạch, tĩnh mạch, mao mạch Vận chuyển máu Hệ hô hấp Phổi Thực hiện trao đổi khí Giúp cơ thể lấy khí oxygen từ môi trường và thải khí carbon dioxide ra khỏi cơ thể. Đường dẫn khí: Mũi, thanh quản, khí quản, phế quản Sưởi ấm, làm ẩm, làm sạch không khí hít vào, dẫn khí Hệ bài tiết Da Tiết mồ hôi Lọc các chất thải có hại cho cơ thể từ máu và thải ra môi trường. Gan Phân giải chất độc, thải sản phẩm phân giải hồng cầu Phổi và đường dẫn khí Trao đổi O 2 và CO 2 Thận, ống dẫn nước tiểu, bóng đái, ống đái Bài tiết nước tiểu Hệ thần kinh Dây thần kinh Dẫn truyền xung thần kinh Thu nhận các kích thích từ môi trường, điều khiển, điều hòa hoạt động của các cơ quan, giúp cho cơ thể thích nghi với môi trường Não bộ, tủy sống Lưu trữ, xử lí thông tin Hệ Các tuyến nội tiết: Tiết các hormone để Điều hòa hoạt động của các