Title CĐ Bồi dưỡng HSG Vật Lý lớp 11 - Chương 1 - DAO ĐỘNG-P1.pdf ✅

CHUYÊN ĐỀ 1. DAO ĐỘNG MỤC LỤC File word: [email protected] -- 1 -- Phone, Zalo: 0946 513 000 MỤC LỤC CHỦ ĐỀ 1. DAO ĐỘNG ĐIỀU HÒA ........................................................................................... 6 A. TÓM TẮT LÍ THUYẾT............................................................................................................ 6 B. PHÂN LOẠI, PHƢƠNG PHÁP GIẢI VÀ BÀI TẬP RÈN LUYỆN KĨ NĂNG ................... 6 Dạng 1. Các phƣơng pháp biểu diễn dao động điều hòa và các đại lƣợng đặc trƣng ............... 6 1. Các bài toán yêu cầu sử dụng linh hoạt các phƣơng trình ...................................................... 6 1.1. Các phương trình phụ thuộc thời gian .................................................................................... 6 1.2. Các phương trình độc lập với thời gian ................................................................................... 8 2. Các bài toán sử dụng vòng tròn lƣợng giác ............................................................................ 12 2.1.Chuyển động tròn đều và dao động điều hoà.......................................................................... 12 2.2. Khoảng thời gian để véc tơ vận tốc và gia tốc cùng chiều, ngược chiều .............................. 13 2.3. Tìm li độ và hướng chuyển động............................................................................................ 14 2.4. Tìm trạng thái quá khứ và tương lai ...................................................................................... 15 2.4.1.Tìm trạng thái quá khứ và tƣơng lai đối với bài toán chƣa cho biết phƣơng trình của x, v, a, F.............................................................................................................................................. 15 2.4.2. Tìm trạng thái quá khứ và tƣơng lai đối với bài toán cho biết phƣơng trình của x, v, a, F...................................................................................................................................................... 19 2.5. Tìm số lần đi qua một vị trí nhất định trong một khoảng thời gian...................................... 24 2.6. Viết phương trình dao động điều hòa .................................................................................... 28 Dạng 2. Bài toán liên quan đến thời gian.................................................................................... 49 1. Thời gian đi từ x1 đến x2 ........................................................................................................... 49 1.1. Thời gian ngắn nhất đi từ x1 đến vị trí cân bằng và đến vị trí biên....................................... 49 1.2. Thời gian ngắn nhất đi từ x1 đến x2 ....................................................................................... 53 1.3. Thời gian ngắn nhất liên quan đến vận tốc, động lượng ...................................................... 57 1.4. Thời gian ngắn nhất liên quan đến gia tốc, lực, năng lượng................................................ 60 2. Thời điểm vật qua x1 ................................................................................................................. 64 2.1. Thời điểm vật qua x1 theo chiều dương (âm)......................................................................... 64 2.2. Thời điểm vật qua x1 tính cả hai chiều................................................................................... 66 2.3.Thời điểm vật cách vị trí cân bằng một đoạn b ....................................................................... 68 2.4. Thời điểm liên quan đến vận tốc, gia tốc, lực... ..................................................................... 70 Dạng 3. Bài toán liên quan đến quãng đƣờng............................................................................. 82 1. Quãng đƣờng đi đƣợc tối đa, tối thiểu .................................................................................... 82 1.1 Trường hợp Δt < T/2       t .................................................................................. 82 1.2 Trường hợp Δt’ > T/2 T t ' n t 2      với T 0 t 2    ........................................................ 85 2. Quãng đƣờng đi......................................................................................................................... 90 2.1 Quãng đường đi được từ t1 đến t2 ............................................................................................ 90 2.2 Thời gian đi quãng đường nhất định .................................................................................... 100 Dạng 4. Bài toán liên quan đến vừa thời gian vừa quãng đƣờng............................................ 109 1. Vận tốc trung bình và tốc độ trung bình............................................................................... 109 1.1. Tính vận tốc trung bình và tốc độ trung bình...................................................................... 109 1.2. Biết vận tốc trung bình và tốc độ trung bình tính các đại lượng khác ............................... 116 2. Các bài toán liên quan vừa quãng đƣờng vừa thời gian...................................................... 117 Dạng 5. Bài toán liên quan đến chứng minh hệ dao động điều hòa........................................ 123
CHUYÊN ĐỀ 1. DAO ĐỘNG MỤC LỤC File word: [email protected] -- 2 -- Phone, Zalo: 0946 513 000 CHỦ ĐỀ 2. CON LẮC LÒ XO .................................................................................................. 127 A. TÓM TẮT LÍ THUYẾT........................................................................................................ 127 B. PHÂN LOẠI, PHƢƠNG PHÁP GIẢI VÀ BÀI TẬP RÈN LUYỆN KĨ NĂNG ............... 128 Dạng 1. Bài toán liên quan đến công thức ω, f, T, m, k ........................................................... 128 1. Con lắc lò xo dao động trong hệ quy chiếu quán tính.......................................................... 128 2. Con lắc lò xo dao động trong hệ quy phi quán tính ............................................................. 131 Dạng 2. Bài toán liên quan đến cơ năng, thế năng, động năng ............................................... 137 1. Vận dụng công thức tính cơ năng, thế năng, động năng ..................................................... 137 2. Khoảng thời gian liên quan đến cơ năng, thế năng, động năng. ......................................... 141 Dạng 3. Bài toán liên quan đến cắt ghép lò xo.......................................................................... 152 1. Cắt lò xo ................................................................................................................................... 152 2. Ghép lò xo ................................................................................................................................ 158 Dạng 4. Bài toán liên quan đến chiều dài của lò xo và thời gian lò xo nén, dãn .................... 163 1. Bài toán liên quan đến chiều dài của lò xo............................................................................ 163 2. Bài toán liên quan đến thời gian lò xo nén dãn .................................................................... 170 Dạng 5. Bài toán liên quan đến lực đàn hồi lực kéo về ............................................................ 180 1. Con lắc lò xo dao động theo phƣơng ngang .......................................................................... 181 2. Con lắc lò xo dao dộng theo phƣong thẳng đứng, xiên ........................................................ 183 Dạng 6. Bài toán liên quan đến sợi dây trong cơ hệ................................................................. 195 Dạng 7. Bài toán liên quan đến kích thích dao động................................................................ 200 1. Kích thích dao động bằng va chạm ....................................................................................... 200 1.1. Va chạm theo phương ngang ............................................................................................... 200 1.2. Va chạm theo phương thẳng đứng....................................................................................... 205 2. Kích thích dao động bằng lực ................................................................................................ 208 Dạng 8. Bài toán liên quan đến hai vật...................................................................................... 215 1. Các vật cùng dao động theo phƣơng ngang.......................................................................... 215 1.1. Hai vật tách rời ở vị trí cân bằng ...................................................................................... 215 1.2. Cắt bớt vật (đặt thêm vật)...................................................................................................... 219 1.3. Liên kết giữa hai vật ............................................................................................................. 222 2. Các vật cùng dao động theo phƣơng thẳng đứng................................................................. 227 2.1. Cắt bớt vật.............................................................................................................................. 227 2.2. Đặt thêm vật .......................................................................................................................... 228 CHỦ ĐỀ 3. CON LẮC ĐƠN...................................................................................................... 239 A. TÓM TẮT LÍ THUYẾT........................................................................................................ 239 B. PHÂN LOẠI, PHƢƠNG PHÁP GIẢI VÀ BÀI TẬP RÈN LUYỆN KĨ NĂNG ............... 240 Dạng 1. Bài toán liên quan đến công thức tính ω, f, T............................................................. 240 Dạng 2. Bài toán liên quan đến năng lƣợng dao động ............................................................. 247 Dạng 3. Bài toán liên quan đến vận tốc của vật, lực căng sợi dây, gia tốc ............................. 253 Dạng 4. Bài toán liên quan đến va chạm con lắc đơn............................................................... 262 Dạng 5. Bài toán liên quan đến thay đổi chu kì........................................................................ 269 1. Chu kì thay đổi lớn ................................................................................................................. 269 2. Chu kỳ thay đổi nhỏ................................................................................................................ 270 3. Đồng hồ quả lắc....................................................................................................................... 273 Dạng 6. Bài toán liên quan đến dao động con lắc đơn có thêm trƣờng lực............................ 280 1. Khi F có phƣơng thẳng đứng................................................................................................. 282 2. Khi F có phƣơng ngang ......................................................................................................... 290
CHUYÊN ĐỀ 1. DAO ĐỘNG MỤC LỤC File word: [email protected] -- 3 -- Phone, Zalo: 0946 513 000 3. Khi F có phƣơng xiên ............................................................................................................ 295 Dạng 7. Bài toán liên quan đến hệ con lắc và chuyển động của vật sau khi dây đút............. 305 1. Hệ con lắc thay đổi.................................................................................................................. 305 2. Chuyển động của vật sau khi dây đứt ................................................................................... 308 CHỦ ĐỀ 4. DAO ĐỘNG TẮT DẦN. DAO ĐỘNG DUY TRÌ. DAO ĐỘNG CƢỠNG BỨC. CỘNG HƢỞNG.......................................................................................................................... 313 A. TÓM TẮT LÍ THUYẾT........................................................................................................ 313 B. PHÂN LOẠI, PHƢƠNG PHÁP GIẢI VÀ BÀI TẬP RÈN LUYỆN KĨ NĂNG ............... 314 Dạng 1. Bài toán liên quan đến hiện tƣợng cộng hƣởng.......................................................... 314 Dạng 2. Bài toán liên quan đến dao động tắt dần của con lắc lò xo........................................ 318 1. Khảo sát gần đúng .................................................................................................................. 318 2. Khảo sát chi tiết....................................................................................................................... 323 2.1. Dao động theo phương ngang .............................................................................................. 323 2.2. Dao động theo phương thẳng đứng ..................................................................................... 342 Dạng 3. Bài toán liên quan đến dao động tắt dần của con lắc đơn ......................................... 354 CHỦ ĐỀ 5. TỔNG HỢP CÁC DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ ....................................................... 363 A. TÓM TẮT LÍ THUYẾT........................................................................................................ 363 B. PHÂN LOẠI, PHƢƠNG PHÁP GIẢI VÀ BÀI TẬP RÈN LUYỆN KĨ NĂNG ............... 363 Dạng 1. Bài toán thuận trong tổng hợp dao động điều hòa..................................................... 363 Dạng 2. Bài toán ngƣợc và “biến tƣớng” trong tổng hợp dao động điều hòa........................ 382 1. Bài toán ngƣợc trong tổng hợp dao động điều hoà .............................................................. 382 2. “Biến tƣớng” trong tổng hợp dao động điều hoà ................................................................. 388 3. Hai chất điểm dao động điều hòa trên 2 đƣờng thẳng song song hoặc trong hai mặt phẳng song song có cùng vị trí cân bằng là ở gốc tọa độ..................................................................... 392 4. Hiện tƣợng trùng phùng và gặp nhau................................................................................... 399 4.1. Hiện tượng trùng phùng với hai con lắc có chu kì khác nhau nhiều................................. 399 4.2. Hiện tượng trùng phùng với hai con lắc có chu kì xấp xỉ nhau ......................................... 400 4.3. Hiện tượng gặp nhau của hai con lắc.................................................................................. 401