Title 62. Đề thi thử tốt nghiệp THPT 2025 Ngữ Văn THPT Sầm Sơn - Thanh Hóa - có lời giải.docx ✅

1 SỞ GD&ĐT THANH HÓA TRƯỜNG THPT SẦM SƠN (Đề gồm 02 trang) ĐỀ THI KHẢO SÁT TN THPT LẦN 1 NĂM HỌC: 2024 - 2025 MÔN: NGỮ VĂN Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc văn bản sau: NGỌN ĐÈN KHÔNG TẮT Người ta gửi tới nhà Tư Lai một lá thơ. Thơ đề “Kính gởi ông Hai Tương”. Cả nhà bối rối không ít. Ông Hai Tương đã ra người thiên cổ lâu rồi, thấy có người nhắc lại chồng, bà cụ Hai Tương nhớ quá ứa nước mắt. Khui lá thơ ra, thì ra là thơ mời nói chuyện khởi nghĩa. Con Tươi ngồi chắt nước cơm ngoài sau bếp, than trong bụng: “Mấy chuyện đó kể muốn thuộc lòng rồi, bắt kể hoài, bộ mấy ổng hổng chán sao”. Cái khởi nghĩa đó xảy ra đã lâu lắm rồi. Dân xứ này có người nhớ, người không. Cái người không nhớ thì cũng nhớ được hai ngày. Ngày thứ nhất là ngày giỗ chung những người khởi nghĩa bị giặc bắn ngoài chợ. Ngày thứ hai là cái ngày kỷ niệm khởi nghĩa. Xã tưng bừng dựng cờ đỏ chói, chạy xuồng máy rước mấy cụ lão thành lại đằng chỗ ủy ban ngồi uống nước trà, ôn lại chuyện cũ. Những chuyện mà các cụ cất vô trong tim, trong máu, buổi sáng nhớ, buổi chiều nhớ, buổi tối cũng nhớ. (…) Hồi còn sống, ông nội thương con Tươi nhất. Tươi cũng thương ông nội, quấn quít bên ông. Công việc của nó là nấu cơm, chở nước, quét dọn nhà cửa. Thời gian rảnh ngồi nghe ông nội kể chuyện xưa, nghe bà nội kể chuyện còn xưa hơn nữa. Thằng Sáng suốt ngày chạy nhảy, ăn chực ở nhà hàng xóm, trề môi như đưa đò: - Ông nội khó thấy mồ. Tươi không nghĩ ông nội khó, nhưng ông nội hơi lạ lùng. Ông nội dắt Tươi ra biển đứng sục chân trong bùn, nghe nước biển lấp liếm đầu gối, nội chỉ hướng Hòn. - Bây coi kìa, Hòn đó. - Dạ, xa quá hen nội. - Bây ơi - nội đột nhiên nghẹn ngào - tao nhớ Hòn quá. (…) Má Tươi bảo: “Con Tươi đi theo ông nội riết nó… khùng”. Nó không khùng, nhưng nó già trước tuổi, nó già theo những câu chuyện xưa. Ông nội ngộ lắm. Ông nói cho nó biết sở dĩ bùn xứ nó mặn là vì có rất nhiều xương máu của chú, bác, cô, dì đã đổ xuống, trong đó đương nhiên là có máu của Thầy, của mấy anh em khởi nghĩa. Ông nói cho nó biết sống làm sao như cây đước thẳng tuột ưỡn ngực giữa sình lầy và còn nhóc chuyện nữa. Tươi cảm thấy mình phải có nhiệm vụ ghi nhớ những gì mà ông nội nói. Vì ba má nó lo làm ăn không có ở đây để nghe, vì thằng Sáng không muốn nghe. Rồi một bữa khác, ông nội nó ra bãi ngồi tới chạng vạng không chịu vô nhà. Ngồi coi biển đục ngầu, ngồi coi mặt trời lặn. Tươi năn nỉ ông vô nhà để ở ngoài này gió máy, cảm chết. Ông nội nó không chịu vô, vò đầu nó than: - Tao thương Thầy quá. Nhớ Thầy quá. Tao thèm gặp Thầy, gặp anh Ðâu ngờ cái lần nội nói đó, nội đi gặp Thầy thiệt. Xóm Rạch vắng một người già cỗi cằn ngồi hát Sử hận, mấy ông làm phim, viết sử tiếc đứt ruột ông già sống qua những tháng năm biến động và nhứt là đã trải qua cuộc khởi nghĩa trên Hòn (…) (Trích Ngọn đèn không tắt, Tập truyện ngắn - In lần thứ 19, Nguyễn Ngọc Tư, NXB Trẻ, tr5-9) Chú thích: Nguyễn Ngọc Tư, sinh năm 1976 tại Đầm Dơi, Cà Mau. Chị bắt đầu sự nghiệp văn chương từ khi còn rất trẻ và nhanh chóng nổi tiếng với phong cách viết chân thực, giản dị, đậm chất Nam Bộ. Tác phẩm của chị thường kể về những cuộc đời éo le, những phận đời chìm nổi một cách nhẹ nhàng mà chất phác. Chị được biết đến với tập truyện mang tên “Cánh đồng bất tận”. “Cánh đồng bất tận”nhận giải thưởng của Hội nhà văn Việt Nam năm 2006 và truyện ngắn cùng tên đã được chuyển thể thành phim điện ảnh năm 2010. Trả lời những câu hỏi: Câu 1. Văn bản được kể theo ngôi thứ mấy? Câu 2. Chi tiết nào đóng vai trò là điểm mở đầu của câu chuyện?

3 SỞ GD&ĐT THANH HÓA TRƯỜNG THPT SẦM SƠN (Đề gồm 02 trang) ĐỀ THI KHẢO SÁT TN THPT LẦN 1 NĂM HỌC: 2024 - 2025 MÔN: NGỮ VĂN Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề HƯỚNG DẪN CHẤM Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4,0 1 Ngôi kể: ngôi thứ ba Hướng dẫn chấm: - Thí sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm - Thí sinh trả lời không đúng như đáp án: không cho điểm 0,5 2 Chi tiết: Người ta gửi tới nhà Tư Lai một lá thơ. Thơ đề “Kính gởi ông Hai Tương”. Hướng dẫn chấm: - Thí sinh trả lời như đáp án: 0,5 đ - Thí sinh trả lời được ½ đáp án: 0,25đ - Thí sinh không trả lời, trả lời sai: không cho điểm 0,5 3 - Tươi là cháu nội của ông Hai Tương, được ông yêu quý nhất, được ông kể cho nghe chuyện quá khứ, chuyện về cuộc khởi nghĩa và sự hy của những người đi trước. Tươi không chỉ lắng nghe mà còn cảm nhận và hiểu sâu sắc những câu chuyện mà ông nội kể. - Tươi là một cô bé có sự trưởng thành sớm so với lứa tuổi. Cô đã có những suy nghĩ sâu sắc về cuộc sống, về những câu chuyện của ông bà, và nhất là cô ý thức được phải có trách nhiệm ghi nhớ và bảo vệ những ký ức ấy. Những câu chuyện của ông nội đã làm cho Tươi trở nên chín chắn và thấm thía hơn về những giá trị thiêng liêng của gia đình và lịch sử. Hướng dẫn chấm: - Thí sinh trả lời như đáp án:1,0 đ - Thí sinh chỉ trả lời được 1 ý : 0,5đ - Thí sinh không trả lời, trả lời sai: không cho điểm Lưu ý: Thí sinh có thể trả lời bằng các từ ngữ/các cách diễn đạt tương đương 1,0 4 Hòn có ý nghĩa rất sâu sắc đối với ông nội của Tươi: - Đó là một địa điểm gắn liền với những ký ức đau thương và sự hi sinh trong cuộc khởi nghĩa mà ông đã tham gia. - Hòn không chỉ là một địa danh mà còn là biểu tượng của quá khứ, của những người đồng đội đã hy sinh trong cuộc chiến đấu vì lý tưởng. - Khi ông nội của Tươi nhắc đến Hòn, ông thể hiện sự nhớ nhung và thương tiếc những người đã ra đi, đặc biệt là Thầy và những anh em khởi nghĩa đã hy sinh vì đất nước. - Hòn là nơi chứa đựng những kỷ niệm, những máu xương của người thân và đồng chí, là nơi mà ông nội không thể quên, mặc dù thời gian đã qua đi. Hướng dẫn chấm: - Thí sinh trả lời như đáp án:1,0đ - Thí sinh chỉ trả lời được 2 ý : 0,5đ - Thí sinh chỉ trả lời được 1 ý : 0,25đ - Thí sinh không trả lời được: 0 điểm 1,0
4 Lưu ý: Thí sinh có thể trả lời bằng các từ ngữ/các cách diễn đạt tương đương. 5 HS có thể rút ra một trong những bài học sau và có sự lí giải hợp lí, thuyết phục: - Trân trọng và biết ơn quá khứ - Trách nhiệm bảo vệ và phát triển quê hương - Tinh thần dám hy sinh vì cộng động và lí tưởng - Trách nhiệm giữ gìn và phát huy những giá trị tốt đẹp … Hướng dẫn chấm: - Thí sinh trả lời như đáp án:1,0đ - Thí sinh chỉ trả lời được 2 ý : 0,5đ - Thí sinh chỉ trả lời được 1 ý : 0,25đ - Thí sinh không trả lời được: không cho điểm Lưu ý: Thí sinh có thể trả lời bằng các từ ngữ/các cách diễn đạt tương đương. 1,0 II VIẾT 6,0 1 Viết đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa truyện ngắn Ngọn đèn không tắt của tác giả Nguyễn Ngọc Tư. 2,0 a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp, móc xích hoặc song hành. 0,25 b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: ý nghĩa truyện ngắn Ngọn đèn không tắt của tác giả Nguyễn Ngọc Tư. 0,25 c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận: - Ngọn đèn không tắt là biểu tượng của sự soi sáng, của ánh sáng bất diệt mà lịch sử và ký ức mang lại. - Ngọn đèn không tắt là biểu trưng cho việc duy trì và bảo vệ những giá trị văn hóa, lịch sử trong gia đình và cộng đồng. Ông nội và Tươi đều là những người không để ngọn đèn của ký ức tắt, mà họ tiếp tục truyền lại những câu chuyện, những bài học cho các thế hệ sau.. - Ngọn đèn không tắt còn thể hiện một tình cảm vĩnh cửu, tình yêu gia đình, tình yêu quê hương và lòng biết ơn đối với những người đã hy sinh cho đất nước. - Ngọn đèn không tắt là sự trường tồn của niềm hy vọng và niềm tin vào tương lai. Ngọn đèn ấy sẽ luôn sáng, dẫn dắt mọi người đi đến một tương lai tươi sáng hơn. 0,75 d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau: - Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận: phân tích vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên trong đoạn trích. - Trình bày rõ hệ thống ý. - Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý lẽ và dẫn chứng. 0,25 đ. Diễn đạt Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn 0,25 e. Sáng tạo Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. 0,25