Title Bài 15. Phản ứng oxi hóa - khử - GV.docx ✅

Quy tắc 2: Trong một phân tử, tổng số oxi hoá của các nguyên tử bằng 0. Ví dụ: Tổng số oxi hoá của các nguyên tử trong phân tử NH 3 là: (–3) + 3 × (+1) = 0. Quy tắc 3: Trong các ion, số oxi hoá của nguyên tử (đối với ion đơn nguyên tử) hay tổng số oxi hoá các nguyên tử (đối với ion đa nguyên tử) bằng điện tích của ion đó. Ví dụ: Số oxi hoá của nguyên tử Na, Cl trong Na + , Cl – lần lượt bằng +1, –1; số oxi hoá của nguyên tử C và O trong CO 3 2− lần lượt bằng +4 và –2. Quy tắc 4: Trong đa số các hợp chất, số oxi hoá của hydrogen bằng +1, trừ các hydride kim loại (như NaH, CaH 2 , ...). Số oxi hoá của oxygen bằng –2, trừ OF 2 và các peroxide, superoxide (như H 2 O 2 , Na 2 O 2 , KO 2 , ...). Kim loại kiềm (nhóm IA) luôn có số oxi hoá +1, kim loại kiềm thổ (nhóm IIA) có số oxi hóa +2. Nhôm (aluminium) có số oxi hóa +3. Số oxi hoá của nguyên tử nguyên tố fluorine trong các hợp chất bằng –1. Nguyên tử Hydrogen Oxygen Kim loại kiềm (IA) Kim loại kiềm thổ (IIA) Aluminium Số oxi hóa +1 -2 +1 +2 +3 Ngoại lệ 11 2NaH,CaH,...  21 222OF,HO,...  * Nhóm nguyên tử: SO 4 = -2 ; NO 3 = -1; PO 4 = -3; SO 3 = -2 ; OH = -1; AlO 2 = -1; ZnO 2 = -2 Kết luận: Xác định số oxi hoá Số oxi hóa Đơn chất 0 Phân tử Tổng số oxi hóa bằng 0 Ion đơn nguyên tử Điện tích của ion Ion đa nguyên tử Tổng số oxi hoá các nguyên tử bằng điện tích của ion Ion fluoride -1 Oxygen trong hợp chất (trừ OF 2 và các peroxide, superoxide) -2 Hydrogen trong hợp chất (trừ các hydride) +1 Ví dụ 1. Mỗi phát biểu sau đây là đúng hay sai khi nói về số oxi hóa? a) Số oxi hoá của nguyên tử trong bất kì một đơn chất hoá học nào đều bằng 0. b) Tổng số oxi hoá của tất cả các nguyên tử trong một phân tử và trong một ion đa nguyên tử bằng 0. c) Trong tất cả các hợp chất, hydrogen luôn có số oxi hoá là +1. d) Trong tất cả các hợp chất, oxygen luôn có số oxi hoá là -2. Đáp án: a) Đúng. b) Sai. Tổng số oxi hoá của tất cả các nguyên tử trong một ion đa nguyên tử bằng điện tích ion. c) Sai. Hydrogen còn có số oxi hóa -1 trong một số hợp chất như: NaH; CaH 2  … d) Sai. Oxygen còn có số oxi hóa -1 trong một số hợp chất như: H 2 O 2 ; Na 2 O 2  … Ví dụ 2. Xác định số oxi – hóa của nguyên tử Fe, S và N trong các chất, ion sau: a) Fe, Fe 3+ , FeO, Fe 2 O 3 , Fe(OH) 3 ; Fe 3 O 4 . b) S, S 2 , H 2 S, SO 2 , SO 3 , H 2 SO 4 , K 2 SO 3 , Na 2 S 2 O 3 , HSO 4  . c) N 2 , N 2 O, NH 4 + , AlN, HNO 3 , Cu(NO 3 ) 2 , NaNO 2 , NH 4 NO 3 . Đáp án: a) 0, +3, +2, +3, +3, +8/3. b) 0, -2, -2, +4, +6, +6, +4, +2, +6. c) 0, +1, -3, -3, +5, +5, +3, -3 và +5.