Content text TOAN-11_C7_B2.2_CAC-QUY-TAC-TINH-DAO-HAM_TULUAN_HDG.pdf
CHUYÊN ĐỀ VII – TOÁN – 11 – ĐẠO HÀM Page 1 Sưu tầm và biên soạn BÀI 2: CÁC QUY TẮC TÍNH ĐẠO HÀM VIẾT PHƯƠNG TRÌNH TIẾP TUYẾN Đạo hàm của hàm số y f x tại điểm 0 x là hệ số góc của tiếp tuyến của đồ thị hàm số tại M0 x0 ; f x0 . Hệ số góc của tiếp tuyến của đồ thị hàm số tại điểm M x0 ; yo là k f x0 . Phương trình tiếp tuyến của hàm số tại điểm M0 có dạng: y f x0 x x0 f x0 Câu 1: Cho hàm số 1 1 x y x có đồ thị C. Tiếp tuyến của C tại giao điểm của C với trục tung có phương trình là Lời giải Giao điểm của đồ thị C và trục tung là M 0;1 . 2 2 1 y x Phương trình tiếp tuyến của C tại M 0;1 . y y0 x 0 1 2x 1. Câu 2: Phương trình tiếp tuyến của đồ thị hàm số 3 y x 2x 1 tại điểm M (1;0) là Lời giải Ta có 2 y 3x 2 ., Phương trình tiếp tuyến của đồ thị hàm số 3 y x 2x 1 tại điểm M (1;0) là:, y y(1)(x 1) 0 x 1. Câu 3: Viết phương trình tiếp tuyến của đồ thị hàm số 3 y x tại điểm 1;1 . Lời giải Ta có 2 y 3x y 1 3 . Phương trình tiếp tuyến là y 3 x 1 1 3x 2 . CHƯƠN GVII ĐẠO HÀM II HỆ THỐNG BÀI TẬP TỰ LUẬN. = = =I
CHUYÊN ĐỀ VII – TOÁN – 11 – ĐẠO HÀM Page 2 Sưu tầm và biên soạn Câu 4: Viết phương trình tiếp của đường cong 3 y x tại điểm 2;8. Lời giải Ta có 2 y ' 3x . Khi đó hệ số góc của tiếp tuyến tại điểm 2;8 là y '2 12 . Phương trình tiếp tuyến cần tìm là: y 12 x 2 8 y 12x 16 . Câu 5: Cho hàm số 3 y x 3x 1. Viết phương trình tiếp tuyến với đồ thị hàm số tại giao điểm của đồ thị hàm số với trục tung. Lời giải 2 y 3x 3. Đồ thị hàm số cắt Oy tại điểm 0 0 0 0 A x ; y x 0 y 1. Gọi tiếp tuyến d tiếp xúc đồ thị hàm số tại điểm A0;1 Hệ số góc k y x0 y0 3 Phương trình tiếp tuyến d : y 3 x 0 1 y 3x 1. Câu 6: Cho hàm số 4 2 y x 2x có đồ thị C. Phương trình tiếp tuyến của đồ thị C tại M 1;3 là Lời giải Ta có: 3 y 4x 4x y 1 8. Phương trình tiếp tuyến của đồ thị C tại M 1;3 là y 8 x 1 3 y 8x 5 . Câu 7: Tiếp tuyến của đồ thị hàm số 3 (C): y x 3x 1 tại giao điểm của C với trục Oy có phương trình là: Lời giải Ta có 2 y 3x 3 . Giao điểm M của đồ thị hàm số C với trục Oy là 0 0 x 0 y 1. Hệ số góc của tiếp tuyến tại M 0;1 là: k y0 3. Phương trình tiếp tuyến tại điểm M 0;1 là: 0 0 y k x x y y 3x 1. Câu 8: Viết phương trình tiếp tuyến của đồ thị hàm số 3 2 y 4x 6x 1 tại điểm có hoành độ x 1. Lời giải Ta có 2 y 12x 12x y 1 0 . Ta có 0 0 x 1 y 1.
CHUYÊN ĐỀ VII – TOÁN – 11 – ĐẠO HÀM Page 3 Sưu tầm và biên soạn Phương trình tiếp tuyến của đồ thị hàm số 3 2 y 4x 6x 1 tại điểm có hoành độ x 1 là y 1. Câu 9: Gọi M là giao điểm của đồ thị hàm số 1 2 x y x với trục hoành. Phương trình tiếp tuyến của đồ thị hàm số trên tại điểm M là Lời giải Hoành độ điểm M là nghiệm của phương trình 1 0 1. 2 x x x Do đó M (1;0). Mặt khác, 2 3 ( 2) y x nên 1 ( 1) 3 y . Phương trình tiếp tuyến tại M là 1 ( 1) 0 3 1 0 3 y x y x . Câu 10: Cho hàm số 2 y x 3x 4 có đồ thị C. Hệ số góc k (k 0) của tiếp tuyến với đồ thị Ctại điểm có tung độ bằng 4 là: Lời giải Ta có hoành độ tiếp điểm của tiếp tuyến là nghiệm của phương trình 2 0 3 4 4 3 x x x x . Ta có y ' 2x 3 . Với x 0 hệ số góc của tiếp tuyến là k y '0 3 . Với x 3 hệ số góc của tiếp tuyến là k y '3 3. Câu 11: Cho hàm số y f (x) có đạo hàm liên tục trên , thỏa mãn 2 f (5 x) xf (x) 2x . Viết phương trình tiếp tuyến của đồ thị hàm số y f (x) tại điểm có hoành độ là 5 . Lời giải Thay x 0 vào 2 f (5 x) xf (x) 2x ta được 2 f (5) 0 f (5) 0 . Thay x 5 vào 2 f (5 x) xf (x) 2x ta được 2 f (0) 5 f (5) 10 f (0) 5 . 2 f (5 x) xf (x) 2x 2 f (5 x) f (x) xf (x) 2 (*). Thay x 0 vào (*) ta có 3 2 (5) (0) 2 (5) 2 f f f . Vậy phương trình tiếp tuyến của đồ thị hàm số y f (x) tại điểm có hoành độ là 5 là 3 3 15 (5)( 5) (5) ( 5) 0 2 2 2 y f x f x x . Câu 12: Cho hàm số y f x có đạo hàm liên tục trên , thỏa mãn 2 2 f 3x3 f 63x 3x 5x . Phương trình tiếp tuyến của đồ thị hàm số y f x tại điểm có hoành độ bằng 3 là Lời giải 2 2 f 3x3 f 63x 3x 5x .
CHUYÊN ĐỀ VII – TOÁN – 11 – ĐẠO HÀM Page 4 Sưu tầm và biên soạn Phương trình tiếp tuyến của đồ thị hàm số y f x tại điểm có hoành độ bằng 3 có dạng y f 3 x3 f 3. Thay x 1 vào ta được: 2 f 0 f 3 2. Thay x 2 vào ta được: 2 f 3 f 0 2. Từ và suy ra f 3 2. Lấy đạo hàm hai vế của ta được 6 f 3x3 3f 63x 6x5 . Thay x 1 vào ta được: 6 f 0 3 f 3 5 . Thay x 2 vào ta được: 6 f 3 3 f 0 7. Từ và suy ra f 3 1. Vậy phương trình tiếp tuyến của đồ thị hàm số y f x tại điểm có hoành độ bằng 3 là y 1 x3 2 x1. Câu 13: Cho hàm số y f x luôn dương x 0 và thỏa mãn điều kiện 4 2 f 2x xf 4x1 x. Viết phương trình tiếp tuyến của đồ thị hàm số y f x tại điểm có hoành độ bằng 1. Lời giải Gọi d là tiếp tuyến của đồ thị hàm số y f x tại điểm M 1; f 1. Suy ra d : y f 1. x1 f 1. Xét điều kiện: 4 2 f 2x xf 4x1 x. +) Cho 1 2 x ta được: 2 4 2 4 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 0 1 2 2 1 1 1 2 f f f f f f f L f L . +) Đạo hàm hai vế của ta được: 3 2 8 f 2x . f 2x f 4x 1 8x. f 4x 1 . f 4x 1 1 . Thay 1 2 x vào điều kiện được: 3 2 8 f 1 .f 1 f 1 4 f 1 .f 1 1. Lại có f 1 1 khi đó trở thành: 1 8.1. 1 1 4.1. 1 1 1 2 f f f .